Բառարան
Բառարան
ՆՈՐ
Գրուածքներու Ժողովածոյ
Ժողովածոյ
Ուղղագրիչներ
Ուղղագրիչներ
Տառատեսակներ
Տառեր
Մեր մասին
Մենք
հայերէն
English
русский
français
Deutsch
Türkçe
Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
Հայերէն
Հայ
|
Հայ-Անգլերէն
Հայ-Անգ
|
Անգլերէն-Հայ
Անգ-Հայ
|
Հայ-Ֆրանսերէն
Հայ-Ֆրա
|
Ֆրանսերէն-Հայ
Ֆրա-Հայ
Ձեւաբանութիւն
Գտնուած Բառաձեւեր
գունդ →
գունդ
(գոյական)
գունդ →
գունդ
(ածական)
Գտնուած Բառոյթներ
գունդ
(գոյական)
(12 բառաձեւ)
գնդեր
,
գնդերը
,
գնդերից
,
գնդերով
,
գնդի
,
գնդին
,
գնդից
,
գունդ
,
գունդերով
,
գունդը
,
գունդի
,
գունդն
գունդ
(ածական)
(1 բառաձեւ)
գունդ
Բառարան
գունդ
գոյական
Խումբ
,
բազմութիւն
,
զօրքի
մաս
:
Աղբիւր՝
Բառգիրք հայերէն լեզուի։
Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 86։
ԳՈՒՆԴ
գոյական
1.
երկրագունդ
,
գնդաձեւ
մարմին
։
2.
(
թուքի
՝)
կլոնճ
։
ԳՈՒՆԴ
գոյական
1.
խումբ
։
2.
Տե՛ս
գումարտակ
։
Աղբիւր՝
Յարութիւն Թ. Գայայեան,
Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի
. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938):
էջ 90
ՆՈՐ
ԱՆԻՒ
(
անուոյ
կամ
անուի
,
անուաց
),
անուի
կամ
անիւի
գոյական
1.
Պարզ
գործիք
տափարակ
և
բոլորշի
,
որ
իւր
առանցքի
շուրջը
պտոյտ է գալիս
և
ծառայում է
կառքեր
,
սայլեր
,
աւտոներ
,
վագոններ
ևն
շարժելու
կամ
այլ
մեքենական
աշխատանքների
համար
։
Անուի
միջին
մասը
կազմում է
գունդը
(
կունդ
,
ականոց
),
որ
ծակ
է
.
այս
ծակի
մէջ
է մտնում
՝
անուին
ուղղահայեաց
լիսեռի
ծայրը
։
Անուի
շրջապատը
կազմում է
հեցը
,
որ
բաղկացած է
6
կամ
8
կորացրած
փայտերից
,
որոնք
կոչվում են
հեւանք
։
Հեցը
գունդի
հետ
միացած է
շառաւիղներով
կամ
խոզերով
։
Շատ
անգամ
անիւը
լիքը
՝
միապաղաղ
է լինում
,
առանց
շառաւիղների
։
Անիւ
կայ
,
որ
առանցքի
վրայ
թաւալվելով
առաջ
է շարժվում
,
ինչպէս
կառքերում
,
անիւ
էլ
կայ
,
որ
լիսեռի
վրայ
պտոյտ է գալիս
՝
առանց
առաջ
շարժվելու
,
ինչպէս
ճախարակինը
։
‣
Գիւղական
հին
սայլը
երկու
անիւ
ունէր
։
‣
Կառքը
չորս
անիւ
ունի
։
‣
Անիւը
առեղից
դուրս
ընկաւ
։
‣
Անուի
հեցը
կոտրվել է
։
Տեսակներ
Ատամնաւոր անիւ
գոյական
Որի
հեցը
կտրտված է
ատամնաձեւ
,
ինչպէս
ժամացոյցի
անիւները
։
Տաշտաւոր անիւ
գոյական
Որ
շրջապատի
վրայ
կրում է
տաշտաձեւ
ամաններ
՝
գետից
ջուր
բարձրացնելու
համար
։
Դարձուածքներ
Կառքի հինգերորդ անիւ
գոյական
Միանգամայն
աւելորդ
՝
անպէտք
(
մարդ
կամ
իր
)։
Բախտի անիւ
կամ
լոկ
միայն
՝
,
անիւ
գոյական
Մարդկային
վիճակի
փոփոխականութիւնը
՝
յեղյեղուկ
լինելը
։
‣
Բախտիս
անիւը
շուռ եկաւ
։
‣ «
Անիւը
դարձաւ
,
և
ես
այս
օրն
ընկայ
»։
Առածներ
Որքան անիւը վատ է՝ այնքան աղմուկը շատ է
Անպէտք
մարդիկ
ամենից
շատ
հոգս
են պատճառում
։
⨀
հին նշանակութիւն
2.
Նմանութեամբ
Արեգակի
կամ
լուսնի
բոլորակութիւնը
։
⨀
հին նշանակութիւն
3.
Բոլորակաձեւ
խաղալիք
։
✽
հազուադէպ նշանակութիւն
4.
Կանկառ
բոյսի
գնդաձեւ
գլուխը
։
Աղբիւր՝
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
էջ 144
ՆՈՐ
(beta)
1.
ԳՈՒՆԴ
գնդի
(
ից
կմ
աց
,
կմ
գնդոյ
)
(
զենդերէն
gunda
,
խմորի
՝
հացի
գունդ
,
խմոր
)
գոյական
Որեւէ
իր
՝
բոլորակ
կամ
կլոր
ձեւով
։
1.
Խմորի
(
հայսի
)
մի
կտոր
,
որ
ձեռքով
գնդում
կլորացնում են
,
և
ապա
տափակացնում
և
վերջնական
ցանկացված
ձեւը տալիս
՝
թխելու
համար
։
‣
Խմորի
գնդերը
շարել է
դաստառակի
վրայ
։
2.
Կարագի
մի
կտոր
՝
գնդի
ձեւ տրված
։
‣ «
Խնոցի
հարեցի
,
գունդըմ
կարագ
հանեցի
» (
հին
երգ
)։
3.
Ընկոյզի
միջուկն
ամբողջ
։
‣
Ընկոյզը
կոտրեց
,
գունդը
ամբողջ
հանեց
։
4.
Անուի
ական
միջի
բոլորակ
փայտը
,
որի
վրայ
ամրանում են
շառաւիղները
և
որի
միջով
անցնում է
լիսեռը
։
‣
Գունդը
ճեղքվել էր
,
երկաթի
մաւթուլով
կապեց
։
5.
Ճրագարանի
միջի
գնդաձեւ
ամանը
,
որի
մէջ
ձէթ
էին ածում
.
լապտեր
, (
որից
աշխարհագունդ
(
2
))։
⨀
հին նշանակութիւն
6.
Ականակուռ
գնդակ
,
իշխանութեան
նշան
,
որ
երբեմն
թագաւորները
բռնում էին
ձեռքերին
՝
գայիսոնի
հետ
։
7.
Գնդաձեւ
(
կամ
կոնաձեւ
,
բրգաձեւ
)
կապար
,
որ
թոկով
կախում են
ջրի
մէջ
՝
խորութիւնը
չափելու
համար
։
8.
Որևէ
երկնային
մարմին
։
‣
Արեգակը
լուսատու
գունդ
է
։
‣
Երկիրը
՝
միւս
մոլորակները
՝
լուսինը
և
այլ
արբանեակները
և
բոլոր
աստղերը
գնդեր
են
։
9.
(
Երկրաչափական
)
Մարմին
,
որի
մակերեւոյթի
ամեն մի
կէտը
հաւասար
հեռաւորութեան
վրայ
է գտնվում
մարմնի
մէջ
գտնված
մի
կէտից
,
որ
կոչվում է
կենտրոն
։
‣
Այն
ուղիղ
գիծը
,
որ
գնդի
կենտրոնից
հասնում է
մինչև
նրա
մակերեւոյթը
՝
կոչվում է
շառաւիղ
։
‣
Այն
ուղիղ
գիծը
,
որ
անցնում է
գնդի
կենտրոնով
և
երկու
կողմում
հասնում է
մինչև
մակերեւոյթը
՝
կոչվում է
տրամագիծ
։
10.
Գնդի
ձեւ
ստացած
,
կծիկ
դարձած
մարմին
։
‣
Կերակուրը
գունդ
եղաւ
,
որկորում
դէմ առաւ
։
‣
Մի
գունդ
աղ
։
‣
Մի
գունդ
հող
։
+
գաւառական նշանակութիւն
11.
(
Ծածկաբանութիւն
)
Մէկ
թուման
դրամ
։
+
գաւառական նշանակութիւն
12.
(
Ծածկաբանութիւն
)
Մահմէտ
մարգարէն
։
+
գաւառական նշանակութիւն
13.
Նմանութեամբ
Բթամիտ
,
հաստագլուխ
։
‣
Ի՞նչ
գունդն
է
,
ոչինչ
չի հասկանում
։
2.
ԳՈՒՆԴ
գնդի
, (
ից
կմ
աց
)
(
պահլաւերէն
gund
,
պարսկերէն
gund
,
gunda
)
գոյական
(
Ռազմագիտական
)
1.
Կազմակերպված
զօրք
,
զօրաբանակ
։
‣
Մի
մեծ
գունդ
օգնութեան
հասաւ
պաշարված
քաղաքին
։
⨀
հին նշանակութիւն
2.
Ընդհանուր
զօրքի
մի
խոշոր
մաս
։
‣
Զօրքը
բաժանեց
երեք
գնդի
։
‣
Առաջապահ
՝
վերջապահ
գունդ
։
⨀
հին նշանակութիւն
3.
Բանակաթեմ
,
զինուորական
գաւառ
։
‣ (
Կողմն
Վասպուրական
գնդին
)։
4.
Ներկայումս
դիվիզիայի
ստորաբաժանումը
,
որ
ունի
առանձին
հրամանատարութիւն
և
բաժանվում է
գումարտակների
։
‣
Դիվիզիան
ունի
չորս
գունդ
։
5.
(
Կրօնական
)
Առհասարակ
բազմութիւն
,
խումբ
։
‣
Մարգարէների
՝
առաքեալների
գնդեր
։
Դարձուածքներ
Գունդ առ գունդ
մակբայ
Տե՛ս
Գունդագունդ
։
Աղբիւր՝
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
էջ 492
ՆՈՐ
(beta)
ԳՈՒՆԴ
,
ԳՈՒՆՏ
գոյական
1.
(
Զենտերէն
gunda
=
խմորի
՝
հացի
գունդ
,
խմոր
)
որեւէ
իր
բոլորակ
կամ
կլոր
ձեւով
.
Տեսակներ
—
թուքի
՝
կլոնճ
.
2.
երկրաչափական
մարմին
,
որուն
մակերեւոյթի
ամէն մէկ
կէտը
կը գտնուի
հաւասար
հեռաւորութեան
վրայ
ա՛յն
կէտէն
,
որ
կը կոչուի
կեդրոն
.
3.
ականակուռ
,
գնդակ
,
իշխանութեան
նշան
,
զոր
երբեմն
թագաւորներ
կը բռնէին
իրենց
ափին
մէջ
՝
գայիսոնի
հետ
.
4.
(
Պահլաւերէն
gund
,
Պարսկերէն
gund
,
gunda
)
կազմակերպուած
զօրք
,
զօրաբանակ
,
ընդհանուր
զօրքի
խոշոր
մաս
(
3000
հոգինոց
),
որ
բաժնուած է
գումարտակներու
.
(
Ֆրանսերէն
troupe
).
5.
խումբ
,
բազմութիւն
։
Աղբիւր՝
Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան,
Հայոց լեզուի նոր բառարան
. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992):
էջ 427
ՆՈՐ
(beta)
Նման բառեր
գոհնդ
գոյնդ
գունտ
կովնդ
կումդ
կունտ
քովնդ
քումդ
քունդ
Գործածութիւն
փորձնական
247 մէջբերում
Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը
գունդ →
գունդ
(գոյական)
(8 մէջբերում)
գունդ →
գունդ
(ածական)
(1 մէջբերում)
Գունդ
†
չստուգուած
(11 մէջբերում)
գունդ
†
չստուգուած
(153 մէջբերում)
Գտնուած բառոյթներու գործածութիւնը
գունդ
(գոյական)
(12 բառաձեւ | 73 մէջբերում)
գունդ
(ածական)
(1 բառաձեւ | 1 մէջբերում)
Արդիւնքները տեսնելու համար, բռնել հեռախօսը հորիզոնական դիրքով կամ / եւ մասշտաբը (zoom-ը) նուազեցնել
Փնտռել «
Գունդ
» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —
Բացատրական
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Հոմանիշներու
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Արեւմտահայերէնի
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Նորաբանութիւններու
(2022)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Յանգարան
(1976)
ՆՈՐ
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Բառակազմական
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Ստուգաբանական
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Դարձուածաբանական եւ Բարբառային
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Ուղղագրական
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Գրաբարի
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Միջին Հայերէնի
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Վաղաշխարհաբարեան
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Օտար լեզուի
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Անուններու
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
ՆՈՐ
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Տեղանուններու
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Բուսանուններու
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Մասնագիտական
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
ՆՈՐ
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Յապաւումներու
(2021)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Ձեւաբանութեան կարգաւորումներ
Արեւմտահայերէն
Արեւելահայերէն
Ցուցադրել ձեւաբանական վերլուծութիւն
Ցուցադրել ձեւաբանական զտիչները
Ցուցադրել գտնուած բառաձեւերը
Ցուցադրել գտնուած բառոյթները