Армянская проверка орфографии
загрузить HySpell сейчас
 Morphology

Matching Word Forms

ընկերներու → ընկեր
 Словарь
ընկեր գոյական Բարեկամ, միութեան անդամ * համախոհ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 132։


ԸՆԿԵՐ
գոյական
    1. զովող։
    2. գործակից, կցորդ, հարակաշ, օգնական։
    3. համախոհ, մասնակից, հաղորդ։
    4. անդամակից։

Դարձուածքներ
դպրոցի ընկեր
դպրոցակից։

բանտի ընկեր
բանտակից։

չարագործի ընկեր
մեղսակից։

ընկերը
զոյգը, զուգան, նմանակը։

Источник: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): стр. 140
Новинка
ԸՆԿԵՐ ընկերի (ընկերաց), կմ ընկերոջ
(ըն + կեր, միասին ուտող, հացակից)

գոյական
⨀հին նշանակութիւն 1. Հացակից, սեղանակից։

    2. Սրտակից՝ մտերիմ ծանօթ, նա՝ որի հետ մէկը կապված է փոխադարձ սիրով, որի հետ շարունակ լինում է, ժամանակ է անց կացնում։ Բարեկամ։
‣ Ասա՛, ո՛վ են ընկերներդ, և ես կասեմ, ո՛վ ես դու։
‣ Նա իմ մանկութեան ընկերս է։
‣ Նրանք մտերիմ ընկերներ են։
‣ Դասի՝ խաղի ընկերներ։

    3. Միասին աշխատող, աշխատակից, գործակից։
‣ Ես, երեք ընկերով, այդ գործը մի շաբաթում կվերջացնեմ։
‣ Ընկերս հիւանդացաւ, ես մենակ եմ աշխատում։
‣ Միակ յանցաւորը ես եմ, ընկերներ չեմ ունեցել։

    4. Շահով՝ առևտրով իրար հետ կապված. միասին գործ անող։
‣ Երեք հոգի ընկեր եղան և մի առևտրական տուն հիմնեցին։
‣ Առանց ընկերոջս համաձայնութեան չեմ կարող այդ պայմանն ստորագրել։

    5. Ուրիշի հետ միևնոյն զբաղմունքն ունեցող։
‣ Բոլոր զինուորականները միմեանց վերաբերմամբ զէնքի ընկերներ են։
‣ Մենք դպրոցական ընկերներ էինք։

    6. Միասին ճանապարհ գնացող, ուղեկից։
‣ Ճանապարհը ահ է, առանց ընկերի չգնաս։
‣ Նա ձին քշեց, առաջ անցաւ, իսկ ընկերները բաւական յետ մնացին։

    7. Գաղափարով՝ ուրիշի հետ կապված, համախոհ։
‣ Գրիգոր Արծրունին սկզբում մենակ էր պայքարում, դեռ ընկերներ չունէր։
‣ Այս երեկոյ ընկերների հետ պէտք է խորհրդակցութիւն ունենանք։

    8. Յարգական խօսք, որով ՍՍՌՄ-ի բոլոր քաղաքացիները դիմում են միմեանց։
‣ Ընկեր Ստալինը ռադիոյով ճառ արտասանեց։
‣ Լռութի՛ւն, ընկերնե՛ր, նիստը բացված է։
‣ Խօսքը պատկանում է ընկեր Աշոտին։
‣ Ընկեր Պօղոսեանը գրում է։

    9. Ուրիշի հետ զոյգ կազմող, պատշաճող, համապատասխանող։
‣ Մի եզ ունիմ, նրան մի ընկեր եմ փնտռում։
‣ Այս օղը ձեր օղին լաւ ընկեր կլինի։

    10. Զուգակից, ամուսիններից մէկը միւսի վերաբերմամբ։
‣ Վարուժանը սգաւոր էր, նրա ընկերը նետահար էր եղել։

    11. Այր ամուսին (այսպէս է կոչում կինը, համեստութեան համար, իւր ամուսնին, սրա ծանօթի հետ խօսելիս)։
‣ Ընկերդ տանը չէ։

    12. Նմանութեամբ Հաւասար։
‣ Աշուղների մէջ նրա ընկերը չկայ։
‣ Նա աննման է, ընկերը չունի։

    13. Տե՛ս Ընկերք։

Դարձուածքներ
⨀հին բառ Ընկեր զընկեր
Ընկեր ընկերոջ, իրար։
‣ «Սիրենք ընկեր զընկեր, սիրենք կաթոգին»։

Источник: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): стр. 697
Новинка
(beta)
ԸՆԿԵՐՈՒԹԻՒՆ
գոյական
    1. Ընկեր լինելը, մտերմութիւն, բարեկամութիւն։
‣ Հաւատարիմ ընկերութիւն։
‣ Մի՞թէ մեր այսքան տարուայ ընկերութիւնը մի չնչին պատճառով պէտք է վերջանայ։

    2. Դրութիւնը անասունների, որոնք ապրում են մի ընդհանուր օրէնքով։
‣ Մրջիւններն ապրում են ընկերութեամբ։

    3. Միութիւն՝ համախմբումն մարդկանց, որոնք ապրում են մի ընդհանուր օրէնքով, հասարակութիւն։
‣ Մարդկային ընկերութիւն։
‣ Ամեն քաղաքացի, որ անդամ է մի ընկերութեան, որոշ պարտականութիւններ ունի այդ ընկերութեան վերաբերմամբ։

    4. Մարդկանց հաւաքոյթ՝ զուարճութեան՝ խաղի՝ զրոյցի համար։
‣ Ընկերութեան մէջ փայլում էր սրամտութեամբ, սիրալիրութեամբ։
‣ Նա վտարված է ամեն մի օրինաւոր ընկերութիւնից։

    5. Ծանօթութիւն, յարաբերութիւն, իրար հետ նիստ ու կաց։
‣ Ձեր ընկերութիւնը շատ ախորժելի է ինձ։

    6. Հնումը միութիւն մի քանի մարդկանց՝ որևէ ընդհանուր նպատակի համար։
‣ Հրատարակչական ընկերութիւն։
‣ Աշխարհագրական՝ ազգագրական՝ երկրաբանական ընկերութիւններ։
‣ Արեւելքի ուսումնասիրութեան ընկերութիւն։

    7. Միութիւն մարդկանց՝ որևէ արդիւնաբերական կամ առևտրական նպատակի համար (այս մտքով երբեմն գրվում է կրճատ ձեւով, ընկ. կամ ընկեր.)։
‣ Բաժնետիրական ընկերութիւն։
‣ Փոխադարձ վարկի ընկերութիւն։
‣ Շոգենաւային ընկերութիւն։
‣ Ընկերութեան կանոնադրութիւն։

    8. Ընկերութեան կանոն
գոյական (Մաթեմատիկական) Թուաբանական կանոն (երից կանոնի մի մասնաւոր տեսակը), որ ցոյց է տալիս, թէ ի՛նչ կերպով շահը պէտք է բաժանել մի քանի անձերի մէջ՝ համաձայն նրանց դրած դրամագլուխների քանակին։


ԸՆԿԵՐՔ ընկերքի, ընկերքներ
գոյական (Կազմախօսական) Պարկաձեւ հիւսուածք, որ գոյանում է յղացած կնոջ արգանդում և միացնում է սաղմը արգանդի հետ, և որի մէջ աճում ու զարգանում է սաղմը։
‣ Ընկերքը դուրս է գալիս երեխայի ծնուելու հետ միաժամանակ կամ մի քիչ անց։
‣ Եթէ ընկերքը, ծնունդից յետոյ, երկար ժամանակ մնայ արգանդում՝ սրանից կարող են վտանգաւոր հիւանդութիւններ առաջ գալ։

Источник: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): стр. 698
Новинка
(beta)
ԸՆԿԵՐ
գոյական
    1. միասին ուտող, սեղանակից.

    2. սրտակից՝ մտերիմ ծանօթ, բարեկամ.

    3. աշխատակից, գործակից, լծակից.

    4. առեւտրական գործառնութեամբ շահակից.

    5. ճամբու ընկեր, ուղեկից.

    6. գաղափարով իրարու համախոհ, գաղափարակից.

    7. ամուսնական կապով իրարու զուգակից.

    8. (Փոխաբերական իմաստ) հաւասար, զոյգ.

    9. դպրոցի գծով իրարու դպրոցակից, դասընկեր.

    10. գործի բերումով օգնական.

    11. վատ գործերու մէջ մեղսակից.

    12. միութենական կապով անդամակից.

    13. ընկերութեան կապով ընկերակից:

Ա՛յլ հոմանիշներ.
‣ - կցորդ, հարակաշ, զովող, հաղորդ, հաղորդակից, զուգորդ, բագորդ, լծորդ, ամոխախ, նմանակ:

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 661
Новинка
(beta)
ԱՂՏ
գոյական աղտեղութիւն, կեղտ, կորկ, արատ, բիծ։

Տեսակներ
— Ականջի՝ գէջ, սսուկ.

— Ակռայի՝ ման.

— Աչքի՝ ապաւ, ճիպռ, ճպուռ, ճիժ, բիժ, ճիժուբիժ.

— Արգանդի՝ ընկերք.

— Երեսի՝ բիծ.

— Հագուստի՝ արատ.

— Հալած մետաղի՝ խարամ.

— Տաշուած մետաղի՝ խարտ, խարտած, խարտուք, խարտոցուք.

— Քթի՝ խլինք, չորցածը՝ կիժ։

— Քսուած կեղտ՝ կորկ:

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 40
Новинка
(beta)
ԸՆԿԵՐՔ
գոյական պարկաձեւ հիւսուածք, որ կը գոյանայ յղի կնոջ արգանդին մէջ եւ սաղմը կը միացնէ արգանդին հետ, ուր կ՚աճի ու կը զարգանայ սաղմը:

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 662
Новинка
(beta)
ՇԱՊԻԿ
գոյական
    1. այր մարդու անմիջականօրէն մարմնին վրայ հագուելու բարակ, սովորաբար ճերմակ զգեստ, որ կը ծածկէ ուսերը, իրանը եւ կը հասնի մէջքէն քիչ մը վար. ներքնաշապիկ, տակի շապիկ.

    2. նոյն ներքնազգեստը՝ ներքնաշապիկը, որ կը հասնի գրեթէ մինչեւ ծունկերը (կիներու կողմէ գործածուած).

    3. այր մարդու մարմնի վերի մասի թեթեւ վերնազգեստ (սովորաբար օձիքով), զոր կը հագնին բաճկոնի՝ համազգեստի տակէն (իսկ տաք եղանակներուն, առանց բաճկոնի). վերնաշապիկ.

    4. պատարագիչ եկեղեցականին եւ անոր ծառայող եկեղեցականներուն կողմէ թեթեւ զգեստ, որ կը հասնի մինչեւ ոտքերը.

    5. նոյնպիսի շապիկ, զոր սարկաւագներն ու դպիրները կը հագնին իրենց սովորական զգեստներուն վրայէն, եկեղեցիին մէջ սպասարկութեան ատեն.

    6. օձի մորթ. խորխ.

    7. սեռային յարաբերութեան ատեն գործածուող թաղանթային տոպրակիկ.

    8. բարակ մաշկէ պարկ, որուն մէջ կ՚ըլլայ երեխան մօրը արգանդին մէջ եւ ծնունդի ատեն դուրս կու գայ. սրբանք.

    9. թուղթէ պահպանակ, որով կը պատեն գիրքը՝ տետրակը կազմը մաքուր պահելու համար.

    10. ատամնաշապիկ.

    11. (Փոխաբերական իմաստ) արտաքին տեսք՝ կերպարանք՝ հանգամանք (որեւէ բանի).

    12. կազային մարմիններու այրման համար գործածելի յարդարանք. օրինակ՝
‣ լոյսի շապիկ.

    13. մտագարներու մաս նայատուկ հագուստ, որուն վրայ կան կապանքներ, հիւանդը զսպելու համար կատաղութեան նոպաներու ատեն.

(Ֆրանսերէն camisole):

Տեսակներ
— Գիրքի՝ շապկակազմ, գրաշապիկ։

— Զրահի՝ վերտ, խոռոպ։

— Ծննդաբերութեան՝ սրբանք, ընկերք, սաղմնաբոյն։

— Կապանքով՝ բռնաշապիկ:

— Կարճ՝ կտաւակ:

— Մազէ՝ խարազն։

— Սողունէ՝ օձի՝ խորխ, թոռոպ։

Բաղադրեալ Բայեր
Մէկ շապիկի քնանալ
չէզոք բայ մտերիմ՝ սրտակից ընկեր ըլլալ:

Շապիկ հինցնել
չէզոք բայ ձեւով մը ապրիլ, կեանքը քարշ տալ։

Շապիկէն ելլել
չէզոք բայ զայրանալ։

Շապիկէն հանել
ներգործական բայ զայրացնել:

Շապիկը մտնել
չէզոք բայ
    1. մոլորիլ.
    2. մէկուն ազդեցութեան տակ իյնալ։

Շապիկի փէշը գլխուն քալել, շապիկի մէջէն անցընել
չէզոք բայ որդեգրել (որդեգրող կինը օտար երեխան իր շապիկին մէջէն կ՚անցընէ, կամ շապիկին փէշը անոր գլխուն կը դնէ, իբր թէ ինք է զայն ծնողը):

Վերջին շապիկը ծախել
ներգործական բայ նիւթական միջոցները սպառել, յետին աղքատութեան մէջ իյնալ։

Դարձուածքներ
Այս շապիկն ալ վրաս թող չըլլար
ամենէն չքաւոր վիճակի մէջ թող ըլլայի։

Ինձմէ աւելի շապիկ հինցուցեր ես, Ինձմէ աւելի շապիկ հագեր ես
ինձմէ աւելի տարիք ունիս:

Շապիկը կարճ
խելքը կարճ:

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1756
Новинка
(beta)

Похожие слова
ընկերներով
 Usage beta 20 citations 

Usage of matching Word Forms

Найти слово "ընկերներու" также в следующих словарях

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Наири. Армянский cловарь содержит 17 718 главных слов
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Русский
Նայիրի / Nayiri.com