Словарь
Словарь
Новинка
Text Corpus
Corpus
Шрифты
Шрифты
русский
հայերէն
English
français
Deutsch
Türkçe
Армянская проверка орфографии
загрузить HySpell сейчас
Армянский
Arm
|
Армянско-Английский
Arm-Eng
|
Англо - Армянский
Eng-Arm
|
Армяно-французский
Arm-Fre
|
Французско-Армянский
Fre-Arm
Словарь
ԽԱՉ
խաչի
(
խաչից
)
գոյական
1.
Մի
տեսակ
կախաղան
,
բաղկացած
երկու
՝
ուղիղ անկիւնով
իրար
հետ
միացրած
փայտէ
ձողերից
,
որի
վրայ
հին
ժամանակ
գամում էին
մահապարտին
ձեռներից
ու
ոտներից
և
կանգնեցնում
ու
թողնում
՝
մինչեւ
մեռնի
։
‣
Հռոմում
խաչի
մահուան
էին դատապարտում
այն
ստրուկին
,
որ
փախչում էր
։
‣
Ներոնը
շատ
քրիստոնեաներ
խաչի
վրայ
սպանեց
։
(
Կրօնական
)
2.
Յատկապէս
այն
խաչը
,
որի
վրայ
Քրիստոս
խաչվեց
ու
մեռաւ
։
‣
Ս.
Խաչ
։
‣
Կենարար
խաչ
։
‣
Խաչի
գիւտ
։
‣
Պօղոս
առաքեալը
պարծենում էր
Քրիստոսի
խաչով
։
3.
Եկեղեցական
անօթ
խաչի
ձեւով
,
արծաթից
,
ոսկուց
,
իբրեւ
նշան
քրիստոնէութեան
(
խաչափայտի
մաս
պարունակող
կամ
ոչ
),
որը
ապա
եկեղեցական
հանդէսների
ժամանակ
բռնում են
ձեռքերին
։
‣
Քահանան
ձեռքի
խաչով
օրհնեց
ժողովրդին
։
‣
Ջրօրհնէքի
ժամանակ
խաչը
ջուրն
են ձգում
։
4.
Եկեղեցական
տօն
։
Խաչվերաց
։
‣
Հարսանիքը
խաչից
յետոյ
պիտի անենք
։
Դարձուածքներ
Խաչին ելին
գոյական
Խաչի
տօնին
յաջորդող
շաբաթը
։
5.
(
Կրօնական
)
Խաչի
նշան
,
որ
անում են
ձեռքով
։
‣
Երեսդ
խաչ
հանիր
։
‣
Ձեռքով
կերակրի
վրայ
խաչ
արաւ
ու
ասաց
.
օրհնած
է
,
կերէ՛ք
։
6.
Քրիստոնէութիւն
։
‣
Կռիւ
էր
խաչի
և
կիսալուսնի
մէջ
=
քրիստոնէութեան
և
մահմետականութեան
միջեւ
։
7.
Խաչի
ձեւով
շինած
մանր
պատուանշաններ
՝
արծաթից
,
ոսկուց
ևն
,
որ
տրվում էին
իբրեւ
պարգեւ
որոշ
արժանիքների
համար
զինուորական
և
քաղաքացիական
ծառայութիւնների
մէջ
։
‣
Աննայի
խաչ
։
‣
Վլադիմիրի
խաչ
երկրորդ
ասիճանի
։
‣
Սովետական
իշխանութիւնը
բոլոր
խաչերի
պատուանշանները
վերացրեց
։
8.
(
Եկեղեցական
)
Կուրծքի
վրայ
կախելու
խաչ
,
որով
կաթողիկոսը
պարգեւատրում է
արժանաւոր
քահանաներին
և
վարդապետներին
։
‣
Լանջական
ականակուռ
խաչ
։
‣
Վարդապետական
խաչ
։
9.
Խաչի
ձեւով
գիծ
,
որ
նշանակում է
«
աւելի
» (
պլիւս
)։
‣
Երկու
թուանշանի
մէջ
երբ
խաչ
են դնում
՝
նշանակում է
թէ
նրանք
գումարվելու
են
։
‣
Ուսուցիչը
ինձ
հինգ
դրեց
,
իսկ
նրան
հինգ
ու
խաչ
։
10.
Փոխաբերաբար
Նեղութիւն
,
ծանր
պարտականութիւն
,
որ
վիճակված է
մէկին
կրել
։
‣
Խաչդ
է
,
պիտի քաշես
։
‣
Ամեն
մարդու
մի
տեսակ
խաչ
է
բաժին
ընկել
։
11.
(
Աստղաբաշխական
)
Մի
համաստեղութեան
անուն
հարաւային
երկնքում
։
12.
(
Թղթախ
.)
Խաղաթղթի
երկու
սեւ
խալերից
մէկը
,
խաչի
ձեւով
.
խաչիկ
։
‣
Խաչի
հնգնոց
։
‣
Խաչի
աղջիկ
։
+
գաւառական նշանակութիւն
13.
(
Կրօնական
)
Եկեղեցի
,
ուխտատեղ
։
‣
Խաչը
համբուրել
։
‣
Ընտանիքով
խաչն
են գնացել
։
Բաղադրեալ Բայեր
⨀
հին բառ
Ի խաչ ելանել
չէզոք
բայ
Խաչը
ելնել
,
խաչի
վրայ
բեւեռվել
։
⨀
հին բառ
Ի խաչ հանել
ներգործական
բայ
Խաչը
հանել
,
խաչի
վրայ
բեւեռել
։
⨀
հին բառ
Խաչ առնել
(
արարի
)
չէզոք
բայ
Տե՛ս
Խաչ անել
։
Խաչ անել
,
Խաչ հանել
ներգործական
բայ
Խաչակնքել
։
Դարձուածքներ
Կարմիր խաչ
գոյական
Տե՛ս
Կարմիր
՚
ի
տակ
։
Խա՜չ
կամ
,
Խաչը վկայ
,
Էն խաչը գիտենայ
Խաչով
երդվելու
բանաձեւներ
։
‣
Դու
չէիր
,
սուտ
ես խօսում
. -
Խա՜չ
։
‣
Խաչը վկայ
որ
ես
էի
,
սուտ
չեմ խօսում
։
Խաչի գրաւ
գոյական
Սրբին
խոստացված
՝
նուիրված
ծառայ
կամ
որդի
,
սրբի
ղուլ
,
կամ
այլ
նուէր
։
‣
Այնպէս
հալվել
մաշվել էր
,
ասես
խաչի գրաւ
դառած
լինէր
։
Համեմատել
Խաչից բռնված
։
Խաչի քաւոր
գոյական
(
Եկեղեցական
)
Այն
անձը
,
որ
մկրտութեան
տօնի
ժամանակ
խաչը
ջրից
հանում է
,
տուրք
տալով
եկեղեցուն
։
Խաչից բռնված
ածական
գոյական
Ընկնաւոր
,
որ
ըստ
ժողովրդական
սնահաւատութեան
ենթարկվել է
մի
սրբի
կամ
խաչի
բարկութեան
։
Համեմատել
Խաչի գրաւ
։
Այդ ո՞ր խաչիցն է
Ի՞նչպէս
եղաւ
որ
, (
երբ
անակնկալ
կերպով
մի
լաւ
բան
է կատարվում
)։
Մի խաչով թաղվելու են
Բոլորն
էլ
նոյնն
են
,
մէկը
միւսին
արժէ
։
Խաչերով քաղաք
գոյական
Գերեզմանատուն
։
Տե՛ս եւ
Խաչք
։
Источник:
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
стр. 875
Новинка
(beta)
Найти слово "
Խաչերով քաղաք
" также в следующих словарях
Explanatory
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Thesaurus
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Western Armenian
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Neologisms
(2022)
Новинка
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
Новинка
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
Новинка
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
Новинка
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
Новинка
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Rhyming
(1976)
Новинка
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Word Structural
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Etymological
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Dialectal and Idiomatic
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Orthographic
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Classical Armenian
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Middle Armenian
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Early Modern Armenian
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Foreign word
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Names
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
Новинка
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
Новинка
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
Новинка
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
Новинка
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Place names
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Plant names
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Specialized
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
Новинка
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Abbreviations
(2021)
Новинка
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
Новинка
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Morphology Settings
Western Armenian
Eastern Armenian
Show Morphological Analysis for
Show Morphology Filters
Show Matching Word Forms
Show Matching Lexemes