Բառարան
Բառարան
ՆՈՐ
Գրուածքներու Ժողովածոյ
Ժողովածոյ
Ուղղագրիչներ
Ուղղագրիչներ
Տառատեսակներ
Տառեր
Մեր մասին
Մենք
հայերէն
English
русский
français
Deutsch
Türkçe
Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
Հայերէն
Հայ
|
Հայ-Անգլերէն
Հայ-Անգ
|
Անգլերէն-Հայ
Անգ-Հայ
|
Հայ-Ֆրանսերէն
Հայ-Ֆրա
|
Ֆրանսերէն-Հայ
Ֆրա-Հայ
Բառարան
ՊՍԱԿ
պսակի
,
պսակաց
(
զանդկերէն
pusā
,
պահլաւերէն
pusak
,
թագ
,
պսակ
,
պարսկերէն
pāsak
,
մանկական
ծաղկեայ
գլխանոց
)
գոյական
1.
Ծաղիկներից
կամ
թարմ
ճիւղերից
հիւսած
շրջանակ
,
որ
դնում են
գլխներին
զարդարանքի
համար
։
‣
Բոլոր
աղջիկները
կրում էին
գլխներին
վարդեայ
պսակներ
։
‣
Մի
գեղեցիկ
պսակ
էր հիւսել
նուրբ
սէզերից
,
յօշօշից
,
զանգակիկներից
ու
վարդերից
։
2.
Դաբնիի
կամ
ձիթենու
ճիւղերից
հիւսած
շրջանակ
,
որ
տալիս էին
իբրև
մրցանակ
հասարակական
մրցութիւնների
կամ
պատերազմների
մէջ
յաղթողներին
։
‣
Դաբնեայ
պսակով
զարդարեցին
յաղթողի
ճակատը
։
‣
Յաղթութեան
պսակն
այնքան
թանկարժէք
էր
,
որ
սերնդէ-սերունդ
պահում էին
։
3.
Մանեակ
,
որ
դնում էին
նորափեսայի
և
նորահարսի
գլխներին
իբրև
թագ
,
որի
պատճառով
նրանք
կոչվում են
թագւոր
(
թագաւոր
)
և
թագուհի
։
‣
Այժմ
պսակի
փոխարէն
գործ են ածում
թագեր
,
որ
բռնում են
թագուորի
և
թագուհու
գլխներին
եկեղեցում
՝
պսակադրութեան
ժամանակ
։
4.
Ոսկուց
կամ
արծաթից
շինված
և
գոհարեղէններով
զարդարված
ատամնաւոր
շրջանակ
,
որ
իբրև
պատուի
նշան
կրում են
գլխներին
թագաւորները
,
դուքսերը
,
կոմսերը
ևն
և
որ
լինում է
զանազան
ձեւի
և
զանազան
թուով
գնդակներով
՝
նայելով
կրողի
աստիճանին
.
կոչվում է
նաև
թագ
։
‣
Արքայական
պսակը
գլխարկի
ձեւ
է ունենում
և
գնդակը
կրում է
վերեւից
։
‣
Կոմսերի
պսակներն
ինը
գնդակ
ունին
,
բարոններինը
եօթը
ևն
։
5.
Ծաղիկներից
,
բոյսերից
հիւսված
կամ
արծաթից
կամ
հասարակ
մետաղից
շինված
զարդարուն
շրջանակ
,
որ
դնում են
ննջեցեալի
դագաղի
և
ապա
գերեզմանի
վրայ
իբրև
յարգանքի
նշան
։
‣
Առաջ
պսակներ
դնում էին
յիրաւի
արժանաւոր
մարդկանց
դագաղների
վրայ
։
Նմանութեամբ
⨀
հին նշանակութիւն
6.
Բակ
,
որ
երբեմն
կապում է
արեգակի
և
լուսնի
շուրջը
։
⨀
հին նշանակութիւն
7.
Արեգակի
գունդը
,
սկաւառակը
։
8.
Արեգակի
արտաքին
լուսեղէն
շրջանակը
,
որ
տեսանելի
է դառնում
նրա
ամբողջական
խաւարման
ժամանակ
։
‣
Արեգակի
պսակն
այնքան
պայծառ
է
,
որ
նրա
լուսով
կարելի է
կարդալ
տպված
գիրք
,
չնայելով որ
ամբողջ
գունդը
ծածկված է
լուսնով
։
‣
Ամբողջական
խաւարումների
ժամանակ
լուսանկարում են
պսակը
զանազան
գիտական
հետազօտութիւնների
համար
։
⨀
հին նշանակութիւն
9.
Բոլորումն
տարւոյ
,
տարեշրջան
։
⨀
հին նշանակութիւն
10.
Նկարների
վրայ
՝
սրբերի
գլուխների
շուրջն
սպիտակ
(
իբրև
լուսեղէն
)
շրջանակ
,
իբրև
յայտարար
նկարված
անձի
սրբութեան
։
⨀
հին նշանակութիւն
11.
(
Եկեղեցական
)
Գլխի
գագաթի
վրայ
բոլորակաձեւ
գերծված
տեղ
,
որ
կիրարկվում է
կաթոլիկ
եկեղեցում
,
կուլակ
(
2
)։
12.
(
Բուսաբանական
)
Ծաղկի
բաժակը
շրջապատող
երփներանգ
տերեւների
շրջանակը
։
‣
Ծաղկի
պսակները
բազմազան
ձեւեր
են ունենում
և
լինում են
բազմաթերթ
կամ
միաթերթ
։
13.
(
Կազմախօսական
)
Ատամի
այն
մասը
,
որ
լնդերքից
դուրս
երեւում է
։
Հակառակը՝
Արմատ
։
‣
Ձեր
ատամի
պսակը
փչացել է
,
բայց
արմատն
առողջ
է
.
կարելի է
նրա
վրայ
արուեստական
պսակ
դնել
։
⨀
հին նշանակութիւն
14.
Առարկաների
(
օրինակ
՝
սեղանի
,
դռան
ևն
)
շուրջը
շինած
բարակ
շրջանակ
,
ափ
։
⨀
հին նշանակութիւն
15.
Տանիքի
շուրջը
քաշած
ցած
պատ
՝
պահպանութեան
համար
։
Փոխաբերաբար
16.
(
Եկեղեցական
)
Ամուսնութեան
խորհուրդը
,
որ
կատարվում է
եկեղեցում
և
որի
ժամանակ
պսակ
էին դնում
(
պսակում էին
)
ամուսնացողների
գլխներին
։
‣
Քահանան
այդ
գիշեր
չորս
պսակ
ունէր
։
‣
Պսակների
թիւը
հետզհետէ
պակասում է
մեր
մէջ
։
17.
Ամուսիններից
մէկը միւսի
համար
(
մասնաւորապէս
մարդը
՝
կնոջ
համար
)։
‣
Դու
իմ
գլխիս
թագն
ու
պսակն
ես
։
18.
Յաղթութիւն
,
պանծալի
գործ
,
գլուխ գործոց
։
‣
Այդ
կռւում
մենք
տարանք
յաղթանակի
պսակը
։
‣
Նրա
այս
վերջին
աշխատանքը
նրա
բոլոր
գործերի
պսակն
է կազմում
։
19.
(
Եկեղեցական
)
Երանաւէտ
վիճակ
,
որին
ակնկալում են
հաւատի
համար
կռուողները
և
նահատակուողները
,
իբրև
յաղթութեան
պսակի
(
2
)։
Այս
նշանակութեամբ
այժմ
գործ են ածվում
իբրև
օրհնէք
՝
‣
Սուրբ
պսակին
արժանանաս
։
‣
Անթառամ
պսակին
հասնես
։
20.
(
Աստղաբաշխական
)
Անուն
երկու
համաստեղութիւնների
,
մէկը
հիւսիսային
,
միւսը
հարաւային
կիսագնդում
։
‣
Հիւսիսային
պսակը
պարունակում է
երեսուն
երեք
աստղ
,
Հարաւայինը
տասներկու
աստղ
։
Դարձուածքներ
Փուշ պսակ
,
Փշեայ պսակ
գոյական
Փշերից
հիւսված
պսակը
,
որ
զինուորները
դրին
Քրիստոսի
գլխին
՝
ծաղրելու
համար
նրան
իբրև
հրէից
թագաւոր
։
Աղբիւր՝
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
էջ 1884
ՆՈՐ
(beta)
Փնտռել «
Փուշ պսակ
» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —
Բացատրական
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Հոմանիշներու
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Արեւմտահայերէնի
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Նորաբանութիւններու
(2022)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Յանգարան
(1976)
ՆՈՐ
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Բառակազմական
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Ստուգաբանական
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Դարձուածաբանական եւ Բարբառային
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Ուղղագրական
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Գրաբարի
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Միջին Հայերէնի
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Վաղաշխարհաբարեան
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Օտար լեզուի
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Անուններու
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
ՆՈՐ
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Տեղանուններու
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Բուսանուններու
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Մասնագիտական
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
ՆՈՐ
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Յապաւումներու
(2021)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Ձեւաբանութեան կարգաւորումներ
Արեւմտահայերէն
Արեւելահայերէն
Ցուցադրել ձեւաբանական վերլուծութիւն
Ցուցադրել ձեւաբանական զտիչները
Ցուցադրել գտնուած բառաձեւերը
Ցուցադրել գտնուած բառոյթները