Բառարան
Բառարան
ՆՈՐ
Գրուածքներու Ժողովածոյ
Ժողովածոյ
Ուղղագրիչներ
Ուղղագրիչներ
Տառատեսակներ
Տառեր
Մեր մասին
Մենք
հայերէն
English
русский
français
Deutsch
Türkçe
Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
Հայերէն
Հայ
|
Հայ-Անգլերէն
Հայ-Անգ
|
Անգլերէն-Հայ
Անգ-Հայ
|
Հայ-Ֆրանսերէն
Հայ-Ֆրա
|
Ֆրանսերէն-Հայ
Ֆրա-Հայ
Ձեւաբանութիւն
Արեւմտահայերէն
թէ՛ →
թէ
(շաղկապ)
Բառարան
թէ
շաղկապ
Եթէ
,
որ
,
արդեօք
:
Աղբիւր՝
Բառգիրք հայերէն լեզուի։
Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 140։
ԹԷ
շաղկապ
1.
Կապում է
գլխաւոր նախադասութիւնը
այնպիսի
երկրորդական
նախադասութեան
հետ
,
որ
արտայայտում է
գլխաւոր նախադասութեան
ենթակայի
խօսքերը
կամ
միտքը
՝
նպատակը
։
‣
Նա
ասաց
,
թէ
կգամ
։
‣
Ես
կարծում
եմ
,
թէ
դուք
սխալվում
էք
։
‣
Թէ
ի՛նչ
կլինի
՝
յայտնի
չէ
(
յայտնի
չէ
թէ
ի՛նչ
կլինի
)։
‣
Մոռացայ
թէ
հարցնեմ
։
‣
Վրայ
հասաւ
՝
թէ
խփէ
։
‣
Սպասեցի
թէ
կգայ
։
‣ (
Երբ
յաւելեալ
նախադասութիւնն
անուղղակի
է
՝
թէ
՚
ի
փոխանակ
գործ
է
ածվում
նաեւ
որ
.)
‣
ասաց
թէ
կգայ
,
կամ
ասաց
որ
կգայ
։
2.
Եթէ
,
թէ
որ
։
‣ «
Թէ
իմ
ալեւոր
հերքս
սեւնային
՝ …
Ես
դաշտ
կերթայի
»։
‣
Թէ
ուզում ես
նրան
տեսնել
՝
գնա՛
ժողովարան
։
‣
Գլուխս
մեռնի
թէ
սուտ
եմ
ասում
։
3.
Կապում
է
երկու
հակառակ
մտքեր
՝
իբրեւ
համաձայն
.
կամ
,
թէկուզ
։
‣
Վաղ
թէ
ուշ
՝
պիտի
վճարենք
։
‣
Մեռնել
թէ
ապրել
՝
նոյնն
է
ինձ
համար
։
⨀
հին նշանակութիւն
4.
Կապում է
բնագրի
մութ
խօսքը
նրա
մեկնութեան
՝
բացատրութեան
հետ
.
այսինքն
,
որ
է
,
կամ
։
5.
Հարցական
խօսքերում
՝
կապում է
երկու
միտք
՝
սահմանափակութեամբ
,
ընտրութեամբ
.
կամ
մէկը
կամ
միւսը
։
‣
Մե՞ծն
ես ուզում
թէ
փոքրը
։
‣
Առաջին
կարգո՞վ
գնամ
,
երկրորդո՞վ
թէ
երրորդով
։
‣
Լինե՞լ
թէ
չլինել
։
6.
Հարցական
նախադասութիւնների
մէջ
.
չլինի՞ թէ
,
մի՞ գուցէ
,
արդեօք
։
‣
Ինչո՞ւ
չես տալիս
,
թէ՞
ուզում ես
որ
բռնութիւն
գործ դնենք
։
‣ «
Մի՞թէ
գաս
սփռել
ոսկեթել
ծածկոց
…
Թէ՞
ճերմակ
ճակտիդ
ուզես
կարմիր
վառ
, …
Թէ՞
լռիկ մնջիկ
ափշիս
տակաւին
»։
Դարձուածքներ
Թէ՛-թէ
1.
Կապում
է
երկու
կամ
աւելի
միտք
՝
միացնելով
,
գումարելով
.
մէկն
էլ
,
միւսն
էլ
.
այն
էլ
,
այս
էլ
։ (
Այս
դէպքում
թէ
՚
ն
շեշտվում
է
բացի
վերջինից
)։
‣
Թէ՛
մեծն
եմ
ուզում
(
և
)
թէ
փոքրը
։
‣
Ամեն
ինչ
կորցրեց
,
թէ՛
կալուած
,
թէ՛
փող
,
թէ
գոյք
։
2.
Կապում
է
երկու
միտք
՝
իբրեւ
հաւասար
.
թէկուզ
,
որը
որ
լինի
։
(
Համեմատել
3
)։
‣
Թէ
ես
,
թէ
դու
,
ի՞նչ
նշանակութիւն
ունի
։
‣
Թէ
մի
մարդ
սպանել
,
թէ
մի
բաժակ
ջուր
խմել
՝
նոյնն
է
նրա
համար
։
Թէ և
կամ
,
Թէև
շաղկապ
Տե՛ս
Թէպէտ
։
Թէ որ
շաղկապ
Տե՛ս
Եթէ
,
թէ
(
2
)։
Թէ չէ
շաղկապ
1.
Տե՛ս
Ապա թէ ոչ
։
մակբայ
+
գաւառական նշանակութիւն
2.
Հէնց որ
,
իսկոյն
։
‣
Եկաւ
թէ չէ
՝
սկսեց
կռուել
։
‣
Զանգի
ձայնը
լսես
թէ չէ
՝
վեր կաց
։
Ա՜յ թէ
կամ
,
Հա՜յ թէ
Տե՛ս
Ա՜յ
(
կամ
հա՜յ
)
բառի
տակ
։
Այսինքն թէ
Տե՛ս
Այսինքն
բառի
տակ
։
Ապա թէ
,
Ապա թէ ոչ
Տե՛ս
Ապա
բառի
տակ
։
Բայց թէ
Տե՛ս
Բայց
բառի
տակ
։
Գլուխը քարը թէ
Տե՛ս
Գլուխ
բառի
տակ
։
Ասել է թէ
,
Կարծես թէ
,
Չլինի թէ
,
Տե՛ս թէ
Կրճատված
նախադասութիւններ
ըստ
1
.
նշանակութեամբ
։
Աղբիւր՝
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
էջ 737
ՆՈՐ
(beta)
Թէ
շաղկապ
1.
որ
.
օրինակ
՝
‣
ան
ըսաւ
,
թէ
կու գամ
.
(
Ֆրանսերէն
que
).
2.
եթէ
որ
,
թէ
որ
.
օրինակ
՝
‣
թէ
չէիր ուզեր
,
առաջուց
յայտնէիր
.
(
Ֆրանսերէն
si
).
3.
իբր
թէ
,
այսինքն
թէ
,
որ
է
.
‣ «
Եւ
ես
քահանայական
իշխանութեամբ
եւ
աստուածային
հրամանաւ
,
թէ
...».
4.
կամ
,
թէկուզ
(
արեւելահայերէն
),
հոգ
չէ
թէ
,
նոյնիսկ
,
մինչեւ
իսկ
,
մինչեւ
անգամ
.
օրինակ
՝
‣
ուշ
թէ
կանուխ
պիտի մեռնինք
.
(
Ֆրանսերէն
ou
).
5.
թէեւ
,
թէպէտ
,
թէպէտեւ
.
(
Ֆրանսերէն
quoique
,
bienque
).
6.
(
հարցական
կամ
հարցական
նախադասութեան
մէջ
)
ա՞րդեօք
,
մի՞թէ
,
մի՞ գուցէ
,
չըլլա՞յ
թէ
.
օրինակ
՝
‣
այսպէ՞ս
լաւ
է
,
թէ՞
...
(
Ֆրանսերէն
est-ce-que?
).
7.
(
կրկնուած
՝
առաջինը
շեշտով
)
ալ
,
ըլլա՛յ
.
օրինակ
՝
‣
թէ՛
այս
,
թէ
այդ
.
(
Ֆրանսերէն
soit
).
8.
(
ժխտական
)
եթէ
ոչ
,
եթէ
չէ
.
օրինակ
՝
‣
ապա
թէ
ոչ
.
(
Ֆրանսերէն
sinon
):
Աղբիւր՝
Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան,
Հայոց լեզուի նոր բառարան
. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992):
էջ 694
ՆՈՐ
(beta)
Նման բառեր
դէ՛
Գործածութիւն
փորձնական
268 մէջբերում
Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը
թէ՛
†
չստուգուած
(244 մէջբերում)
Թէ՛
†
չստուգուած
(24 մէջբերում)
Արդիւնքները տեսնելու համար, բռնել հեռախօսը հորիզոնական դիրքով կամ / եւ մասշտաբը (zoom-ը) նուազեցնել
ՆՈՐ
Ուսամնասիրել
թէ՛
բառաձեւին
գործածութիւնը՝
Արեւմտահայերէն Գրուածքներու Ժողովածոյ
-ին մէջ։
Փնտռել «
թէ՛
» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —
Բացատրական
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Հոմանիշներու
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Արեւմտահայերէնի
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Նորաբանութիւններու
(2022)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Յանգարան
(1976)
ՆՈՐ
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Բառակազմական
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Ստուգաբանական
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Դարձուածաբանական եւ Բարբառային
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Ուղղագրական
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Գրաբարի
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Միջին Հայերէնի
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Վաղաշխարհաբարեան
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Օտար լեզուի
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Անուններու
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
ՆՈՐ
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Տեղանուններու
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Բուսանուններու
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Մասնագիտական
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
ՆՈՐ
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Յապաւումներու
(2021)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Ձեւաբանութեան կարգաւորումներ
Արեւմտահայերէն
Արեւելահայերէն
Ցուցադրել ձեւաբանական վերլուծութիւն
Ցուցադրել ձեւաբանական զտիչները
Ցուցադրել գտնուած բառաձեւերը
Ցուցադրել գտնուած բառոյթները