Հայերէն բառարան

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 412

ՆՈՐ

(beta)

ԵՐԹԱԼ

չէզոք բայ
    1. փոխադրուիլ մէկ տեղէ ուրիշ տեղ, տեղափոխուիլ.

    2. մեկնիլ, հեռանալ, նահանջել.

    3. ուղեւորուիլ, ճամբորդել.

    4. ընթանալ, քալել, յառաջանալ (հակառակ ուղղութեամբ).

    5. յաճախել (դպրոց).

    6. հոսիլ (գետի ջուրերուն).

    7. անհետանալ, կորսուիլ (ունեցած-չունեցածը).

    8. անցնիլ (ժամանակը).

    9. արժել (ծախս). օրինակ՝

‣ այս գործին համար ո՞րչափ դրամ կ՚երթայ.

10. դիմանալ (կօշիկ՝ հագուստ). օրինակ՝

‣ այս կօշիկը՝ հագուստը մէկ-երկու տարի կ՚երթայ։

Հակառակը՝ գալ։

Ածանցական Բառեր

Բաղադրեալ Բայեր

չէզոք բայ
1. յառաջդիմել:
2. յառաջանալ:

ետ երթալ

չէզոք բայ
1. յետադիմել:
2. նահանջել:

չէզոք բայ
1. ձախողիլ:
2. վատթարանալ:

ճամբայ երթալ

չէզոք բայ ճամբորդել.

մէկէն առաջ երթալ

չէզոք բայ
1. կանխել:
2. գերազանցել:

ետեւէն երթալ

չէզոք բայ հետեւիլ.

մէկուն հետ լաւ երթալ

չէզոք բայ սիրով վարուիլ.

բարակը երթալ

չէզոք բայ մանրամասնել, կրկտել.

ծանրին երթալ

չէզոք բայ
1. դժուարիլ:
2. նեղուիլ, սրդողիլ:

հագուստը լաւ երթալ

չէզոք բայ պատշաճիլ, վայելել.

գոյները լաւ երթալ

չէզոք բայ ներդաշնակուիլ.

ընդ առաջ երթալ

չէզոք բայ
1. դիմաւորել:
2. համաձայնիլ, զիջիլ:

ձեռքէ երթալ

չէզոք բայ կորսուիլ.

վեր երթալ

չէզոք բայ ելլել, բարձրանալ.

գործին հազար ոսկի երթալ

չէզոք բայ
1. փճանալ:
2. ձախողիլ:

չէզոք բայ հակառակիլ, ընդդիմանալ.

մինչեւ ծայրը երթալ

չէզոք բայ
    1. յարատեւել:
    2. հասնիլ:
    3. յամառիլ:

չէզոք բայ
1. յարձակիլ:
2. կորսուիլ:

տակը երթալ

չէզոք բայ
1. ընկղմիլ.
2. անկողինը աղտոտել:

Դարձուածքներ

երթաս բարով

Աստուած հետդ ըլլայ.

երթալդ ըլլայ՝ գալդ չըլլայ

սատկիս.

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 575

ՆՈՐ

(beta)

ՈՒՂՂԵԼ

ներգործական բայ
    1. ուղիղ դիրք տալ. շտկել, կանոնաւորել.

    2. ծռութիւնները՝ անհարթութիւնները կարգի բերել. հարթել, յարդարել.

    3. խանգարուած առարկայ մը՝ գործիք մը՝ մեքենայ մը շտկել. սարքել, սարքաւորել, կարգի բերել, կարգի դնել.

    4. խօսքի թէ գործի մէջ սխալը շտկել՝ ճշդել.

    5. բնագիրներու մէջ սպրդած աղաւաղուած կամ վրիպած բառերը շտկել.

    6. տպագրական շարուածքի մը մէջ սպրդած վրիպակները լուսանցքի վրայ նշանակել. սրբագրել, շտկել, ուղղագրել.

    7. որեւէ բանի հետ համեմատելով՝ ստուգելով ճշդում կատարել. օրինակ՝

‣ ժամացոյցը ուղղել.

    8. ուղղութիւն տալ. ղեկավարել, յառաջ տանիլ, վարել.

    9. ծռած՝ կորացած բան մը ուղիղ դարձնել.

    10. որոշ ուղղութեամբ բռնել՝ դարձնել. իր դիրքին՝ առարկայի մը դէպի որոշ տեղ՝ կողմ ուղղութիւն տալ.

    11. շարժման՝ գործողութեան ուղղութիւն տալ՝ դարձնել. օրինակ՝

‣ քայլերը ուղղեց դէպի դաշտերը.

    12. կեդրոնացնել՝ կեդրոնանալ բանի մը վրայ.

    13. դիմել, հասցէագրել.

    14. ուղարկել. օրինակ՝

‣ հեռագիր մը ուղղել.

15. ուղիղ՝ ընդունելի՝ ճիշդ դարձնել. բարւոքել, բարելաւել, լաւացնել, բարեփոխել (բարքերը).

16. սխալ՝ դատապարտելի՝ պարսաւելի ուղիէն՝ ընթացքէն ետ կեցնել. դաստիարակել, խելքի բերել, ճամբու բերել, ուղիղ ճամբու վրայ կանգնեցնել:

Տեսակներ

— Անկարգը՝ զգաստացնել:

— Աչքերը՝ դարձնել, յառել, սեւեռել։

— Բարքերը՝ բարեփոխել։

— Դիտակը՝ դարձնել։

— Ինքզինք՝ բարւոքիլ, լաւանալ։

— Խնդիր մը՝ մատուցանել, դիմել։

— Սխալը՝ դարմանել։

— Քայլերը՝ երթալ, դիմել։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1908

ՆՈՐ

(beta)

ՔԱԼԵԼ

չէզոք բայ
    1. ոտքերը փոխնիփոխ գործածելով՝ յառաջ երթալ. յառաջանալ, շարժիլ, երթալ, ընթանալ.
    2. զբօսանք կատարել, պտըտիլ, ճեմել.
    3. սկսուած աշխատանք մը՝ խաղ մը շարունակել.
    4. (Փոխաբերական իմաստ) բնական բանիլ՝ աշխատիլ՝ գործել.
    5. (Փոխաբերական իմաստ) զարգանալ, յառաջդիմել։

Տեսակներ

— Աննպատակ՝ թափառիլ, աստանդել, յածիլ, սլքտալ։

— Առնել՝ նեղանալով հեռանալ:

— Առջեւէն՝ առաջնորդել:

— Արագ՝ շտապել, աճապարել, ճեպել։

— Գործերը՝ երթալ, ընթանալ։

— Ետեւէն՝ հետեւիլ։

— Զօրքը՝ 1. տողանցել. 2. արշաւել։

— Թշնամիին վրայ՝ յարձակիլ, արշաւել։

— Ժամանակը՝ սահիլ, անցնիլ:

— Ժամացոյցը՝ մեքենան՝ բանիլ, աշխատիլ, գործել։

— Կոտրտուելով՝ սամսարել, սիգաճեմել։

— Մեծաքայլ՝ շեքռկել։

— Միասին՝ ընկերակցիլ, ուղեկցիլ:

— Յոխորտալով՝ սիգալ:

— Օրօրուելով՝ ճորճորալ:

Յարակից Բառեր

— Արմատը՝ քայլ։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 2393

ՆՈՐ

(beta)

Նման բառեր

կացած
կացաց

Գործածութիւն փորձնական 26 մէջբերում

Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը

Արդիւնքները տեսնելու համար, բռնել հեռախօսը հորիզոնական դիրքով կամ / եւ մասշտաբը (zoom-ը) նուազեցնել

ՆՈՐ Ուսամնասիրել գացած բառաձեւին գործածութիւնը՝ Արեւմտահայերէն Գրուածքներու Ժողովածոյ-ին մէջ։

Փնտռել «գացած» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —

Բացատրական

Հոմանիշներու

Արեւմտահայերէնի

Նորաբանութիւններու

Դարձուածաբանական եւ Բարբառային

Ուղղագրական

Գրաբարի

Միջին Հայերէնի

(2009) Միջին հայերենի բառարան

Վաղաշխարհաբարեան

(2014) Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում

Օտար լեզուի

Անուններու

(2010) Հայոց ազգանունների բառարան
(2005) ՆՈՐ Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ - [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005) ՆՈՐ Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ) - [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005) ՆՈՐ Հեղինակներ - [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973) ՆՈՐ Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968) Արական Անձնանուններ - [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968) Իգական Անձնանուններ - [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942) Հայոց անձնանունների բառարան

Տեղանուններու

(2011) Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ - [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986) Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան

Բուսանուններու

Մասնագիտական

(2015) Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013) ՆՈՐ Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987) Հայերենագիտական բառարան
(1979) Տէրունի տօներ - [Ծիսական Բառարան]
(1979) Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ - [Ծիսական Բառարան]
(1975) Լեզվաբանական բառարան

Յապաւումներու

(2021) ՆՈՐ Տառային հապավումներ - [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020) ՆՈՐ Տառային հապավումներ - [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007) Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996) Հապավումներ - [Նոր բառերի բացատրական բառարան]

Արեւմտահայերէն

Գտնուած Բառաձեւեր

Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը

գացած → գնալ (3 մէջբերում)

գացած → երթալ (2 մէջբերում)

գացած †չստուգուած (21 մէջբերում)

Բացատրական

Հոմանիշներու

Արեւմտահայերէնի

Նորաբանութիւններու

Յանգարան

Բառակազմական

Ստուգաբանական

Դարձուածաբանական եւ Բարբառային

Ուղղագրական

Գրաբարի

Միջին Հայերէնի

Վաղաշխարհաբարեան

Օտար լեզուի

Անուններու

Տեղանուններու

Բուսանուններու

Մասնագիտական

Յապաւումներու