Армянский словарь - առը

Армянская проверка орфографии

загрузить HySpell сейчас

Nayiri

Армянский Arm | Армянско-Английский Arm-Eng | Англо - Армянский Eng-Arm | Армяно-французский Arm-Fre | Французско-Армянский Fre-Arm

Morphology

առը → առ (noun)

Словарь

⨀հին բառ 1. ԱՌ (ի, ից)

(արմատ Առնուլ՚ի)

գոյական
1. Առնելը, գնելը, (որից առ ու ծախս, առևտուր), Համեմատել Առք։
2. Յափշտակելը, կողոպուտ, աւարառութիւն։

Դարձուածքներ

⨀հին բառ Առ և աւար, ⨀հին բառ Առ և ապուր

գոյական Աւարառութիւն, կողոպուտ։

⨀հին բառ Յառ ապուռ

ածական մակբայ Յափշտակված, բռնի հանած, աւարառութեամբ։

2. Ա՛Ռ առ (կմ էառ)

ներգործական եզակի հրամայական և գրաբար կատարեալ եզակի երրորդ դէմք Առնուլ՚ի։

＋գաւառական բառ 3. ԱՌ

4. ԱՌ

նախադրութիւն
1. Գործ է ածվում այլևայլ հոլովների հետ և տալիս է նրանց զանազան նշանակութիւններ։

Հայցականի հետ.
⨀հին նշանակութիւն 1. Դէպի (մեծ մասամբ՝ անձ նշանակող բառերի վրայ)։

‣ Չոգաւ առ նոսա,
‣ ⨀հին նշանակութիւն Եկն առ իս։

2. Համար, պատճառով։

‣ ⨀հին նշանակութիւն Առ սէր քոյ։
‣ ⨀հին նշանակութիւն Առ հոգալ։
‣ ⨀հին նշանակութիւն Առ յոյս,
‣ ⨀հին նշանակութիւն առ սէր։

⨀հին նշանակութիւն 3. Համեմատ, հաշուով, (մարդ-գլուխ)։

‣ Առ այր, առ տուն, առ օր։

⨀հին նշանակութիւն 4. Իբրև, հաշվում (Ունել բայի մօտ)։

‣ Ունել առ իմաստունս՝ առ արդարս։

⨀հին նշանակութիւն 5. Վերաբերմամբ, նկատմամբ, հանդէպ։

‣ Առ մարդ, առ չարս։

Սեռականի հետ.
⨀հին նշանակութիւն Պատճառով, համար, բացառականի նշանակութեամբ։

‣ ⨀հին նշանակութիւն Առ ահի,
‣ ⨀հին նշանակութիւն առ երկիւղի,
‣ ⨀հին նշանակութիւն առ իմոյ յիշատակի։

Տրականի հետ.
⨀հին նշանակութիւն 1. Մօտ (դադարում ցոյց տուող բայերի մօտ)։

‣ ⨀հին նշանակութիւն Եկաց առ նմա.
‣ ⨀հին նշանակութիւն առ որում գտանէր.

⨀հին նշանակութիւն 2. Առջեւը, ներկայութեամբ։

‣ ⨀հին նշանակութիւն Առ արքայի,
‣ ⨀հին նշանակութիւն առ դատողին։

Բացառականի հետ.
⨀հին նշանակութիւն Պատճառով, նպատակով։

‣ ⨀հին նշանակութիւն Առ օրինակէ.
‣ ⨀հին նշանակութիւն առ ի չգոյէ։

Գործիականի հետ.
⨀հին նշանակութիւն 1. Մօտ (տեղով կամ ժամանակով).

‣ ⨀հին նշանակութիւն առ ստորոտով.
‣ ⨀հին նշանակութիւն առ գետով.
‣ ⨀հին նշանակութիւն առ նախնեօք.
‣ առ ջրհեղեղաւ։

⨀հին նշանակութիւն 2. Վրայ, յաւելուածով.

‣ ⨀հին նշանակութիւն Առ այսոքիւք,
‣ ⨀հին նշանակութիւն առ կանամրք։

⨀հին նշանակութիւն 3. Համեմատութեամբ (երկու բան իրար մօտ դնելով).

‣ ⨀հին նշանակութիւն Յարդ առ ցորենով։

⨀հին նշանակութիւն 2. Կազմում է բազմաթիւ բառեր (յունարէն կաղապարով), իբրև առաջադիր մասնիկ. օրինակ՝

‣ առոգանել, առադրել, առարկայ, առարկել, առանձին, առտնին…։

Նոր լեզւում պահված են մի քանի քարացած ձեւեր － առ այժմ, առ առաւելն, առ ժամանակ, առ կախ, առ ձեռն, առ նուազն, առ ոչինչ, առ սակաւ սակաւ կամ սակաւ առ սակաւ, առ տեղեաւն ... (Տե՛ս Իւր շարքին), և երբեմն գործ է ածվում իբրև նախդիր. օրինակ՝ առ սէր մեր բարեկամութեան, ծանօթութիւն առ յօդուած 5 ևն։

5. ＋գաւառական բառ ԱՌ

(արաբերէն àr)

գոյական Ամօթ։

Գործ է ածվում Ապուռ, Ամօթ բառերի հետ։ － Առ ու ամօթ, Առ ու ապուռ։

‣ Առ ու ամօթ չունի։
‣ Առ ու ապուռով մարդ։

Источник: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): стр. 236

Новинка

(beta)

ԱՌ

գոյական
    1. առնելու գործողութիւն, աւելի կը գործած ուի առ-եւ-տուր, առ-ո-ւծախ ձեւով, եւ կը նշանակէ վաճառականութիւն.

    2. արմատ «առնել» բային.

    3. «առնել» բային հրամայական եղանակի եզակին.

    4. հողի այն շերտը, որ գութանին խոփը մէկ անգամէն կը կտրէ եւ մէկ կողմ կը նետէ.

    5. նախադրութիւն, որ բազմաթիւ ձեւերով ու հոլովներով կը գործածուի. օրինակ՝

‣ առ առաւելն, եւայլն.

6. նախադաս մասնիկ, որով կը կազմուին բազմաթիւ բառեր. օրինակ՝

‣ առանձին, առտնին, եւայլն.

7. (Արաբերէն) առ-ամօթ (միասին), նամուս։

Հակառակը՝ տուր։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 184

Новинка

(beta)

Похожие слова

այրը

Usage beta 4 citations

Usage of matching Word Forms

Hold phone in landscape mode or decrease zoom in order to view Usage results

Найти слово "առը" также в следующих словарях

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

(1976) Новинка Հայոց լեզվի հանգաբառարան

Word Structural

(2014) Դպրոցական բառակազմական բառարան

Etymological

(2010) Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010) Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը - [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004) Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995) Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926) Հայերէն արմատական բառարան

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

(2009) Միջին հայերենի բառարան

Early Modern Armenian

(2014) Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում

Foreign word

Names

(2010) Հայոց ազգանունների բառարան
(2005) Новинка Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ - [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005) Новинка Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ) - [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005) Новинка Հեղինակներ - [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973) Новинка Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968) Արական Անձնանուններ - [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968) Իգական Անձնանուններ - [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942) Հայոց անձնանունների բառարան

Place names

(2011) Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ - [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986) Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան

Plant names

Specialized

(2015) Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013) Новинка Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987) Հայերենագիտական բառարան
(1979) Տէրունի տօներ - [Ծիսական Բառարան]
(1979) Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ - [Ծիսական Բառարան]
(1975) Լեզվաբանական բառարան

Abbreviations

(2021) Новинка Տառային հապավումներ - [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020) Новинка Տառային հապավումներ - [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007) Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996) Հապավումներ - [Նոր բառերի բացատրական բառարան]