Армянская проверка орфографии
загрузить HySpell сейчас
 Словарь
ՆՈՐ
ածական
    1. թարմ։
    2. արդի, այժմու, ներկայ։

Источник: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): стр. 369
Новинка
ՊՂԱՏՈՆԱԿԱՆ
ածական
    1. գաղափարական։
    2. օդային, ապազդեցիկ։

Источник: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): стр. 425
Новинка
ՊՂԱՏՈՆԱԿԱՆ
(Յունաց նշանաւոր փիլիսոփայ Պղատոնի անունից)

ածական 1. Պղատոնին յատուկ, վերաբերեալ։
‣ Պղատոնական փիլիսոփայութիւն՝ աշխարհայեացք։
‣ Պղատոնական դպրոց։

գոյական 2. Պղատոնին կամ նրա փիլիսոփայութեան հետեւող։
‣ Քրիստոնէութեան սկզբնական շրջանում կային շատ պղատոնականներ, որոնք ձգտում էին այդ երկու վարդապետութիւնները միացնել։

Դարձուածքներ
Պղատոնական սէր
գոյական Մաքուր, իդէալական սէր։

Պղատոնական բողոք
գոյական Որին չի հետեւում որեւէ գործողութիւն՝ արդիւնք, բողոք սկզբունքի համար։

Նոր-պղատոնական
ածական գոյական Նոր-պղատոնական փիլիսոփայութեան հետեւող, այդ փիլիսոփայութեան վերաբերեալ։
‣ Նոր-պղատոնական փիլիսոփայութիւնը զարգացաւ Ալեքսանդրիայում Գ-Զ դարերում և կազմում էր մի խառնուրդ պղատոնական փիլիսոփայութեան և արեւելքի փիլիսոփայական և կրօնական սիստեմների։

Источник: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): стр. 1868
Новинка
(beta)
ՆՈՐ (ոյ, ում)
ածական գոյական մակբայ

Հակառակը՝ Հին, նախկին, վաղեմի ևն։

Դարձուածքներ
Նոր ի նորոյ
մակբայ Նորից (1), նոր սկսելով։
‣ Տունը քանդեց, նոր ի նորոյ շինեց։

Նոր լուսին
գոյական Լուսնի ծննդից յետոյ առաջին երկու-երեք օրը։
‣ Նոր լուսին է, շուտով մայրը կմտնէ։
‣ Լուսինը նոր էր։
‣ Այդ բանը լաւ է լուսնի նորին անել։

Նոր կիրակի
գոյական (Եկեղեցական) Զատկի կիրակիին յաջորդող առաջին կիրակին, կրկնազատիկ։

Նոր կտակարան
գոյական (Կրօնական) Չորս աւետարանները, Գործք առաքելոց, Առաքելոց թղթերը և Յայտնութիւն Յոհաննու առաքելոյ։

Նոր ուխտ
գոյական (Կրօնական) Նոր Կտակարան և նրա վրայ հիմնված քրիստոնէական եկեղեցին։

Նոր գինին նոր տկերի մէջ
(ասացուած), Նոր գաղափարները հեշտութեամբ ընդունում է նոր սերունդը։

Մինչեւ չգայ նորը, չի յիշվի հինը
(ասացուած), Հնի յարգն այն ժամանակ ենք հասկանում, երբ համեմատում ենք նորի հետ։

Լուսնի տակ նոր բան չկայ
(ասացուած), Երկրի վրայ չի լինում և չի պատահում մի բան, որ առաջ եղած կամ պատահած չլինի։

Источник: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): стр. 1624
Новинка
(beta)
＋գաւառական բառ ՆՈՐՔ
գոյական Նորատունկ այգի։
‣ Նորքը գնաց։
‣ Մեր նորքի խաղողն է։

(այս նշանակութիւնից է ծագել Երեւանի մի արուարձանի անունը)։

Источник: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): стр. 1629
Новинка
(beta)
ՆՈՐ
ածական
    1. միայն հիմա ստեղծուած՝ պատրաստուած՝ արտադրուած, տակաւին չգործածուած՝ չօգտագործուած.

    2. անցեալին գոյութիւն չունեցած. նորաստեղծ, նորակառոյց.

    3. հիմա առաջին անգամ յայտնաբերուած՝ բացայայտուած. նորայայտ, նորագիւտ.

    4. անծանօթ, անսովոր, չլսուած, չեղած (բան).

    5. այն ինչ որ կը յաջորդէ ուրիշի մը նոյն բնութեամբ՝ պաշտօնով՝ դերով եւ այլն. օրինակ՝
‣ նոր տնօրէն մը ունեցանք.

    6. նախորդէն՝ նախկիններէն տարբեր.

    7. այս տարուան հունձքին՝ բերքին պատկանող.

    8. թարմութիւնը չկորսնցուցած.

    9. ըստ ժամանակի ոչ-հեռաւոր. այժմու, ներկայ.

    10. միջնադարուն յաջորդող դարաշրջանին՝ ժամանակաշրջանին յատուկ, այդ շրջանին տեղի ունեցած.

    11. միայն վերջերս կամ հիմա տնկուած՝ ցանուած՝ բուսած. նորատունկ, նորացան, նորածիլ.

    12. նոր սկսած՝ բացուած.

    13. եղածին վրայ վերջերս աւելցած՝ յայտնուած. օրինակ՝
‣ նոր աշակերտ.

    14. գործածուած, սակայն փայլքը՝ մաքրութիւնը պահած.

    15. անփորձ, սկսող, սկսնակ.

    16. թարմ.

գոյական
    17. նորայայտ՝ նորաստեղծ՝ նորագիւտ որեւէ բան.

    18. նորալուսին, մահիկ.

    19. եղունգի վրայ եղած՝ ելած սպիտակ փոքր նիշ՝ նշան.

մակբայ
    20. նորէն, դարձեալ, կրկին.

շաղկապ
    21. յետոյ, ապա:

Բաղադրեալ Բայեր
Նոր էջ բանալ
ներգործական բայ
    1. մոռնալ անցեալի ժխտական պատահարները՝ յանցանքները եւ նոր կեանքի սկսիլ.
    2. որեւէ բնագաւառի մէջ նոր հանգրուան՝ դարաշրջան սկսիլ։

Դարձուածքներ
Նոր աշխարհ
    1. Ամերիկա (առաւելաբար՝ Միացեալ Նահանգները).
    2. անծանօթ տեղ՝ միջավայր՝ բնագաւառ:

Նոր ընթացք
    1. վարքի՝ վարմունքի փոփոխութիւն.
    2. երկրի մը տնտեսական, վարչական եւ քաղաքական ուղղութեան շրջադարձ՝ կտրուկ փոփոխութիւն:

Նոր ի նորոյ
ամբողջովին նոր։

Նոր խօսք՝
    1. չլսուած խօսք՝ տեսակէտ.
    2. որեւէ բնագաւառի մէջ վերջին նուաճում՝ յայտնագործութիւն՝ ստեղծագործութիւն եւ այլն։

Նոր Կտակարան
Աստուածաշունչի քրիստոնէական (յետ-հրէական) մասը, որ կը պարունակէ Աւետարանը, Գործք Առաքելոցը եւ Առաքելական Թուղթերը (նամակներ)։

Նոր հայերէն
աշխարհաբար։

Նոր տարի
    1. Յունուար 1ի օրը, իբրեւ սկսող տարուան առաջին՝ տօնական օր.
    2. առհասարակ սկսող տարին:

Նոր տող
տողագլուխ, նորատող, նոր պարբերութիւն:

Նոր տոմար
1582 թուականին՝ Կաթողիկէ եկեղեցիին կողմէ հաստատուած տոմար (Գրիգորեան տոմար), որ փոխարինեց հին՝ Յուլեան տոմարը։ Այսօր, նոր տոմարին տարբերութիւնը հիճէն 13 օր է։ Հայց. եկեղեցին նոր տոմարը վերջնականապէս որդեգրեց 1924ին։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1724
Новинка
(beta)
ՆՈՐՔ
գոյական
    1. (Գրաբար) նորատունկ այգի.
    2. պարտէզ։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1729
Новинка
(beta)
ՊՂԱՏՈՆԱԿԱՆ
ածական 1. Պղատոնին յատուկ.

գոյական 2. Պղատոնին կամ անոր իմաստասիրութեան հետեւող։

Դարձուածքներ
Պղատոնական սէր՝
    1. Պղատոնի անունով կոչուող մաքուր, իտէալական սէր, զուտ մտաւոր - հոգեկան զգացում մը, առանց նիւթական խմորումի: Ըստ Պղատոնի՝ կարելի է սիրել կին մը, առնական սէրով, առանց ձգտելու զայն ունենալու.
    2. վերացական՝ աննիւթական զգացում:

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 2036
Новинка
(beta)
ՍԷՐ
(Արմատ սիրել բայի)

գոյական
    1. համակրանքի բնական բուռն զգացում հակառակ՝ միւս սեռի ներկայացուցիչի հանդէպ.
    2. գորովի՝ կապուածութեան խորունկ զգացում մէկուն՝ բանի մը հանդէպ.
    3. սիրահարութիւն.
    4. սիրոյ հաճոյք, սեռային յարաբերութիւն.
    5. սիրային յարաբերութիւն՝ կապ.
    6. սիրոյ առարկայ՝ անձ.
    7. որեւէ բանի հակում. ձգտում, փափաք, նուիրում, հետաքրքրութիւն.
    8. համակրանք, գորով, գուրգուրանք.
    9. համերաշխ եւ բարեացակամ վերաբերմունք. հաշտութիւն, համերաշխութիւն, միաբանութիւն.

ածական
    10. սիրելի, սիրասուն։

Տեսակներ
— Անասնական՝ կտղուցք, կիրք։

— Բանաստեղծական՝ հրայրք։

— Գաղափարական՝ պղատոնական։

— Զօրաւոր՝ պաշտում, պաշտամունք:

— Թեթեւ՝ համակրանք:

— Յոռի կամ չափազանցութեան գացած՝ մոլութիւն։

Բաղադրեալ Բայեր
Սէր ընել
ներգործական բայ
    1. սիրահարիլ.
    2. սիրային կապի մէջ ըլլալ.
    3. սեռային յարաբերութիւն ընել։

Սէր կապել
ներգործական բայ լուռ սէր ունենալ մէկուն հանդէպ։

Սէր ունենալ
ներգործական բայ սիրել, հակում ունենալ։

Սէր տալ
ներգործական բայ սիրել։

Սէր տալ, սէր առնել
ներգործական բայ սիրել եւ սիրուիլ:

Սէրը բաց ընել
ներգործական բայ սիրելը խոստովանել։

Սէրը գողնալ մէկուն
ներգործական բայ
    1. մէկը հրապուրել՝ գրաւել.
    2. մէկուն սիրածը ձեռքէն խլել։

Սէրը սիրտին մէջ պահել
ներգործական բայ սէրը գաղտնի պահել՝ չարտայայտել։

Սէրը սպաննել
ներգործական բայ սէրը ոչնչացնել, սիրոյ կապը խզել տալ։

Դարձուածքներ
Ի սէր
սիրոյ համար, եթէ կը սիրես, բանի մը սիրոյն, յանուն։

Հոգիիդ սիրուն
եթէ հոգիդ կը սիրես։

Սիրով
յօժարակամ, ուզելով, մտադիւր:

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 2124
Новинка
(beta)
 Usage beta 3 citations 

Usage of matching Word Forms

Найти слово "Նոր-պղատոնական" также в следующих словарях

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Наири. Армянский cловарь содержит 17 718 главных слов
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Русский
Նայիրի / Nayiri.com