Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
 Ձեւաբանութիւն

Գտնուած Բառոյթներ

 Բառարան
ԱՏԱՄ ի
գոյական Ակռայ (գրական լեզուով). ունի Ակռայ՚ի բոլոր նշանակութիւններն ու գրեթէ բոլոր ոճերը։

Դարձեալ －

Բաղադրեալ Բայեր
Ատամը բռնել, Ատամը կտրել
չէզոք բայ
    1. Սրտի ուզածը՝ ցանկացած բանը ուտել։
    2. Ոյժ ունենալ, ոյժը պատել՝ համարձակվել։

Ատամը մատ անել
չէզոք բայ Տե՛ս Ատամը կտրել (2)։

Ատամի բանը լինել, Ատամի ոքմին լինել
չէզոք բայ Ոյժին համապատասխան լինել, որին կարելի է յաղթել, որի տակից կարելի է դուրս գալ։
‣ Այդ ընկոյզը քո ատամի բանը չէ։ －Ճիշտ է, այն աղջիկն էլ քո՛ ատամի բանը չէ (չես կարող առնել)։
‣ Նա իմ ատամի ոքմին է, Ոյժս կպատէ, կարող եմ յաղթել։

Ատամ-ատամի տալ, Ատամին հուպ տալ
չէզոք բայ Դիմանալ, տոկալ, համբերել։

Ատամի ժանգով ապրել
չէզոք բայ Խիստ նեղութեան մէջ ապրել, նիւթական մեծ կարիք ունենալ։

Ատամները եռալ
չէզոք բայ Սաստիկ փափագել, ձեռները քոր գալ։

Ատամները թափել, Ատամները հանել, Ատամները քաշել
չէզոք բայ Ուժից զրկել, անզօր՝ անվտանգ դարձնել։

Ատամները իրար տալ, Ատամները ղրճտացնել
չէզոք բայ Սաստիկ զայրանալ, զայրոյթից ատամները կրճտացնել։

Ատամները սրել
չէզոք բայ Պատրաստվել մի բան կորզելու, մի պաշտօն ձեռք բերելու (երբ առիթ ներկայանայ)։

Ատամները փորը ածել, Ատամները փորը թափել
ներգործական բայ Սաստիկ հարուած տալ (բերանին). (սպառնալիք՝ իւր ոյժը՝ սաստը գործ դնելու)։

Ատամների համար թթու լինել
չէզոք բայ Ատամի բանը չլինել, ոյժից՝ կարողութիւնից բարձր լինել։

Ատամներին տալ, Ատամներին խփել, Ատամովը տալ, Ատամովը խփել
ներգործական բայ
    1. Ձուի պնդութիւնն իմանալու համար ատամներին խփել, փորձել։
    2. Մէկին փորձել, մի բանի փորձ անել։

Դարձուածքներ
Արուեստական ատամ
գոյական Դնովի, շինովի ակռայ։

Իմաստութեան ատամներ
յոգնակի գոյական 4 սեղանատամ, մի-մի հատ վերին և ներքին ծնօտի երկու ծայրերում, որոնք բուսնում են չափահասութեան ժամանակ (20－30 տարեկան հասակում)։

Շան ատամ ունի
Մարդկանց շան նման խածելու, վիրաւորելու, բամբասելու բնաւորութիւն ունի։

Ատամի տակ մի բան կայ
Մի ասելիք, մի գաղտնիք ունի։

Ատամի մարդ, Ատամի խարճ մարդ
Իւր ուզածի՝ անոյժ մարդ, ատամի ոքմին։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 271
ՆՈՐ
(beta)
ՍՐԵԼ սրեցի
ներգործական բայ
    1. Կտրող գործիքի բերանը բարակացնել, սուր դարձնել։
‣ Մկրատը բթացել է, չի կտրում, պէտք է սրել տալ։
‣ Յեսանը բե՛ր, դանակները սրեմ։
‣ Լաւ սրած գերանդին հեշտ է հնձում։

    2. Մի առարկայի ծայրը սուր դարձնել խարտելով, տաշելով։
‣ Սուինները սրեցին։
‣ Ցիցը լաւ սրիր, հեշտ կմտնէ։

    3. Ոլորելով սուր ծայր գոյացնել։
‣ Թելը սրիր որ ասեղի ծակովը մտնէ։
‣ Բեխերը սրել է։

Նմանութեամբ
＋գաւառական նշանակութիւն 4. Նրբացնել, բարակացնել, լեսել, հարել։
‣ Ներկը կոկ քարի վրայ ածեց, սրեց ու ձէթով շաղուեց։

＋գաւառական նշանակութիւն 5. Քսել մի բանի վրայ և կոկել, ծեփել։
‣ Պատը գաճով սրեցին։

＋գաւառական նշանակութիւն 6. Երկար քսելով՝ շփելով մաշել։
‣ Դրամը երկար գործածութիւնից սրվում է։
‣ Այնքան սրված էր դրամի երեսը, որ գիրը չէր երեւում։

Փոխաբերաբար
⨀հին նշանակութիւն 7. Վառել, բորբոքել։

⨀հին նշանակութիւն 8. Սաստկացնել բարկութիւնը, գրգռել։

    9. Մէկին գրգռել, սադրել (մի վատ բան անելու, մէկին վնասելու)։
‣ Նրան սրում էին ինձ դէմ։
‣ Այդ քեզանից չի, մէկը քեզ սրող կայ։

    10. Լարել, իրար դէմ գրգռել։
‣ Եթէ դու բարեկամ ես՝ աշխատի՛ր նրանց հաշտեցնել. դու, ընդհակառակը, նրանց յարաբերութիւնը աւելի սրում ես։

＋գաւառական նշանակութիւն 11. Մատով շօշափել, նայել թէ հաւը ձու ունի՞։

Բաղադրեալ Բայեր
Ատամները սրել
չէզոք բայ
    1. Պատրաստվել մէկի վրայ յարձակվելու՝ վնասելու։
‣ Նրանք բոլորը ատամները վրաս սրել են, ուզում են մի կերպ ինձ գործիցս հանել։

    2. Ձգտել մի շահաւէտ բանի, հետամուտ լինել մի բան ձեռք բերելու։
‣ Լաւ պաշտօն է բացվել. շատերն ատամները սրել են, որ իրանք ստանան։

⨀հին բառ ՍՐԵԼ (սրեցայ),
ՍՐՎԵԼ սրվեցի
կրաւորական չէզոք բայ նոյն նշանակութեամբ։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 2041
ՆՈՐ
(beta)
ԱՏԱՄ,
ԱՏԱՄՆ
գոյական Տե՛ս ԱԿՌԱՅ:

Տեսակներ
Կան՝ ա) կաթի, բ) բնական, գ) իմաստութեան եւ դ) արուեստական ակռաներ:
— Կաթի ակռաներըմանուկներունն են, որոնք ժամանակի ընթացքին կը թափին, մինչեւ եօթը տարիքը, որուն տեղ կը բուսնին բնական ակռաները.

— Իմաստութեան զոյգ ակռաները կը բուսնին չափահասութեան շրջանին, մինչեւ 20-30 տարիքը, իւրաքանչիւր կողմը մէյ-մէկ հատ, ատամնաշարին վերջաւորութեան։

— Արուեստական ակռաները բժիշկին կողմէ շինուած են։

Բաղադրեալ Բայեր
ատամը բռնել, ատամը կտրել
ներգործական բայ
    1. ցանկացածը ուտել,
    2. համարձակութիւն ցոյց տալ.

ատամ ատամի զարնել
չէզոք բայ
    1. դիմանալ, համբերել,
    2. ինքզինքը ուտել.

ատամին ժանգով ապրիլ
չէզոք բայ խիստ նեղութեան մէջ ապրիլ.

ատամները եռալ
ներգործական բայ սաստիկ փափաքիլ, ցանկալ.

ատամները քաշել, ատամները հանել
ներգործական բայ տկարացնել, անզօր դարձնել.

ատամները կճրտել
չէզոք բայ սաստիկ զայրանալ.

ատամները սրել
չէզոք բայ պատրաստուիլ վրիժառական գործ մը ընելու.

հաւկիթը ատամին զարնել
ներգործական բայ
    1. հաւկիթին տոկունութիւնը ստուգել,
    2. դիմացինին բազկերակը շօշափել, փորձ մը ընել.

ատամները փորը թափել
ներգործական բայ յաղթահարել:

Դարձուածքներ
Շան ատամ ունի
շան նման մարդ վիրաւորելու՝ խածնելու (խօսքով) բնաւորութիւն ունի.

ատամիդ գործը չէ
քու կարողութենէդ վէր է.

ատամին՝ լեզուին տակ բան մը կայ
ըսելիք մը ունի.

ակռայ ունի
ոյժ, կարողութիւն ունի.

ակն ընդ ական, ատամն ընդ ատաման
(= աչքի դէմ աչք, ակռայի դէմ ակռայ), վրէժ լուծել համապատասխան ձեւով.

թթու է, ակռաներս չեն դիմանար
ուժերէս վեր է.

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 211
ՆՈՐ
(beta)
ՍՐԵԼ
ներգործական բայ
    1. կտրող գործիքի բերանը կամ ակռաները սուր՝ հատու դարձնել.

    2. առարկայի մը ծայրը խարտելով՝ տաշելով սուր ձեւ տալ, սրածայր դարձնել.

    3. բանի մը քսելով՝ շփելով սուր դարձնել.

    4. ոլորելով՝ ծայրը սուր դարձնել. օրինակ՝
‣ պեխը սրել.

    5. (Փոխաբերական իմաստ) բորբոքել, հրահրել, գրգռել, լարել (յարաբերութիւնները).

    6. (Փոխաբերական իմաստ) խոցելու՝ յօշոտելու պատրաստուիլ.

    7. (Փոխաբերական իմաստ) լարումը աւելցնել. ցցել, տնկել. սեւեռել (ականջները, աչքերը).

    8. (Փոխաբերական իմաստ) մարզել, կրթել (միտքը՝ յիշողութիւնը).

    9. (Փոխաբերական իմաստ) բանալ, գրգռել (ախորժակը).

    10. (Փոխաբերական իմաստ) սաստկացնել, ուժեղացնել, զօրացնել։

Բաղադրեալ Բայեր
Ատամները սրել
ներգործական բայ
    1. պատրաստուիլ մէկուն վրայ յարձակելու՝ անոր վնասելու.
    2. շահաւէտ բանի մը ձգտիլ, բան մը ձեռք ձգելու հետամուտ ըլլալ։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 2175
ՆՈՐ
(beta)
 Գործածութիւն փորձնական 1 մէջբերում 

Գտնուած բառոյթներու գործածութիւնը

Փնտռել «ատամները սրել» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —

Բացատրական

Հոմանիշներու

Արեւմտահայերէնի

Նորաբանութիւններու

Յանգարան

Բառակազմական

Ստուգաբանական

Դարձուածաբանական եւ Բարբառային

Ուղղագրական

Գրաբարի

Միջին Հայերէնի

Վաղաշխարհաբարեան

Օտար լեզուի

Անուններու

Տեղանուններու

Բուսանուններու

Մասնագիտական

Յապաւումներու

© 2025 Նայիրի. Հայերէն բառարանը կը պարունակէ 17,718 գլխաւոր բառ։
Կայքը ունի 144 բառարան եւ 3 գիրք։
Հայերէն
Նայիրի / Nayiri.com