Բառարան
Բառարան
ՆՈՐ
Գրուածքներու Ժողովածոյ
Ժողովածոյ
Ուղղագրիչներ
Ուղղագրիչներ
Տառատեսակներ
Տառեր
Մեր մասին
Մենք
հայերէն
English
русский
français
Deutsch
Türkçe
Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
Հայերէն
Հայ
|
Հայ-Անգլերէն
Հայ-Անգ
|
Անգլերէն-Հայ
Անգ-Հայ
|
Հայ-Ֆրանսերէն
Հայ-Ֆրա
|
Ֆրանսերէն-Հայ
Ֆրա-Հայ
Ձեւաբանութիւն
Արեւմտահայերէն
Դատ →
դատ
(գոյական)
Տեսնել ձեւաբանական վերլուծութիւնը
Եզակի • Ուղղական հոլով
Եզակի • Հայցական հոլով
Գտնուած Բառոյթներ
դատ
(8 բառաձեւ)
դատեր
,
դատերը
,
դատերն
,
դատը
,
դատի
,
դատին
,
դատից
,
դատով
Բառարան
դատ
գոյական
Դատաստան
,
ատեան
*
օրէնքի
յանձնուած
վէճ
*
իրաւունք
:
Աղբիւր՝
Բառգիրք հայերէն լեզուի։
Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 93։
ԴԱՏ
գոյական
1.
վիճելի
՝
դատելի
խնդիր
։
2.
դատավարութիւն
։
Աղբիւր՝
Յարութիւն Թ. Գայայեան,
Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի
. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938):
էջ 97
ՆՈՐ
ԴԱՏ
դատի
(
դատից
)
(
հին
պարսկերէն
dāta
,
օրէնք
,
նոր
պարսկերէն
dād
,
իրաւունք
,
արդարութիւն
)
գոյական
1.
(
Իրաւաբանական
)
Օրէնքի
պաշտպանութիւն
ապօրինութեան
դէմ
։
‣
Նա
դատով
իւր
իրաւունքները
պաշտպանեց
։
‣
Այդ
զրկանքներն
ես
չեմ կարող
տանել
,
դատի
կդիմեմ
։
2.
Որևէ
գործ
,
քաղաքացիական
կամ
քրէական
,
որ
ենթակայ
է
դատարանի
քննութեան
և
վճռահատութեան
։
‣
Արդար
դատ
։
‣
Անիրաւ
դատ
։
‣
Դատ
բանալ
՝
սկսել
՝
վարել
մէկի
դէմ
։
‣
Դատը
պաշտպանել
։
‣
Դատը
տանել
՝
վաստակել
՝
շահել
։
‣
Դատը
տարվել
՝
տանել
տալ
՝
կորցնել
։
‣
Քաղաքացիական
դատ
։
‣
Քրէական
(
կամ
եղեռնական
)
դատ
։
3.
Գործառնութիւնների
շարք
,
որոնց
նպատակն
է
ըստ
օրէնքի
քննել
ու
վճռահատել
որևէ
գործ
,
որ
յանձնված է
դատարանին
։
‣
Ես
նրա
դատին
ներկայ
չէի
։
‣
Այս
դատը
հազիւ
երեք
օրում
վերջանայ
։
‣
Հազարաւոր
անմեղ
մարդիկ
առանց
դատի
ծովը
նետվեցին
։
‣
Նա
դատի
տակ
է
։
+
գաւառական նշանակութիւն
4.
Դատաւոր
։
Բաղադրեալ Բայեր
⨀
հին բառ
Դատ առնել
(
արարի
)
չէզոք
բայ
Դատը
նայել
,
իրաւունքը
վերականգնել
,
հատուցում
անել
։
⨀
հին բառ
Դատ դնել
չէզոք
բայ
Դատ
բանալ
՝
սկսել
մէկի
դէմ
։
⨀
հին բառ
Դատ լինել ումեք
չէզոք
բայ
Իրաւունքը
մէկին
պատկանել
։
⨀
հին բառ
Դատ խնդրել
չէզոք
բայ
Դատաստանով
վրէժ առնել
,
դատաստանը տեսնել
։
Դատ տալ
,
Դատ հատուցանել
չէզոք
բայ
Պատասխանատու
լինել
,
պատիժը
կրել
։
Աղբիւր՝
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
էջ 515
ՆՈՐ
(beta)
ԴԱՏՔ
դատքի
գոյական
Շահ
,
վաստակ
։
‣
Դատքը
բերում
հօրն
էր տալիս
։
Աղբիւր՝
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
էջ 518
ՆՈՐ
(beta)
ԴԱՏ
(
հին
Պարսկերէն
-
Զենտերէն
data
=
օրէնք
,
կանոն
,
Պահլաւերէն
dat
,
նոր
Պարսկերէն
dad
=
օրէնք
,
արդարութիւն
,
իրաւունք
)
գոյական
1.
օրէնքի
պաշտպանութիւն
ապօրինութեան
դէմ
.
2.
որեւէ
օրինական
հետապնդում
,
որ
ենթակայ
է
դատարանի
քննութեան
ու
վճիռի
.
3.
դատաստանի
ենթակայ
գործ
՝
գործառնութիւն
.
4.
դատելի
խնդիր
,
դատավարութիւն
:
Աղբիւր՝
Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան,
Հայոց լեզուի նոր բառարան
. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992):
էջ 461
ՆՈՐ
(beta)
Նման բառեր
թաթ
տատ
Գործածութիւն
փորձնական
147 մէջբերում
Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը
Դատ
†
չստուգուած
(17 մէջբերում)
դատ
†
չստուգուած
(42 մէջբերում)
Գտնուած բառոյթներու գործածութիւնը
դատ
(8 բառաձեւ | 88 մէջբերում)
Արդիւնքները տեսնելու համար, բռնել հեռախօսը հորիզոնական դիրքով կամ / եւ մասշտաբը (zoom-ը) նուազեցնել
ՆՈՐ
Ուսամնասիրել
Դատ
բառոյթին
կամ
Դատ
բառաձեւին
գործածութիւնը՝
Արեւմտահայերէն Գրուածքներու Ժողովածոյ
-ին մէջ։
Փնտռել «
Դատ
» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —
Բացատրական
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Հոմանիշներու
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Արեւմտահայերէնի
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Նորաբանութիւններու
(2022)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Յանգարան
(1976)
ՆՈՐ
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Բառակազմական
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Ստուգաբանական
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Դարձուածաբանական եւ Բարբառային
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Ուղղագրական
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Գրաբարի
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Միջին Հայերէնի
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Վաղաշխարհաբարեան
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Օտար լեզուի
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Անուններու
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
ՆՈՐ
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Տեղանուններու
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Բուսանուններու
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Մասնագիտական
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
ՆՈՐ
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Յապաւումներու
(2021)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Ձեւաբանութեան կարգաւորումներ
Արեւմտահայերէն
Արեւելահայերէն
Ցուցադրել ձեւաբանական վերլուծութիւն
Ցուցադրել ձեւաբանական զտիչները
Ցուցադրել գտնուած բառաձեւերը
Ցուցադրել գտնուած բառոյթները