Словарь
Словарь
Новинка
Text Corpus
Corpus
Шрифты
Шрифты
русский
հայերէն
English
français
Deutsch
Türkçe
Армянская проверка орфографии
загрузить HySpell сейчас
Армянский
Arm
|
Армянско-Английский
Arm-Eng
|
Англо - Армянский
Eng-Arm
|
Армяно-французский
Arm-Fre
|
Французско-Армянский
Fre-Arm
Morphology
Matching Word Forms
գունդ →
գունդ
(noun)
գունդ →
գունդ
(adjective)
Matching Lexemes
գունդ
(noun)
(12 word forms)
գնդեր
,
գնդերը
,
գնդերից
,
գնդերով
,
գնդի
,
գնդին
,
գնդից
,
գունդ
,
գունդերով
,
գունդը
,
գունդի
,
գունդն
գունդ
(adjective)
(1 word form)
գունդ
Словарь
գունդ
գոյական
Խումբ
,
բազմութիւն
,
զօրքի
մաս
:
Աղբիւր՝
Բառգիրք հայերէն լեզուի։
Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 86։
ԳՈՒՆԴ
գոյական
1.
երկրագունդ
,
գնդաձեւ
մարմին
։
2.
(
թուքի
՝)
կլոնճ
։
ԳՈՒՆԴ
գոյական
1.
խումբ
։
2.
Տե՛ս
գումարտակ
։
Источник:
Յարութիւն Թ. Գայայեան,
Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի
. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938):
стр. 90
Новинка
ԱՆԻՒ
(
անուոյ
կամ
անուի
,
անուաց
),
անուի
կամ
անիւի
գոյական
1.
Պարզ
գործիք
տափարակ
և
բոլորշի
,
որ
իւր
առանցքի
շուրջը
պտոյտ է գալիս
և
ծառայում է
կառքեր
,
սայլեր
,
աւտոներ
,
վագոններ
ևն
շարժելու
կամ
այլ
մեքենական
աշխատանքների
համար
։
Անուի
միջին
մասը
կազմում է
գունդը
(
կունդ
,
ականոց
),
որ
ծակ
է
.
այս
ծակի
մէջ
է մտնում
՝
անուին
ուղղահայեաց
լիսեռի
ծայրը
։
Անուի
շրջապատը
կազմում է
հեցը
,
որ
բաղկացած է
6
կամ
8
կորացրած
փայտերից
,
որոնք
կոչվում են
հեւանք
։
Հեցը
գունդի
հետ
միացած է
շառաւիղներով
կամ
խոզերով
։
Շատ
անգամ
անիւը
լիքը
՝
միապաղաղ
է լինում
,
առանց
շառաւիղների
։
Անիւ
կայ
,
որ
առանցքի
վրայ
թաւալվելով
առաջ
է շարժվում
,
ինչպէս
կառքերում
,
անիւ
էլ
կայ
,
որ
լիսեռի
վրայ
պտոյտ է գալիս
՝
առանց
առաջ
շարժվելու
,
ինչպէս
ճախարակինը
։
‣
Գիւղական
հին
սայլը
երկու
անիւ
ունէր
։
‣
Կառքը
չորս
անիւ
ունի
։
‣
Անիւը
առեղից
դուրս
ընկաւ
։
‣
Անուի
հեցը
կոտրվել է
։
Տեսակներ
Ատամնաւոր անիւ
գոյական
Որի
հեցը
կտրտված է
ատամնաձեւ
,
ինչպէս
ժամացոյցի
անիւները
։
Տաշտաւոր անիւ
գոյական
Որ
շրջապատի
վրայ
կրում է
տաշտաձեւ
ամաններ
՝
գետից
ջուր
բարձրացնելու
համար
։
Դարձուածքներ
Կառքի հինգերորդ անիւ
գոյական
Միանգամայն
աւելորդ
՝
անպէտք
(
մարդ
կամ
իր
)։
Բախտի անիւ
կամ
լոկ
միայն
՝
,
անիւ
գոյական
Մարդկային
վիճակի
փոփոխականութիւնը
՝
յեղյեղուկ
լինելը
։
‣
Բախտիս
անիւը
շուռ եկաւ
։
‣ «
Անիւը
դարձաւ
,
և
ես
այս
օրն
ընկայ
»։
Առածներ
Որքան անիւը վատ է՝ այնքան աղմուկը շատ է
Անպէտք
մարդիկ
ամենից
շատ
հոգս
են պատճառում
։
⨀
հին նշանակութիւն
2.
Նմանութեամբ
Արեգակի
կամ
լուսնի
բոլորակութիւնը
։
⨀
հին նշանակութիւն
3.
Բոլորակաձեւ
խաղալիք
։
✽
հազուադէպ նշանակութիւն
4.
Կանկառ
բոյսի
գնդաձեւ
գլուխը
։
Источник:
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
стр. 144
Новинка
(beta)
1.
ԳՈՒՆԴ
գնդի
(
ից
կմ
աց
,
կմ
գնդոյ
)
(
զենդերէն
gunda
,
խմորի
՝
հացի
գունդ
,
խմոր
)
գոյական
Որեւէ
իր
՝
բոլորակ
կամ
կլոր
ձեւով
։
1.
Խմորի
(
հայսի
)
մի
կտոր
,
որ
ձեռքով
գնդում
կլորացնում են
,
և
ապա
տափակացնում
և
վերջնական
ցանկացված
ձեւը տալիս
՝
թխելու
համար
։
‣
Խմորի
գնդերը
շարել է
դաստառակի
վրայ
։
2.
Կարագի
մի
կտոր
՝
գնդի
ձեւ տրված
։
‣ «
Խնոցի
հարեցի
,
գունդըմ
կարագ
հանեցի
» (
հին
երգ
)։
3.
Ընկոյզի
միջուկն
ամբողջ
։
‣
Ընկոյզը
կոտրեց
,
գունդը
ամբողջ
հանեց
։
4.
Անուի
ական
միջի
բոլորակ
փայտը
,
որի
վրայ
ամրանում են
շառաւիղները
և
որի
միջով
անցնում է
լիսեռը
։
‣
Գունդը
ճեղքվել էր
,
երկաթի
մաւթուլով
կապեց
։
5.
Ճրագարանի
միջի
գնդաձեւ
ամանը
,
որի
մէջ
ձէթ
էին ածում
.
լապտեր
, (
որից
աշխարհագունդ
(
2
))։
⨀
հին նշանակութիւն
6.
Ականակուռ
գնդակ
,
իշխանութեան
նշան
,
որ
երբեմն
թագաւորները
բռնում էին
ձեռքերին
՝
գայիսոնի
հետ
։
7.
Գնդաձեւ
(
կամ
կոնաձեւ
,
բրգաձեւ
)
կապար
,
որ
թոկով
կախում են
ջրի
մէջ
՝
խորութիւնը
չափելու
համար
։
8.
Որևէ
երկնային
մարմին
։
‣
Արեգակը
լուսատու
գունդ
է
։
‣
Երկիրը
՝
միւս
մոլորակները
՝
լուսինը
և
այլ
արբանեակները
և
բոլոր
աստղերը
գնդեր
են
։
9.
(
Երկրաչափական
)
Մարմին
,
որի
մակերեւոյթի
ամեն մի
կէտը
հաւասար
հեռաւորութեան
վրայ
է գտնվում
մարմնի
մէջ
գտնված
մի
կէտից
,
որ
կոչվում է
կենտրոն
։
‣
Այն
ուղիղ
գիծը
,
որ
գնդի
կենտրոնից
հասնում է
մինչև
նրա
մակերեւոյթը
՝
կոչվում է
շառաւիղ
։
‣
Այն
ուղիղ
գիծը
,
որ
անցնում է
գնդի
կենտրոնով
և
երկու
կողմում
հասնում է
մինչև
մակերեւոյթը
՝
կոչվում է
տրամագիծ
։
10.
Գնդի
ձեւ
ստացած
,
կծիկ
դարձած
մարմին
։
‣
Կերակուրը
գունդ
եղաւ
,
որկորում
դէմ առաւ
։
‣
Մի
գունդ
աղ
։
‣
Մի
գունդ
հող
։
+
գաւառական նշանակութիւն
11.
(
Ծածկաբանութիւն
)
Մէկ
թուման
դրամ
։
+
գաւառական նշանակութիւն
12.
(
Ծածկաբանութիւն
)
Մահմէտ
մարգարէն
։
+
գաւառական նշանակութիւն
13.
Նմանութեամբ
Բթամիտ
,
հաստագլուխ
։
‣
Ի՞նչ
գունդն
է
,
ոչինչ
չի հասկանում
։
2.
ԳՈՒՆԴ
գնդի
, (
ից
կմ
աց
)
(
պահլաւերէն
gund
,
պարսկերէն
gund
,
gunda
)
գոյական
(
Ռազմագիտական
)
1.
Կազմակերպված
զօրք
,
զօրաբանակ
։
‣
Մի
մեծ
գունդ
օգնութեան
հասաւ
պաշարված
քաղաքին
։
⨀
հին նշանակութիւն
2.
Ընդհանուր
զօրքի
մի
խոշոր
մաս
։
‣
Զօրքը
բաժանեց
երեք
գնդի
։
‣
Առաջապահ
՝
վերջապահ
գունդ
։
⨀
հին նշանակութիւն
3.
Բանակաթեմ
,
զինուորական
գաւառ
։
‣ (
Կողմն
Վասպուրական
գնդին
)։
4.
Ներկայումս
դիվիզիայի
ստորաբաժանումը
,
որ
ունի
առանձին
հրամանատարութիւն
և
բաժանվում է
գումարտակների
։
‣
Դիվիզիան
ունի
չորս
գունդ
։
5.
(
Կրօնական
)
Առհասարակ
բազմութիւն
,
խումբ
։
‣
Մարգարէների
՝
առաքեալների
գնդեր
։
Դարձուածքներ
Գունդ առ գունդ
մակբայ
Տե՛ս
Գունդագունդ
։
Источник:
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
стр. 492
Новинка
(beta)
ԳՈՒՆԴ
,
ԳՈՒՆՏ
գոյական
1.
(
Զենտերէն
gunda
=
խմորի
՝
հացի
գունդ
,
խմոր
)
որեւէ
իր
բոլորակ
կամ
կլոր
ձեւով
.
Տեսակներ
—
թուքի
՝
կլոնճ
.
2.
երկրաչափական
մարմին
,
որուն
մակերեւոյթի
ամէն մէկ
կէտը
կը գտնուի
հաւասար
հեռաւորութեան
վրայ
ա՛յն
կէտէն
,
որ
կը կոչուի
կեդրոն
.
3.
ականակուռ
,
գնդակ
,
իշխանութեան
նշան
,
զոր
երբեմն
թագաւորներ
կը բռնէին
իրենց
ափին
մէջ
՝
գայիսոնի
հետ
.
4.
(
Պահլաւերէն
gund
,
Պարսկերէն
gund
,
gunda
)
կազմակերպուած
զօրք
,
զօրաբանակ
,
ընդհանուր
զօրքի
խոշոր
մաս
(
3000
հոգինոց
),
որ
բաժնուած է
գումարտակներու
.
(
Ֆրանսերէն
troupe
).
5.
խումբ
,
բազմութիւն
։
Источник:
Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան,
Հայոց լեզուի նոր բառարան
. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992):
стр. 427
Новинка
(beta)
Похожие слова
գոհնդ
գոյնդ
գունտ
կովնդ
կումդ
կունտ
քովնդ
քումդ
քունդ
Usage
beta
247 citations
Usage of matching Word Forms
գունդ →
գունդ
(noun)
(8 citations)
գունդ →
գունդ
(adjective)
(1 citation)
Գունդ
†
unverified
(11 citations)
գունդ
†
unverified
(153 citations)
Usage of matching Lexemes
գունդ
(noun)
(12 word forms | 73 citations)
գունդ
(adjective)
(1 word form | 1 citation)
Hold phone in landscape mode or decrease zoom in order to view Usage results
Найти слово "
Գունդ
" также в следующих словарях
Explanatory
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Thesaurus
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Western Armenian
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Neologisms
(2022)
Новинка
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
Новинка
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
Новинка
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
Новинка
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
Новинка
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Rhyming
(1976)
Новинка
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Word Structural
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Etymological
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Dialectal and Idiomatic
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Orthographic
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Classical Armenian
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Middle Armenian
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Early Modern Armenian
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Foreign word
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Names
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
Новинка
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
Новинка
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
Новинка
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
Новинка
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Place names
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Plant names
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Specialized
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
Новинка
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Abbreviations
(2021)
Новинка
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
Новинка
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Morphology Settings
Western Armenian
Eastern Armenian
Show Morphological Analysis for
Show Morphology Filters
Show Matching Word Forms
Show Matching Lexemes