Vérificateur d'orthographe arménien
téléchargez HySpell maintenant
 Dictionnaire
ուր մակբայ Որտեղ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 371։


ՅԱՐԱԲԵՐԱԿԱՆ
ածական
    1. Իրար հետ յարաբերութիւն՝ կապ ունեցող։
‣ Ապրանքի քանակութիւնն ու գինը յարաբերական են։

Դարձուածքներ
Ուղղակի յարաբերական, Ուղիղ յարաբերական
ածական Որքան (մէկը) շատ՝ այնքան էլ (միւսը) շատ։
‣ Աշխատանքն և արդիւնքը ուղղակի յարաբերական են, որքան շատ աշխատանք դրվի՝ այնքան շատ արդիւնք կստացվի։

Հակառակ յարաբերական
ածական Որքան (մէկը) շատ՝ այնքան (միւսը) քիչ։
‣ Բաժանարարը և քանորդը հակառակ յարաբերական են. որքան բաժանարարը մեծանայ՝ այնքան քանորդը կփոքրանայ։

    2. Իրար հետ յարնչութիւն ունեցող, որի գաղափարը կապվում է մի այլ գաղափարի հետ։
‣ Հայր և որդի յարաբերական բառեր են, որովհետեւ հայր բառը ծնեցնում է մեր մէջ որդի գաղափարը և ընդհակառակը։

    3. Համեմատական, բաղդատական։ Հակառակը՝ Բացարձակ։
‣ Ոյժ, մեծութիւն ևն յարաբերական գաղափարներ են. երկիրը մեծ է լուսնի համեմատութեամբ, բայց փոքր է արեգակի համեմատութեամբ։
‣ Ոչինչ բացարձակ չկայ բնութեան մէջ, բացի նիւթից. ամեն ինչ յարաբերական է։
‣ «Գիտութեան զարգացման իւրաքանչիւր աստիճանը նոր հատիկներ է աւելացնում բացարձակ ճշմարտութեան այդ գումարին, բայց իւրաքանչիւր գիտական բնոյթի ճշմարտութեան սահմանները յարաբերական են»։

    4. (Քերականական) Բառ, որ կապում է երկրորդական նախադասութիւնը գլխաւորի հետ և որին գլխաւորի մէջ համապատասխանում է մի ցուցական բառ։

Դարձուածքներ
Յարաբերական դերանուն
գոյական Յարաբերական դերանունն է որ. սրան գլխաւոր նախադասութեան մէջ, զօրութեամբ կամ ներգործութեամբ, համապատասխանում է նա, այն, (սա, դա, այս, այդ), օրինակ՝
‣ Ամուսնացաւ այն աղջկան հետ, որին սիրում էր։
‣ Ինչ որ գուշակում էիր՝ կատարվեց (զօրութեամբ հասկացվում է՝ այն)։

Յարաբերական մակբայ, Յարաբերական ածական
գոյական Յարաբերական մակբայներ և ածականներ են որքան, որտեղ, ուր, որպէս, որպիսի ևն, որոնց համապատասխան ցուցական մակբայներն ու ածականներն են այնքան, այնտեղ, այնպէս, այնպիսի ևն։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1543
Nouveau!
(beta)
1. ՈՒՐ (Ո արմատի հին հայցական հոլով)
մակբայ 1. Յարաբերական մակբայ, որ դրվում է երկրորդական նախադասութեան մէջ և ցոյց է տալիս շարժում՝ ուղղութիւն դէպի մի տեղ, և որին գլխաւոր նախադասութեան մէջ համապատասխանում է ցուցական մակբայ՝ անդր, անդ, այնտեղ։
‣ Ուր ես եմ գնում՝ այնտեղ դու չես կարող գալ։
‣ Նայեցի այն կողմը՝ ուր դիմում էր ամբոխը։

Յաճախ գործ է ածվում յետադաս Որ՚ի հետ. (համեմատել Որ 5, որքան 5)։
‣ «Ուր որ երթաս՝ ուր որ լինիս, տիրուհի, Քեզ հետ տանիս քո սուրբ հաւատ»։
‣ Ուր որ պիտի գնաս՝ այնտեղ էլ մնա՛։

Իբրև գոյական 2. ուր գնալը, որտեղ լինելը, տեղը։
‣ Ո՞ւր գնաց. －Ուրը չգիտեմ, գիտեմ որ հեռու տեղ։
‣ Ուրն ու մուրը, ջաղացին ջուրը, (ժողովրդական սրախօսութիւն՝ երբ չեն ուզում պատասխանել մէկի «ո՞ւր» հարցման)։

շաղկապ 3.

Դարձուածքներ
⨀հին բառ Ուր ուրեմն
մակբայ
    1. Հազիւ հազ։

    2. Վերջ ի վերջոյ, յետոյ արդէն։
‣ Ուր ուրեմն համաձայնեցաւ։

Ո՜ւր էր թէ
միջարկութիւն Ո՜րքան ցանկալի կլինէր որ, երանի թէ։
‣ Ո՜ւր էր թէ ասածդ կատարվէր։
‣ Այսօր քո ծննդեան տարեդարձի տօնն ենք կատարում, ո՜ւր էր թէ բոլոր որդիքդ էլ ներկայ լինէին։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1758
Nouveau!
(beta)
＋գաւառական բառ 2. ՈՒՐ
գոյական Տե՛ս Ուռ (3)։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1759
Nouveau!
(beta)
ՈՒՐ
գոյական
    1. դէպի ո՞ր կողմը. հարցում գործողութեան ուղղութեան մասին. օրինակ՝
‣ ո՞ւր կ՚երթայ այս գետը.

    2. հարցում շարժման նպատակէտի մասին. տեղը, ուր ըլլալը. օրինակ՝
‣ ո՞ւր կ՚երթաս.

    3. գործողութեան՝ առարկայի՝ երեւոյթի գտնուելու կամ տեղի ունենալու մասին, որտեղ, որտեղ որ նշ.

    4. հարցում՝ կասեցնելու՝ արգիլելու համար. օրինակ՝
‣ ո՞ւր այդպէս: Հրամէ՛ սուրճ մը առ.

    5. իբրեւ յարաբերական, ունի ցուցական մակբայի իմաստ. հոն, անդ, անդր, այնտեղ. օրինակ՝
‣ նայեցայ այն կողմը, ուր արկածը տեղի ունեցած էր.

    6. որեւէ տեղ, դէպի որեւէ կողմ, անորոշ դերանունի իմաստով.

    7. ամէն տեղ, ամէնուրեք, ուր ալ ըլլայ. օրինակ՝
‣ ո՛ւր էլ լինես, քո մայր լեզուն չմոռանաս (Ս. Կապուտիկեան).

    8. այն-ինչ, մինչդեռ (շաղկապային իմաստով).

    9. Որուն ընթացքին, երբ (ստորադասական շաղկապի իմաստով):

Դարձուածքներ
Ո՞ւր բարով
ո՞ւր կ՚երթաս, երթալդ բարի:

Ուր եւ
ուր ալ որ, որտեղ ալ որ։

Ո՞ւր է
    1. չկայ, չկան, գոյութիւն չունի (չունին).
    2. բայց մի՞թէ. բայց արդեօ՞ք:

Ուր է - ուր չէ, ուր որ է, որտեղ որ է
շատ շուտով, հիմա։

Ուր էր թէ
որքա՜ն փափաքելի էր որ, երանի՜ թէ։

Ուր մնաց
առաւել եւս, մանաւանդ:

Ո՜ւր... ո՜ւր
տարբերութիւնը շատ մեծ է (բաղդատական երկու եւ առաւել մարդոց՝ առարկաներու, երեւոյթներու եւ այլնի միջեւ)։

Ուրկէ՞ ուր
    1. անսպասելի գալուստ՝ ժամանում.
    2. յուսահատութեան արտայայտութիւն (դարմանի մը չգոյութեան, յոյսի մը չիրականացման, մէկուն չգալուն եւ այլն պատճառով):

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1925
Nouveau!
(beta)

Mots similaires
ո՞ւռ
 Usage beta 186 citations 

Usage of matching Word Forms

Aussi la recherche pour "Ո՞ւր" dans ces dictionnaires:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. dictionnaire arménien contient 17 718 mots
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Français
Նայիրի / Nayiri.com