Անվճար հայերէն ուղղագրիչ
Ստացի՛ր HySpell-ը հիմա
 Ձեւաբանութիւն

Արեւմտահայերէն

գանկ → գանկ (գոյական)
Եզակի • Ուղղական հոլով
Եզակի • Հայցական հոլով

Գտնուած Բառոյթներ

 Բառարան
գանկ գոյական Ուղեղի ոսկորէ պատեան, գլուխ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 74։


ԳԱՆԿ
գոյական
    1. գլուխ, կառափ։
    2. սկաւառակ։
    3. (անասունի՝) խալամ։

Աղբիւր՝ Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): էջ 78
ՆՈՐ
ԳԱՆԿ ի (ից, կք կմ կունք)
գոյական (Կազմախօսական) Գլխի ոսկրեղէն տուփը, որի մէջ պարունակվում է մարդու և ողնաշարաւոր կենդանիների ուղեղը։
‣ Մարդու գանկը վերեւից գնդաձեւ-ձուաձեւ է, երկու կողմից հուպ եկած, ներքեւից տափակ։
‣ Մարդու գանկը բաղկացած է ութ ոսկրից։

Բաղադրեալ Բայեր
Գանկն ու կողը հայհոյել
ներգործական բայ Անխնայ՝ լրբաբար հայհոյել։

Աղբիւր՝ Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): էջ 435
ՆՈՐ
(beta)
ԳԱՆԿ
գոյական գլխու ոսկրեղէն տուփը (որուն մէջ կը գտնուի ուղեղը), գլուխ, կառափ, սկաւառակ.

Տեսակներ
— անասունի՝ խալամ (Ֆրանսերէն crâne):

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 375
ՆՈՐ
(beta)
ՈՍԿՈՐ,
ՈՍԿՐ
գոյական
    1. ֆոսֆորային եւ կրային բաղադրութեամբ պինդ նիւթ. զանազան ձեւի եւ մեծութեամբ, նիւթ՝ որմէ կազմուած է մարդու եւ ողնայարաւոր այլ կենդանիներու կմախքին իւրաքանչիւր անջատ մասը.
    2. մահացածի աճիւնի մնացորդ՝ մասունք (յոգնակի կը գործածուի).
    3. ձուկի փուշ.
    4. որոշ կենդանիներու ժանիքը՝ ակռան՝ եղջիւրը եւ այլն, իբրեւ զանազան իրեր՝ զարդեր պատրաստելու նիւթ.
    5. (Փոխաբերական իմաստ) կաշառք, կրծօն.
    6. (Փոխաբերական իմաստ) բաժին, մաս, շահ, օգուտ.
    7. (Փոխաբերական իմաստ) նիհարութիւն, հիւանդութիւն.
    8. (Փոխաբերական իմաստ) աղքատութիւն, անօթութիւն։

Տեսակներ
— Այտին՝ այտոսկր, թուշոսկր, աշխոռ, լծոսկր։

— Աչքին ոսկորէ երկու փոսերը՝ ակնակապիճ, ակնաբուն:

— Առաջին ողնը, որուն վրայ կը կենայ գլուխը՝ ատլաս, իսկ վերջինը՝ կկու։

— Արջառի վէգ՝ կոռ:

— Բազուկի երկու ոսկորներ՝ բազկոսկր։ Մեծը՝ տիզոսկր, խալիկ, ծղոսկր (Ֆրանսերէն cubitus), իսկ փոքրը՝ ճաճանչ, ճաճանչոսկր, ծղոսկրիկ (Ֆրանսերէն radius)։

— Բերանի խոռոչի վերի ոսկրեայ կամարը՝ քիմք:

— Գագաթի՝ գագաթոսկր, ծղիկ, ծղիկոսկր:

— Գանկի՝ գանկոսկր։

— Գանկոսկրներու կցուած տեղը՝ գաղտուն:

— Գլուխի գունտուկլոր՝ գանկ կամ գանկոսկր:

— Դաստակի ոսկորներէն մէկը՝ կեռոսկր (Ֆրանսերէն crochu)։

— Դէմքի՝ դիմոսկր։

— Երախային գանկին կակուղ մասերը՝ գաղտնակ:

— Երանքի կամ ազդրէն մինչեւ ծունկերը երկարող ոսկորներ՝ բարձոսկր, ամիրուկ։

— Զիստի՝ զստոսկր (Ֆրանսերէն fémur): Երկար է եւ ամենէն զօրաւորը մարմնի ոսկորներուն։

— Թիկունքի՝ թիկնոսկր (omoplate)։

— Թուշի՝ թուշոսկր, այտոսկր։

— Ծոծրակէն մինչեւ յետոյքի ոսկորներու շարքը՝ ողնայար, ողնաշար, ողնասիւն։

— Ծոծրակի՝ ծոծրոսկր։

— Ծունկի՝ ծնկոսկր, կողոփոց, լիսեռն, լիսեռնիկ, ծունկի կափարիչ (Ֆրանսերէն rotule)։

— Կզակի կամ ծնօտի վերի եւ վարի ոսկորներ՝ կզկոսկր:

— Կողի՝ կողոսկր։

— Կոնքի՝ կոնքոսկր։

— Կուրծքի վանդակի (կրծքավանդակ) երկու կողմի 12ական ոսկորներ՝ լանջոսկր, վանդակորմ, թոքտուն, կրծոսկր:

— Կռնակի կամ թիկունքի՝ թիակ, բէճ, բէչ կամ բէջ, ուսագլուխ:

— Կրունկի՝ պճեղ կամ պճիղ, ուլն, ուլնոսկր, ճագ։

— Ճակատի՝ ճակատոսկր:

— Մատներու՝ կոճ, կոճիկ, ճան, մատնոսկր:

— Մարմնի ոսկորներուն ամբողջութիւնը՝ կմախք:

— Նախաբազուկի՝ ծղի, ծղիկ, ծղուկ, արմկոսկր:

— Ողնայարի իւրաքանչիւր ողն՝ լիսեռ:

— Ողնաշարի երկրորդ ոսկորը՝ վերէն սկսած՝ ոռնակ:

— Ողնաշարի մեծ ողն՝ աւագողն:

— Ողնաշարի վարի՝ յետոյքի միսերուն թաղուած ոսկորներու խումբ՝ պոչ կամ փէօչ:

— Ոտքի թաթի երկու կողմերու դուրս ցցուած ոսկորներ՝ վէգ, ճան, յոգի կամ յոյգ, լիցք։

— Ուսի՝ ուսոսկր, անրակ, թիակ (Ֆրանսերէն omoplate)։

— Պզտիկ՝ ոսկրիկ:

— Սեպաձեւ՝ սեպոսկր (Ֆրանսերէն sphénoïde)։

— Սեռային երկու գործարաններու միջեւ գտնուող երկու մեծ եւ երկու փոքր ոսկորներ՝ կոնք:

— Սրունքի մեծ ոսկոր՝ ոլոք (Ֆրանսերէն péroné), իսկ ընկերը՝ խռչակ, խոտուց:

— Ցայլքի՝ ցայլոսկր։

— Քիթի՝ քթոսկր։

— Քիթի վերնամասը կազմող՝ խոխոսկր, խոփ (Ֆրանսերէն vomer)։

— Քիմքի՝ քմոսկր:

— Քունքի՝ քունքոսկր։

Բաղադրեալ Բայեր
Ոսկոր կտրիլ
չէզոք բայ
    1. ոսկորի պէս ամրանալ. ոսկրանալ.
    2. չորնալ, փայտանալ։

Ոսկոր ուզել
ներգործական բայ կաշառք ուզել, կրծօն ուզել։

Ոսկոր ու կաշի դառնալ, ոսկոր ու կաշի մնալ
չէզոք բայ հալիլ - մաշիլ, շատ նիհարնալ։

Ոսկորները աղալ
ներգործական բայ սաստիկ ծեծել:

Ոսկորները հանգստանալ
չէզոք բայ մեռնիլ:

Ոսկորները մնալ
չէզոք բայ սաստիկ նիհարնալ:

Ոսկորները տեղը գալ
չէզոք բայ
    1. տեղահան ոսկորները իրենց տեղը դրուիլ.
    2. հանգստանալ.
    3. (Հեգն.) ծեծ ուտել եւ ապա խելօքնալ:

Դարձուածքներ
Մինչեւ ոսկորները՝ ծուծը հասնող ցուրտ
սաստիկ ցուրտ:

Միսը քեզի, ոսկորը ինծի
կ՚ըսէր ծնողքը վարպետին՝ ուսուցիչին, երբ իր որդին կը յանձնէր անոր խնամքին, անհրաժեշտ պարագային՝ ծեծելու, իրաւունք տալով անոր։

Ոսկոր կրծող
    1. շուն.
    2. (Փոխաբերական իմաստ) կաշառակեր.
    3. (Փոխաբերական իմաստ) աղքատ, մուրացկան:

Քեզի ոսկոր նետող չկայ
    1. քեզի խօսք՝ ակնարկութիւն ընող չկայ.
    2. (Հեգն.) շան պէս հաջելու պէտք չունիս:

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1862
ՆՈՐ
(beta)
ՊԱՏԵԱՆ
գոյական
    1. տուփ՝ արկղիկ՝ պարկ եւ այլն որեւէ իր՝ առարկայ մէջը դնելու եւ պահելու՝ պահպանելու համար.
    2. երկայնաձեւ ու նեղ աման՝ պահպանակ, որուն մէջ կը գնեն սուրը՝ թուրը՝ դաշոյնը.
    3. որոշ պտուղներու՝ սերմերու կարծր կեղեւը, արտաքին կարծր՝ պինդ ծածկոյթը.
    4. որոշ խեցեմորթներու պինդ խեցի, որուն մէջ կը պատսպարուին.
    5. ատրճանակի կաշիէ կամ տախտակէ տուփ.
    6. առ հասարակ՝ որեւէ բանի արտաքին ծածկոյթ.
    7. (Փոխաբերական իմաստ) որեւէ բան պատող արտաքին շերտ՝ ծածկոյթ.
    8. (Գրաբար) կուրծքի վանդակ, լանջ.
    9. զրահ, լանջապանակ։

Տեսակներ
— Բամպակի՝ խճեճ։

— Ընդեղէններու՝ պարկուճ։

— Թամբի վրայ (ատրճանակի)՝ թափ։

— Խեցգետինի՝ տիփ, խեփոր։

— Կրիայի՝ ոստրէի՝ խեցի, կոտ։

— Հունտի՝ պատիճ:

— Նետերու՝ կապարճ, պատկանդարան:

— Շերամի՝ բոժոժ։

— Ուղեղի՝ կառափ, գանկ։

Բաղադրեալ Բայեր
Սուրը պատեանէն հանել
ներգործական բայ
    1. կռիւի պատրաստուիլ.
    2. պատերազմ յայտարարել։

Սուրը պատեանը դնել
ներգործական բայ կռիւէ դադրիլ։

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 1993
ՆՈՐ
(beta)
ՍԿԱՒԱՌԱԿ
գոյական
    1. կերակուրի տափակ աման. ափսէ, սկուտեղ.
    2. տափակ՝ բոլորակաձեւ ծանրութիւն մը՝ արձակելու համար (մարզական խաղ).
    3. գանկի կիսաբոլորակաձեւ ոսկորը՝ կափարիչը.
    4. ձայնագիրի տափակ՝ կլոր սեւ պնակ. ձայնապնակ, երգապնակ.
    5. արեւու՝ լուսնի՝ մոլորակներու շրջանակաձեւ մակերեսը՝ բոլորակը:

Տեսակներ
— Արեւու՝ գունտ:

— Գլխու՝ գանկ, կառափ։

— Ժամացոյցի՝ տախտակ։

— Խաղի՝ լեփ։

— Խորունկ՝ սկուտեղ։

— նշանառութեան՝ թիրախ։

— Սկիհի՝ մաղզմայ:

Աղբիւր՝ Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): էջ 2135
ՆՈՐ
(beta)

Նման բառեր
գանք
կամք
 Գործածութիւն փորձնական 20 մէջբերում 

Գտնուած բառաձեւերու գործածութիւնը

Գտնուած բառոյթներու գործածութիւնը

ՆՈՐ Ուսամնասիրել գանկ բառոյթին կամ գանկ բառաձեւին գործածութիւնը՝ Արեւմտահայերէն Գրուածքներու Ժողովածոյ-ին մէջ։
Փնտռել «գանկ» բառը նաեւ հետեւեալ պատկերահանուած բառարաններուն մէջ —

Բացատրական

Հոմանիշներու

Արեւմտահայերէնի

Նորաբանութիւններու

Յանգարան

Բառակազմական

Ստուգաբանական

Դարձուածաբանական եւ Բարբառային

Ուղղագրական

Գրաբարի

Միջին Հայերէնի

Վաղաշխարհաբարեան

Օտար լեզուի

Անուններու

Տեղանուններու

Բուսանուններու

Մասնագիտական

Յապաւումներու

© 2025 Նայիրի. Հայերէն բառարանը կը պարունակէ 17,718 գլխաւոր բառ։
Կայքը ունի 144 բառարան եւ 3 գիրք։
Հայերէն
Նայիրի / Nayiri.com