Բառարան
Բառարան
ՆՈՐ
Գրուածքներու Ժողովածոյ
Ժողովածոյ
Ուղղագրիչներ
Ուղղագրիչներ
Տառատեսակներ
Տառեր
Մեր մասին
Մենք
հայերէն
English
русский
français
Deutsch
Türkçe
Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
Հայերէն
Հայ
|
Հայ-Անգլերէն
Հայ-Անգ
|
Անգլերէն-Հայ
Անգ-Հայ
|
Հայ-Ֆրանսերէն
Հայ-Ֆրա
|
Ֆրանսերէն-Հայ
Ֆրա-Հայ
Ձեւաբանութիւն
Արեւմտահայերէն
տարրերու →
տարր
(գոյական)
Տեսնել ձեւաբանական վերլուծութիւնը
Յոգնակի • Սեռական հոլով
Յոգնակի • Տրական հոլով
Բառարան
տարր
գոյական
Բաղկացուցիչ
պարզ
մարմին
,
կազմիչ
մասնիկ
:
Աղբիւր՝
Բառգիրք հայերէն լեզուի։
Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 451։
ՏԱՐՐ
գոյական
1.
նիւթ
,
մասնիկ
։
2.
(
տարերք
՝)
սկզբունք
.
նախագիտելիք
։
Աղբիւր՝
Յարութիւն Թ. Գայայեան,
Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի
. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938):
էջ 491
ՆՈՐ
ՏԱՐՐ
(
րեր
,
րերք
,
րց
կմ
րաց
,
կմ
տարրի
,
ից
),
րի
,
րեր
,
կմ
տարերք
,
քի
,
քներ
գոյական
⨀
հին նշանակութիւն
1.
Նախանիւթ
,
սկզբնական
նիւթ
,
որից
բաղադրված են
իրերը
։
2.
Հների
հասկացողութեամբ
՝
հողը
,
օդը
,
ջուրը
և
հուրը
,
որոնցից
բաղկացած է
ամբողջ
աշխարհը
,
որոնք
և
կոչվում էին
չորս
տարրեր
։
‣
Եզնիկը
աշխարհս
նմանեցնում է
մի
կառքի
,
որին
լծված են
չորս
՝
իրար
հակառակ
երիվարներ
,
այսինքն
չորս
տարրերը
,
որոնց
մի
ծածուկ
զօրութիւն
կառավարում է
,
պահելով
հաշտ
և
հաւան
։
3.
(
Քիմիական
)
Ներկայումս
՝
պարզ մարմին
,
որ
չի բաժանվում
բաղադրիչ
մասերի
,
էլեմենտ
,
ինչպէս
են
ջրածինը
,
թթուածինը
,
երկաթը
,
սնդիկը
ևն
։
‣
Մենդելէեվը
1870
թուին
հրատարակեց
իւր
նշանաւոր
գիւտը
,
տարրերի
պարբերական
սիստեմը
.
նրա
աղիւսակում
բերված են
71
տարր
,
որոնք
այն
ժամանակ
յայտնի
էին
,
բայց
հեղինակը
գուշակել էր
դեռ
չյայտնված
տարրեր
,
որոնց
համապատասխան
տեղերը
բաց էր թողել
իւր
աղիւսակում
։
‣
Ներկայումս
յայտնի
են
արդէն
90
տարր
,
և
գուշակվում է
ուրիշ
տարրերի
գոյութիւն
։
‣
Տասնևիններորդ
դարի
վերջերից
,
մանաւանդ
ռադիի
գիւտից
յետոյ
,
յայտնի
դարձաւ
,
որ
տարրերը
պարզ
և
անբաժանելի
մարմիններ
չեն
,
այլ
ոչ միայն
բաժանվում են
մասերի
,
այլ և
մի
տարր
փոխվում է
ուրիշ
տարրի
։
Նմանութեամբ
4.
Ինչ
որ
մտնում է
մի
բանի
մէջ
՝
իբրև
նրա
կազմիչ
՝
բաղկացնող
մասը
։
‣
Բառերը
խօսքի
տարրերն
են
։
‣
Հասարակութեան
հիմնական
տարրը
ընտանիքն
է
։
‣
Երկրաչափութեան
տարրերն
են
կէտը
,
գիծը
,
անկիւնը
։
⨀
հին նշանակութիւն
5.
(
Քերականական
)
Տառ
, (
որ
տարր
՚
ի
գրութեան
այլ
ձեւն
է
),
իբրեւ
հնչիւնը
կամ
բառը
կազմող
մասն
։
6.
Բառի
կազմութեան
մէջ
մտնող
ամեն մի
բառարմատ
կամ
մասնիկ
։
‣
«
Հանդարտվեցին
»
բառը
վեց
տարրից
է բաղկացած
,
հան
=
համ
,
դար
=
հանգիստ
,
տ
=
անցեալ
դերբայ
կազմող
մասնիկ
,
վ
=
կրաւորական
կամ
չեզոքական
սեռի
մասնիկ
,
եց
=
անցեալ
կատարեալի
մասնիկ
,
ին
=
յոգնակի
երրորդ
դէմքի
մասնիկ
։
7.
Մի
մարդ
կամ
մարդկանց
խումբ
՝
իբրև
կազմիչ
մասն
հասարակութեան
կամ
կազմակերպութեան
։
‣
Ամեն մի
հասարակութեան
մէջ
գտնվում են
զանազան
վնասակար
տարրեր
։
‣
Պէտք է
կուսակցութիւնը
մաքրել
օտար
տարրերից
։
‣
Ստալինն
ասել է
. «
Մենշեվիզմը
՝
դա
պրոլետարիատի
կիսաբուրժուական
տարրերի
տակտիկան
է
»։
8.
(
Յոգնակի
կամ
Տարերք
ձեւով
)։
Միջավայր
,
որտեղ
մէկը
ապրում է
։
‣
Ձկան
տարերքը
ջուրն
է
։
‣ «
Լեղի՛
,
որ
վեր
ես ելնում
՝
դադարի՛ր
,
ցածն
են
քո
տարրերդ
»։
‣
Պատերազմներում
՝
նա
իրան
այնպէս
էր զգում
՝
ինչպէս
իւր
բնական
տարերքում
։
9.
Որևէ
գիտութեան
սկզբնական
գիտելիքները
՝
տարրերը
.
համառօտ
ձեռնարկ
կամ
դասագիրք
որևէ
առարկայի
։
‣
Տարերք
քերականութեան
։
‣
Տարերք
չափաբերութեան
՝
փիլիսոփայութեան
ևն
։
‣
Մենք
քերականութիւնն
անցանք
տարերքով
,
յետոյ
սկսեցինք
սովորել
ընդարձակով
։
10.
Բնութեան
ոյժեր
։
‣
Ձեզ
ուղարկեցի
մարդկանց
դէմ
պատերազմելու
,
և
ոչ թէ
տարերքների
դէմ
(
փոթորիկների
,
ալեկոծութեան
)։
‣
Բոլոր
տարերքները
կարծես
միաբանել էին
մեր
դէմ
։
⨀
հին նշանակութիւն
11.
Առհասարակ
՝
մարմին
,
նիւթ
,
զանգուած
։
12.
(
Ֆիզիկական
)
Այն
նիւթերը
,
որոնք
գործ են դրվում
գալ՚վանական
մարտկոցի
մէջ
՝
ելեկտրական
հոսանք
ստանալու
համար
։
‣
Սովորական
տարերքն
են
՝
պլատինի
և
զինգի
բարակ
շերտեր
,
որոնք
ընկղմվում են
ծծմբաթթուով
քիչ
թթուեցրած
ջրի
մէջ
։
Աղբիւր՝
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
էջ 2152
ՆՈՐ
(beta)
ՏԱՐՐ
գոյական
1.
Տե՛ս
Տարերք
.
2.
(
Փոխաբերական
իմաստ
)
յատկութիւն
,
յատկանիշ
,
էական
գիծ
.
3.
(
Փոխաբերական
իմաստ
)
հանրային
որեւէ
խաւի
՝
միջավայրի
ներկայացուցիչներ
.
4.
(
Փոխաբերական
իմաստ
)
մարդ
,
անձ
,
ատաղձ
:
Աղբիւր՝
Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան,
Հայոց լեզուի նոր բառարան
. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992):
էջ 2267
ՆՈՐ
(beta)
Նման բառեր
տարրերով
Գործածութիւն
փորձնական
23 մէջբերում
Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը
տարրերու →
տարր
(2 մէջբերում)
տարրերու
†
չստուգուած
(21 մէջբերում)
Արդիւնքները տեսնելու համար, բռնել հեռախօսը հորիզոնական դիրքով կամ / եւ մասշտաբը (zoom-ը) նուազեցնել
ՆՈՐ
Ուսամնասիրել
տարրերու
բառաձեւին
գործածութիւնը՝
Արեւմտահայերէն Գրուածքներու Ժողովածոյ
-ին մէջ։
Փնտռել «
տարրերու
» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —
Բացատրական
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Հոմանիշներու
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Արեւմտահայերէնի
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Նորաբանութիւններու
(2022)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
ՆՈՐ
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
ՆՈՐ
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Յանգարան
(1976)
ՆՈՐ
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Բառակազմական
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Ստուգաբանական
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Դարձուածաբանական եւ Բարբառային
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Ուղղագրական
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Գրաբարի
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Միջին Հայերէնի
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Վաղաշխարհաբարեան
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Օտար լեզուի
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Անուններու
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
ՆՈՐ
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
ՆՈՐ
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Տեղանուններու
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Բուսանուններու
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Մասնագիտական
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
ՆՈՐ
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Յապաւումներու
(2021)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
ՆՈՐ
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Ձեւաբանութեան կարգաւորումներ
Արեւմտահայերէն
Արեւելահայերէն
Ցուցադրել ձեւաբանական վերլուծութիւն
Ցուցադրել ձեւաբանական զտիչները
Ցուցադրել գտնուած բառաձեւերը
Ցուցադրել գտնուած բառոյթները