Հայերէն բառարան

Անվճար հայերէն ուղղագրիչ

Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա

Հայերէն Հայ | Հայ-Անգլերէն Հայ-Անգ | Անգլերէն-Հայ Անգ-Հայ | Հայ-Ֆրանսերէն Հայ-Ֆրա | Ֆրանսերէն-Հայ Ֆրա-Հայ

Ձեւաբանութիւն

կրճատված → կրճատվել

Բառարան

ԿՐՃԱՏԵԼ

ներգործական բայ
    1. կարճել, կտրել։
    2. (ձայնաւոր գիր մը՝) սղել։
    3. (ճառը՝ գրուածքը՝) ամփոփել, համառօտել։
    4. (թոշակ՝ պատիժ՝ յայտագիր՝) պակսեցնել։
    5. (հաշիւէն՝) զեղչել։

Դարձուածքներ

ծայրերը կրճատել

ծայրատել։

Աղբիւր՝ Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): էջ 258

ՆՈՐ

ԿՐՃԱՏԵԼ կրճատեցի

ներգործական բայ
⨀հին նշանակութիւն 1. Ընդհանրապէս՝ կտրել, յապաւել անդամներից մէկը կամ մարմնի մի մասը։

⨀հին նշանակութիւն 2. Յատկապէս՝ թլիփը կտրել, թլփատել։

⨀հին նշանակութիւն 3. Ամորձիքը կտրել, ներքինացնել։

✽հազուադէպ նշանակութիւն 4. Մորթել, սպանել։

5. Կարճացնել երկար խօսքը կամ գրուածքը, համառօտել։

‣ Յօդուածը երկար է, կիսով չափ պէտք է կրճատել։
‣ Ճառը կրճատած են տպել։

6. Պակասեցնել, յապաւել մի մաս։

‣ Դասերիս թիւն էլ, ռոճիկս էլ կրճատեցին։
‣ Ստիպված ենք ծախսերս կրճատել։

7. Մէկին պաշտօնից արձակել՝ պաշտօնեաների քանակը պակասեցնելու նպատակով կամ այլ պատճառով։

‣ Մեր բաժանմունքից հինգ մարդ պէտք է կրճատեն։
‣ Նրան (պաշտօնից) կրճատել են։

8. (Մաթեմատիկական) Կոտորակային թիւը կամ քանակը արտայայտել փոքր թուերով կամ քանակներով, համարիչը և յայտարարը միեւնոյն թուով կամ քանակով բաժանելով։

ԿՐՃԱՏԵԼ (կրճատեցայ),
ԿՐՃԱՏՎԵԼ կրճատվեցի

կրաւորական չէզոք բայ նոյն նշանակութեամբ։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 1142

ՆՈՐ

(beta)

ԿՐՃԱՏՈՒԻԼ

կրաւորական բայ չէզոք բայ
    1. երկարապատում ճառ կամ գրութիւն մը ասդիէն-անդիէն կտրատուիլ՝ պակսեցուիլ, կարճեցուիլ, համառօտուիլ, ամփոփուիլ. Հակառակը՝ երկարիլ, ընդարձակուիլ։

    2. սղուիլ, զեղչուիլ, յապաւուիլ, ջնջուիլ. Հակառակը՝ ամբողջացուիլ։

    3. ծայրէն կտրուիլ (թլիփը), թլփատուիլ:

ԿՐՃԱՏԵԼ

ներգործական բայ
    1. երկարապատում ճառ կամ գրութիւն մը ասդիէն-անդիէն կտրատել՝ պակսեցնել, կարճել, կարճեցնել, համառօտել, ամփոփել. Հակառակը՝ երկարել, ընդարձակել։

    2. սղել, զեղչել, յապաւել, ջնջել. Հակառակը՝ ամբողջացնել։

    3. ծայրէն կտրել (թլիփը), թլփատել։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1088

ՆՈՐ

(beta)

ԿԱՐՃԱՏԵԼ,
ԿՐՃԱՏԵԼ

ներգործական բայ
    1. կտրել-կարճեցնել.

    2. կտրել-հանել, նուազեցնել, պակսեցնել, յապաւել (ամբողջութենէն).

    3. համառօտել, ամփոփել.

    4. սղել (բառերը). օրինակ՝

‣ Սուրբ=Ս., Աստուած=Ած., Յիսուս-Քրիստոս=Յս.-Քս., Տէր=Տ., եւ այլն։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 993

ՆՈՐ

(beta)

ՊԱԿՍԵՑՆԵԼ

ներգործական բայ
    1. եղածէն՝ ամբողջէն որոշ մաս՝ քանակ հանել. պակաս դարձնել.
    2. նուազեցնել, թեթեւցնել.
    3. անհրաժեշտէն՝ պահանջուածէն նուազ դարձնել.
    4. թուլցնել, տկարացնել.
    5. կորսնցնել, չքացնել.
    6. քիչ դարձնել.
    7. եղածէն պակաս՝ թերի ներկայացնել. նսեմացնել.
    8. իջեցնել, կրճատել.
    9. մեղմել, ամոքել (ցաւ):

Տեսակներ

— Գինը՝ իջեցնել:

— Գրուածքէ մը՝ յապաւել, կրճատել։

— Թիւէ մը՝ զեղչել։

— Թոշակէ՝ կրճատել։

— Խնամքը՝ զլանալ։

— Ծախքեր՝ արագութիւն՝ պարտքեր՝ չափաւորել:

— Ծառի մը ճիւղերը՝ կտրել, քշտել, կոճոպել:

— Մէկուն արժէքը՝ նսեմացնել:

— Ցաւերը՝ մեղմել, ամոքել։

ՆՈՐ

(beta)

ՋՆՋԵԼ

ներգործական բայ
    1. ջնջանով՝ ջնջոցով մաքրել՝ սրբել.
    2. շփելով՝ քերելով՝ ջնջախէժով կամ այլ բանով անհետ ընել՝ վերացնել.
    3. գրուածքի վրայ խազ՝ գիծ քաշելով կամ խաչանիշ դնելով շարադրութենէն դուրս հանել. աւրել.
    4. աղտոտելով՝ մաշեցնելով եւ այլնով անհետացնել. կործանել, տապալել.
    5. (Փոխաբերական իմաստ) ոչինչ դարձնել, ոչնչացնել, բեկանել.
    6. (Փոխաբերական իմաստ) անհետ կորուստի մատնել, բնաջինջ ընել. անէացնել, սպաննել, անճիտել.
    7. (Փոխաբերական իմաստ) յիշողութենէն՝ գիտակցութենէն դուրս հանել՝ մոռացութեան տալ.
    8. (Փոխաբերական իմաստ) փարատել, ցրուել, մաքրել.
    9. չեղեալ համարել, բաշխել.
    10. (Գրաբար) մեղքերը քաւել, ներել։

Տեսակներ

— Ամբողջովին՝ բնաջնջել, անճիտել։

— Բիծ՝ hետք՝ անհետացնել, աւրել։

— Գրուածքէն մաս մը՝ յապաւել, կրճատել:

— Մեղքը՝ քաւել։

— Յիշատակը՝ մոռնալ, եղծանել։

— Որոշում՝ պայմանագիր՝ չեղեալ համարել:

— Սովորութիւն՝ օրէնք՝ տուրք՝ խափանել։

— Վճիռ՝ բեկանել:

— Վնասակար ճճիները՝ սատկեցնել։

— Ցեղ մը՝ ցեղասպաննել:

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 2067

ՆՈՐ

(beta)

ՍԵՂՄԵԼ