Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
 Բառարան
ՄԱՔՈՒՐ
ածական
    1. անարատ, անբիծ։
    2. վայելուչ, կոկիկ։

Աղբիւր՝ Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): էջ 328
ՆՈՐ
ՈՉ
մակբայ գոյական

Դարձուածքներ
⨀հին բառ Ո՛չ ինչ
Այնքան էլ չ(է)։

Ո՛չ իսկ
մակբայ Ոչ նոյն-իսկ, նոյն-իսկ… ոչ, չը, (բացասական բայով)։
‣ Ես ոչ մի բանից չեմ վախենում, ոչ իսկ մահից։
‣ Նրան ոչ ոք, ոչ իսկ դու՝ չէք կարող համոզել։

Ո՛չ թէ… այլ, ⨀հին բառ Ոչ եթէ… այլ
Ուղղում է առաջին՝ սխալ միտքը, դնելով երկրորդը՝ ուղիղը։
‣ Ոչ թէ քնած է, այլ մեռած։
‣ Դուք ոչ թէ մեզ օգնում էք, այլ բեռ էք մեզ համար։

⨀հին բառ Ոչ իւիք
մակբայ Ոչ մի բանով, ոչնչով։

Ոչ միայն… (այլ և)
Դարձուածք, որով ընդունվում է առաջին խօսքը և լրացնվում է երկրորդով, թէ՛ մէկը և թէ միւսը։
‣ Նա կորցրեց ոչ միայն կարողութիւնը, այլև պատիւը։
‣ Ոչ միայն դու ես այդ ասում, այլև շատերը ձեզանից։
‣ Ոչ միայն ուրախ չեմ, այլև ցաւում եմ որ եկաւ։

(Այս դարձուածքում երբեմն աւելորդ տեղը գործ են ածում «թէ». ոչ թէ միայն… այլ և)։

Ոչ ոք
դերանուն
(բացասական բայի հետ)։
    1. Ոչ մի մարդ։
‣ Ոչ ոք չկա՞յ ձեր մէջ, որ այս բանը յանձն առնէ։
‣ Դուռը բացի, ոչ ոք չկար։

    2. Ոչ մէկը։
‣ Մեզանից ոչ ոք այդ բանը չգիտէ։
‣ Ես ոչ ոքի չեմ ստիպում։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 1710
ՆՈՐ
(beta)
ՄԱՔՈՒՐ (քրոյ կմ քրի, ից)
ածական
    1. Կեղտից ազատ, ոչ կեղտոտ, իստակ, սուրբ։ Հակառակը՝ Աղտոտ, կեղտոտ, անմաքուր, ապականված, խառնած։
‣ Բաժակը մաքուր է, նոր լուացի։
‣ Կեղտոտ ձեռքերովդ մաքուր շորերիս մի՛ դիպչիր, կկեղտոտես։
‣ Ի՞նչ ենք նստել այս ապականված օդի մէջ՝ գնանք դաշտը, մաքուր օդ ծծենք։

    2. Օտար նիւթեր մէջը չխառնված, զուտ, անխառն։
‣ Մաքուր ոսկուց է շինած, դրա համար կակուղ է։
‣ Մեր բոլոր գինիները մաքուր են։
‣ Այս տարի ցորենը շատ մաքուր է։

    3. Բուն՝ իսկական նիւթը, կողմնակի մասերից ազատ։
‣ Իւղը ամանով հինգ կիլօ է, առանց ամանի մաքուր քաշն է երեք ու կէս կիլօ։
‣ Ընդհանուր մուտքն եղաւ չորս հարիւր րուբլի, ծախսերը հանած՝ մնում է մաքուր մուտք հարիւր քսան րուբլի։

    4. Պարզ, պայծառ, վճիտ։
‣ Մաքուր երկինք։
‣ Ջուրը այնպէս մաքուր է, որ յատակի վրայ աւազները հատ-հատ երեւում են։

    5. Առանց բծերի՝ ջնջուածքների։
‣ Նա մաքուր գիր ունի։
‣ Այս օրինակը մաքուր է, ա՛յս վերցրու։
‣ Մաքուր ձեռք (գրութիւն)։

    6. Օտարաբանութիւններից՝ անհարթութիւններից ազատ։
‣ Մաքուր լեզու։
‣ Մաքուր ոճ։

    7. Նմանութեամբ Կասկածներից՝ մեղադրանքներից ազատ։
‣ Նա այդ գործից մաքուր դուրս եկաւ։
‣ Խիղճս մաքուր է։

    8. Օրինաւոր, ազնիւ, արդար։
‣ Նա մաքուր մարդ է, նրա դիտաւորութիւններն էլ մաքուր են։
‣ Ես սիրում եմ մաքուր գործ բռնել։

    9. Պարկեշտ, անբիծ, անարատ։
‣ Մաքուր աղջիկ։
‣ Մաքուր կեանք՝ վարք։

    10. Նուրբ, ճիշտ, կանոնաւոր։
‣ Մաքուր գործ հանելու համար նուրբ գործիքներ են հարկաւոր։
‣ Տեսէք, ի՛նչ մաքուր աշխատանք է։

Իբրև մակբայ
    11. նոյն նշանակութեամբ։
‣ Մաքուր աւելել։
‣ Մաքուր խօսել։
‣ Մաքուր գրել։
‣ Գործը մաքուր բռնել։
‣ Մաքուր պահել իրան ևն։

գոյական
    12. Մաքուր արտագրված օրինակը։ Հակառակը՝ Սեւագրութիւնը։
‣ Մաքուրն ուղարկեցէք ստորագրելու, իսկ սեւագրութիւնը պահեցէք։
‣ Մաքուրը շուտով պատրաստ կլինի։

Բաղադրեալ Բայեր
Բերանը մաքուր պահել
չէզոք բայ Հայհոյանքներից, լպիրշ խօսակցութիւններից զերծ լինել։
‣ Բերանդ մաքուր պահիր. կանայք, երեխաներ կան, ամօթ է։

Դարձուածքներ
Ձեռքը մաքուր, Ձեռքից մաքուր
ածական Հաւատարիմ, ոչ գող։
‣ Շատ լաւ աղախին է, համեստ, գործը մաքուր, ձեռքը մաքուր։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 1434
ՆՈՐ
(beta)
ՈՉ
մակբայ
    1. ժխտական մասնիկ, որ աշխարհաբարի մէջ ոին կորուստով եղած է չ: Գրաբարի մէջ կը դրուէր բայերուն քով (բացի հրամայական, արգելական եւ ըղձական ձեւերէն) եւ կը ժխտէր անոնց գործողութիւնը՝ վիճակը. օրինակ՝
‣ ոչ ունիմ= չունիմ.

    2. կը գործածուի սովորաբար ածականներու հետ ժխտական-բացասական իմաստով։ Կը դրուի անկէ առաջ, կը միացուի գծիկով, մօտաւորապէս համանշանակ ան ժխտական մասնիկին. օրինակ՝
‣ ոչ-գոհացուցիչ, ոչ-ախորժելի.

    3. հերքում, ժխտում, մերժում, չէ իմաստով, իբրեւ ժխտումի պատասխանական բառ. օրինակ՝
‣ Պիտի գա՞ս։ - Ո՛չ.

    4. զէրոյ, զրոյ։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1851
ՆՈՐ
(beta)
ՄԱՔՈՒՐ
ածական
    1. առանց բիծի. ամբիծ, անարատ, անաղարտ.

    2. աղտէ՝ կեղտէ զերծ. յստակ.

    3. զուտ, անխառն. օրինակ՝
‣ մաքուր գինի.

    4. ջինջ, զուլալ, վճիտ.

    5. օտարաբանութիւններէ եւ գռեհկաբանութենէ զերծ.

    6. ազնիւ, արդար.

    7. պարկեշտ, բարեբարոյ.

    8. կանոնաւոր, ճիշդ.

    9. պայծառ, պարզ (օդ, եղանակ).

    10. (Փոխաբերական իմաստ) մեղաւոր մտածումներէ եւ գործերէ զերծ.

    11. սուրբ, նուիրական (անձ, գաղափար).

    12. վայելուչ, կոկիկ, մաքրասէր, մաքրակենցաղ։

Հոմանիշ՝ ուղղասիրտ, ողջախոհ, բիւրեղային, անախտաւոր, փայլուն:։

Բաղադրեալ Բայեր
Մաքուր գիր ունենալ
ներգործական բայ գեղեցիկ՝ դիւրընթեռնլի գիր ունենալ:

Մաքուրի ելլել
ներգործական բայ
    1. ամբաստանութենէ փրկուիլ.
    2. պարտքը վճարելով՝ ազատիլ:

Մաքուր լեզու ունենալ
ներգործական բայ
    1. օտարաբանութիւններէ զերծ մնալ.
    2. գռեհիկ խօսքեր չգործածել:

Մաքուր խիղճ ունենալ
ներգործական բայ
    1. որեւէ գէշ արարք գործած չըլլալ.
    2. խիղճին վրայ մեղք չունենալ։

Մաքուրի հանել
ներգործական բայ
    1. հաշիւը ճիշդ հանել.
    2. հարցը բարւոք ձեւով լուծել։

Մէկուն հաշիւը մաքրել
ներգործական բայ
    1. մէկը փճացնել.
    2. մէկը անհետացնել.
    3. մէկը սպաննել.
    4. մէկը լաւապէս պատժել կամ ծեծել։

Դարձուածքներ
Մաքուր խիղճով
նոյնն է մաքուր խիղճ ունենալ։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1445
ՆՈՐ
(beta)
✽նոր իմաստով գործածված բառ ՄԱՔՈՒՐ
ածական Լրիվ, անկասկած, աներկբայելի։
‣ Անհատական թիմային առաջնությունում նա իր հավասարը չունեցավ, անցկացրեց վեց գոտեմարտ և բոլորն էլ մաքուր հաղթանակով ավարտեց իր օգտին («Երեկոյան Երևան» (լրագիր),1978, 31)։

Աղբիւր՝ Ֆրիդրիխ Խլղաթյան, Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ). Երեւան: «Հայաստան» հրատարակչություն (1982): էջ 122
ՆՈՐ
(beta)
 Գործածութիւն փորձնական 2 մէջբերում 

Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը

Փնտռել «ոչ-մաքուր» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —

Բացատրական

Հոմանիշներու

Արեւմտահայերէնի

Նորաբանութիւններու

Յանգարան

Բառակազմական

Ստուգաբանական

Դարձուածաբանական եւ Բարբառային

Ուղղագրական

Գրաբարի

Միջին Հայերէնի

Վաղաշխարհաբարեան

Օտար լեզուի

Անուններու

Տեղանուններու

Բուսանուններու

Մասնագիտական

Յապաւումներու

© 2025 Նայիրի. Հայերէն բառարանը կը պարունակէ 17,718 գլխաւոր բառ։
Կայքը ունի 144 բառարան եւ 3 գիրք։
Հայերէն
Նայիրի / Nayiri.com