Vérificateur d'orthographe arménien
téléchargez HySpell maintenant
 Morphology

Western Armenian

Առաջին → առաջին (adjective)
Առաջին → առաջին (noun)
Singular • Nominative case
Singular • Accusative case
Առաջին → առաջին (adverb)

Matching Word Forms

առաջին → առաջ (noun)
առաջին → առաջին
առաջին → առաջին (noun)
առաջին → առաջին (adjective)
առաջին → առաջին (adverb)
 Dictionnaire
առաջին ածական Թուարկումի սկիզբը * անդրանիկ:
առաջ գոյական Առաջակողմ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 37։


ԱՌԱՋ
մակբայ նախ։


ԱՌԱՋ
գոյական
    1. առաջակողմ։
    2. (նաւի՝) նաւառաջք, ցռուկ։


ԱՌԱՋՔ
գոյական
    1. (նաւի՝) նաւառաջք, ցռուկ։
    2. (շէնքի՝) ճակատ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 40
Nouveau!
ԱՌԱՋԻՆ (առաջնոյ, առաջնմէ, առաջնոց), առաջինի կմ առաջնի, առաջիններ
թուական ածական
    1. Համարանքի մէջ՝ սկզբինը, նախկինը։
‣ Առաջին, երկրորդ, երրորդ…
‣ Չենք ասում մէկերորդ, այլ առաջին։
‣ Առաջին գլուխ։

    2. Ժամանակով՝ ամենահինը, աւագագոյնը։
‣ Առաջին ծին։
‣ Առաջին վաստակ։
‣ Տիգրան Առաջին։

    3. Տեղով՝ սկզբնական կէտը գրաւողը, ծայրինը։
‣ Զինուորների առաջին շարքը։
‣ Աթոռների առաջին կարգը։
‣ Մեր հանդիպած առաջին գիւղը։

    4. Հերթով՝ ամենից առաջ եկողը, սկսնակը, ստորինը։
‣ Գնացքի առաջին զանգ։
‣ Առաջին դասարան։
‣ Առաջին աստիճանի թիւ՝ հաւասարում։
‣ Առաջին յարկ։
‣ Առաջին անգամ։

    5. Փոխաբերաբար Ամենալաւը, ամենագովելին, ամենից շատ աչքի ընկնողը։
‣ Դասարանի առաջին աշակերտը։
‣ Հայաստանի առաջին բանաստեղծը։
‣ Մեր առաջին դերասանը։
‣ Կանանց մէջ առաջինը։
‣ Մեր առաջին խնդիրն է գերակատարել արտադրութեան պլանները։

    6. Ամենակարեւորը, անհրաժեշտը։
‣ Մարդու առաջին կարիքը՝ պիտոյքը։
‣ Մեր առաջին պայմանն է։

    7. Նախապատիւը, գլխաւոր դիրք ունեցողը։
‣ Առաջին խորհրդական։
‣ Առաջին քարտուղար։
‣ Առաջինը վերջին դարձաւ։

մակբայ
    8. Թուարկութեան ժամանակ՝ սկզբինը. նախ, նախ և առաջ։
‣ Ինչո՞ւ չէիք եկել մեր երեկոյթին.－ Առաջին՝ որ չգիտէի, երկրորդ՝ որ հիւանդ էի, երրորդ՝ որ մենք էլ հիւրեր ունէինք…։

Ածանցական Բառեր
⨀հին բառ Առաջինք
յոգնակի գոյական Առաջինները, նախորդները, նախնիք։

⨀հին բառ Յառաջնումն
գոյական Առաջ, առաջուայ ժամանակները։

⨀հին բառ Յառաջնմէ
մակբայ Առաջուց։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 243
Nouveau!
(beta)
ԱՌԱՋ (առաջոյ, առաջի, առաջեաւ, յառաջ, զառաջեաւ, առաջք, առաջս), առաջի, առաջից, առաջով, կմ առջեւի, առջեւից, առջեւով, առաջներ, առաջների, Տեղի վերաբերմամբ
գոյական
    1. Այն կողմը կամ ուղղութիւնը, որ գտնվում է մարդու երեսի հանդէպ, երեսի դէմ ու դէմ, աղաքը։ Հակառակը՝ Յետեւ։
‣ Առաջդ նայիր։
‣ Առաջներովս անցաւ։
‣ Մեր առաջ (կամ առջեւ կամ առաջին) կանգնած էր։
‣ Մի գիրք դրին առաջս (կամ առջեւս)։

    2. Մարմնի այն կողմը, ուր գտնվում է երեսը։
‣ Առաջդ բաց է։
‣ Առաջդ ծածկիր։

Դարձուածքներ
Ամօթը կնկանդ առաջն է
(անզգամաբար ասում է մէկը՝ երբ նրա երեսովն են տալիս նրա որևէ ամօթալի գործը)։

    3. Շարժման՝ ընթացքի սկիզբ՝ ուղղութիւն։
‣ Գետն այստեղ ճիւղաւորվում է, մի առաջը գնում է լեռան ստորոտով, միւս առաջը դառնում է դէպի հարթավայրը։

Բաղադրեալ Բայեր
Առաջն առնել
չէզոք բայ Ընթացքը՝ շարժողութիւնը կանգնեցնել, թոյլ չտալ որ առաջ գնայ, շարունակվի։
‣ Ջրի հոսանքի առաջն առէք, ապա թէ ոչ արտերը կողողէ։
‣ Գողութեան՝ համաճարակի առաջն առնել։

Առաջ գնալ
չէզոք բայ Փոխաբերաբար Իւր բռնած ուղիում աջողութիւն ունենալ, առաջադիմել։
‣ Նա դեռ շատ առաջ կգնայ։
‣ Մենք առաջ ենք գնում շարունակ, իսկ նրանք յետ են մնում։

Առաջ բերել
ներգործական բայ
    1. Պահված՝ թաքուն տեղից դուրս բերել, հանդէս՝ հրապարակ հանել, ներկայացնել։
‣ Հարսնացուն առաջ բերեք։

    2. Մէջ բերել, յիշեցնել, կրկնել։
‣ Նա առաջ բերեց իւր բարեկամի վկայութիւնը։
‣ Էլի՞ առաջ բերիք այդ հին բամբասանքները։

Առաջ անել, Առաջ խառնել
ներգործական բայ (մի տեղ գնալու ժամանակ) Իւր առաջ հաւաքել՝ իւր առջեւից տանել։
‣ Երեխաներին առաջ խառնեց ու միասին ճանապարհ ընկան։

Առաջ անցնել, Առաջ ընկնել
չէզոք բայ
    1. Առաջնորդ դառնալ, ղեկավարել, գործի գլուխ կանգնել։
‣ Ով որ ճանապարհը գիտէ՝ թող առաջ անցնի (կամ ընկնի)։

    2. Առաջ գնալ, աջողութիւն ունենալ, միւսներից գերազանցել։
‣ Նա տոկուն աշխատութեամբ բոլոր ընկերներից առաջ անցաւ։

Առաջ քաշել
ներգործական բայ Նպաստել մէկի աջողութեան, ստորին վիճակից բարձր վիճակի հասցնել։
‣ Նա միշտ իւր բարեկամներին է առաջ քաշում։
‣ Կորած մոլորված մէկն էր նա. դուք նրան առաջ քաշեցիք, մարդամէջ բերիք։

Նախադրութիւն
    4. սեռական խնդրով. Դէմուդէմ, հանդէպ։
‣ Իմ առաջ կանգնած էր մի պատանի։
‣ Նրա առաջ գլուխ խոնարհեցնենք։
‣ Սեղանի առաջ նստած էր։

    5. Համեմատութեամբ, բաղդատութեամբ։
‣ Ձեր առաջ ի՞նչ (կամ ո՞վ) եմ ես։
‣ Դուք բոլորդ ոչինչ էք նրա առաջ։

մակբայ
Ժամանակի վերաբերմամբ
    6. Անցեալում, հին ժամանակ։ Հակառակը՝ Այժմ, յետոյ։
‣ Առաջ կեանքը շատ աւելի պարզ էր։
‣ Առաջ այդպէս չէր։
‣ Ասում են, թէ առաջ մարդիկ երկարակեաց են եղել։

    7. (Հերթ՝ կարգ ցոյց տալիս) Սկսողը, առաջինը։
‣ Առաջ հիւրերը կերան, յետոյ տանեցիք, ապա ծառաները, բոլորից վերջը տանտէրը։
‣ Առաջ դասերդ պատրաստեցէք, այնուհետեւ կարող էք խաղալ։
‣ Առաջ ուտում էին, ապա թէ խմում։

Ածանցական Բառեր
Առա՜ջ
Խրախուսանքի կոչ՝ առաջ շարժվելու, հապօ՛ն։
‣ Առա՛ջ, իմ կտրիճներ։

Դարձուածքներ
Նախ և առաջ
մակբայ Ամենից առաջ (իբրեւ կարեւորագոյն)։
‣ Նախ և առաջ ասացէք. ո՞վ էք դուք և ի՞նչ իրաւունքով էք ինձ հարց ու փորձ անում։

Առաջ աստուած
(Ժողովրդական), (Գործը սկսելիս), Առաջ աստծու անունը յիշելով, աստծու օգնութիւնը խնդրելով, նրա վրայ յուսալով։
‣ Առաջ աստուած, այս տարի լաւ հունձ կունենանք։

Առաջ քան
նախադրութիւն
    1. Աւելի առաջ քան մի ուրիշ բան։
‣ Առաջ քան արեւը մայր մտնէ՝ ես կգամ։

    2. Դեռ չսկսած, սկսելուց առաջ։
‣ Առաջ քան խօսելը հարկաւոր է լաւ մտածել։

Համեմատել Առաջին, Առաջուայ, Առաջուց, Յառաջ։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 239
Nouveau!
(beta)
ԱՌԱՋՔ
գոյական
⨀հին նշանակութիւն 1. Տե՛ս Առաջ։

✽հազուադէպ նշանակութիւն 2. Կօշկի եզերք։

＋գաւառական նշանակութիւն 3. Արաղ քաշելիս՝ բուն սկզբում ստացուածը, առաջին քաշը։
‣ Առաջքը շատ թունդ է լինում։
‣ Առաջքից մի-մի գաւաթ խմենք։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 244
Nouveau!
(beta)
ԱՌԱՋԻՆ
ածական
    1. ան որ կը կանխէ ուրիշները ժամանակով՝ տեղով ու կարգով.

    2. առջինեկ, անդրանիկ, նախկին.

    3. գլխաւոր.

    4. սկիզբ, սկզբնական, ի սկզբան.

    5. (Փոխաբերական իմաստ) ամենալաւը. օրինակ՝
‣ դասարանի առաջին աշակերտը։

Հակառակը՝ վերջին։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 188
Nouveau!
(beta)
ԱՌԱՋ
գոյական մակբայ
    1. առջեւը, առջեւի մասը, առաջակողմը.

    2. ճակատը (օրինակ՝ շէնքին), դէմը, դիմացը.

    3. դէպի առաջ. օրինակ՝
‣ քայլ առա՜ջ, օ՛ն:

    4. նախ (յաճախ կը գործածուի նախ եւ առաջ ձեւով), նախապէս, ի յառաջադունէ (Ֆրանսերէն ա բրիօրի), սկիզբը, առաջին.

    5. ժամանակին, հին ատեն, կանուխէն:

Տեսակներ
— Նաւուն առաջամասը՝ ցռուկ.

— շէնքին՝ ճակատը։

Հակառակը՝ յետսակողմը, ետեւը, ե՜տ, դա՛րձ, յետոյ, ներկայիս։

Բաղադրեալ Բայեր
Ընդ առաջ երթալ
ներգործական բայ ա) դիմաւորել մէկը, բ) խնդրանքը ընդունիլ.

առաջ երթալ
ներգործական բայ ա) ճամբան շարունակել, բ) յառաջդիմել.

առաջ բերել
ներգործական բայ ա) մէջտեղ բերել՝ ստեղծել, բ) վկայութեան կանչել, մէջբերել.

առաջ գալ
ներգործական բայ ծագիլ՝ սկիզբ առնել.

առաջ քաշել
ներգործական բայ նպաստել մէկու մը, քաջալերել.

Դարձուածքներ
առաջ-առաջ
մակբայ ա) ամենէն առաջ, բ) միշտ առաջ.

նախ եւ առաջ
մակբայ ամէն բանէ առաջ.

առաջ Աստուած
մակբայ Աստուծոյ հրամանով.

առաջ քան
մակբայ նախքան։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 187
Nouveau!
(beta)
ԱՌԱՋՔ
գոյական
    1. առաջքը, առջեւը, ընթացքը, յառաջխաղացքը. օրինակ.

Բաղադրեալ Բայեր
առաջքը առնել
ներգործական բայ ընթացքը կեցնել՝ կանխարգիլել, արգիլել, խափանել, կասեցնել.

    2. ճարը՝ միջոցը. օրինակ.
‣ ճարը՝ միջոցը գտնել՝ կեցնելու, արգիլելու, անվնաս դարձնելու։

Բաղադրեալ Բայեր
Առաջք առնել
չէզոք բայ սկսիլ:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 189
Nouveau!
(beta)
 Usage beta 2,006 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

Nouveau! Explore the usage of the lemma Առաջին or the word form Առաջին in the Corpus of Western Armenian.
Aussi la recherche pour "Առաջին" dans ces dictionnaires:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. dictionnaire arménien contient 17 718 mots
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Français
Նայիրի / Nayiri.com