Армянская проверка орфографии
загрузить HySpell сейчас
 Morphology

Western Armenian

խարիսխով → խարիսխ (noun)
Singular • Instrumental case
 Словарь
խարիսխ գոյական Ճանկաւոր երկաթ, զոր ծովուն յատակը կ'իջեցնեն՝ նաւը անշարժացնելու համար * հիմ, սիւնի արմատ * կայան, յենարան:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 171։


ԽԱՐԻՍԽ
գոյական
    1. (նաւու՝) ճանկաւոր երկաթ։
    2. Տե՛ս տակը։


ԽԱՐԻՍԽ
գոյական
    1. (կոթողի՝ արձանի՝) պատուանդան։
    2. (սիւնագլուխ՝) վերնախարիսխ։
    3. Տե՛ս վրան։

Источник: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): стр. 181
Новинка
ԽԱՐԻՍԽ խարսխի (խարսխաց կմ խարսխից)
գոյական
    1. Կարծր և պինդ առարկայ, որ ծառայում է իբրև պատուանդան մի ուրիշ առարկայի։
‣ Արձանը ուղղակի գետնի վրայ չեն դնում, այլ մի խարսխի վրայ։
‣ Աւազանի խարիսխը մարմարից էր։
‣ Ճարտարապետական օրէնքով շինված սիւնը երկու խարիսխ է ունենում, մէկը պատուանդանի տակ, որ կոչվում է ներքնախարիսխ, և միւսը պատուանդանից վեր, իսկական սիւնի տակ, որ կոչվում է վերնախարիսխ։

✽հազուադէպ նշանակութիւն 2. Գետնից քիչ բարձր բեմ կամ կարճ սիւն։

    3. Ծանր երկաթ՝ երկու թեւերով, որը նաւից պարանով իջեցնում են ծովի մէջ, որպէսզի նաւը հաստատ կանգնի տեղումը և չտարուբերվի։
‣ Նաւերը սովորաբար ունենում են երեք խարիսխ, որոնցից մէկը կոչվում է փրկութեան խարիսխ։

Բաղադրեալ Բայեր
Խարիսխ ձգել, Խարիսխ նետել
չէզոք բայ Նաւը կանգնեցնել։

Խարիսխը վերցնել
չէզոք բայ Պատրաստվել ճանապարհ ընկնելու։

✽հազուադէպ նշանակութիւն 4. Նմանութեամբ Մարդու սրունք, որոնց վրայ յենվում է մարմինը։

    5. (Երկրաչափական) Եռանկիւնու՝ բրգի այն կողմը, որ հակադիր է գագաթին. հիմք։
‣ Եռանկիւնու գագաթից ուղղահայեաց իջեցրէք խարսխի վրայ։

    6. (Ճարտարապետական) Տաշած փայտի հաստ ձող, որ դնում են պատի վրայ կամ պատի անկիւնում՝ նրա պնդութեան համար։

Դարձուածքներ
Խարիսխ յուսոյ
գոյական Ապաւէն, ում կամ ինչի վրայ որ մարդ յոյս է դնում։

Источник: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): стр. 883
Новинка
(beta)
ԽԱՐԻՍԽ
գոյական
    1. պատուանդան (արձանի՝ սիւնի), սիւնի տակի մասը՝ որուն վրայ կը բարձրանայ սիւնը.

    2. ճանկաւոր ծանր եւ խոշոր երկաթ՝ նաւը անշարժացնելու համար,

(Ֆրանսերէն ancre).

    3. եռանկիւնի՝ բուրգի այն կողմը՝ որ հակադիր է գագաթին, հիմք.

    4. փայտի հաստ ձող՝ որ կը դնեն պատին անկիւնը՝ զայն ամրացնելու համար, նեցուկ, յենարան.

    5. մետաղեայ ժանգ (Ֆրանսերէն oxyde)՝ որ թթուի մը հետ միանալով կը կազմէ աղ մը.

(Ֆրանսերէն base)։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 828
Новинка
(beta)
ՈՏ,
ՈՏՆ
գոյական
    1. Տե՛ս ՈՏՔ.
    2. թաթ, ոտնաթաթ.
    3. ջրաղացքի ոտք։

Տեսակներ
— Արձանի՝ խարիսխ, պատուանդան։

— Բոպիկ՝ մերկոտն, բոկոտն։

— Լերան՝ ստորոտ։

— Կովու, եզի՝ կճղակ:

— Ձիու, իշու՝ սմբակ։

— Մերկ՝ բոպիկ։

— Ոտք դնելու տեղ՝ կռուան:

— Ոտքին ձգած տեղը՝ հետք:

— Ոտքի վրայ՝ յոտնկայս:

— Ոտքով խաղալու գնդակ՝ ոտնագնդակ։

— Ոտքով քալելով՝ հետիոտն:

— Տաղաչափական՝ վանկ:

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1870
Новинка
(beta)
ՍԻՒՆ
գոյական
    1. գետնէն՝ տախտակամածէն դէպի առաստաղ բարձրացող գլանաձեւ գերան, որուն վրայ կը հանգչին առաստաղին գերանները. յենարան, յեցարան, մոյթ, նեցուկ.
    2. միակտուր կամ չափածոյ քարերէ գլանաձեւ բարձր սիւն, խարիսխով, խոյակով եւ այլ զարդերով, որ շինութեան ճակտօնին, կողերուն եւ կտուրներուն իբրեւ յենարան կը ծառայէ.
    3. բաց վայրերու՝ հրապարակներու վրայ բարձրացուած կոթող (ի յիշատակ դէպքի մը՝ անձի մը).
    4. ճամբաներու եզերքին քարէ՝ փայտէ կոթողներ, որոնց վրայ հեռաւորութիւնները կը նշուին.
    5. հեռագրական՝ ելեկտրական ուղղահայեաց ձող.
    6. ընդհանրապէս՝ ցից.
    7. զօրքի՝ մարզիկներու եւ այլնի յաջորդական շարք(շարքեր). զօրասիւն.
    8. ողնաշար, ողնասիւն.
    9. տպագրութեան պարագային՝ մէկ էջի ուղղահայեաց բաժանումներէն իւրաքանչիւրը.
    10. նոյնը մամուլի (թերթեր) պարագային. սիւնակ.
    11. (Փոխաբերական իմաստ) որեւէ բանի (ամպ՝ բոց՝ փոշի եւ այլն) բարձրացող սիւնանման զանգուած.
    12. (Փոխաբերական իմաստ) նեցուկ, յենարան, հովանաւոր, պաշտպան.
    13. սնդիկի՝ ջուրի եւ այլնի մաս որ դրուած է խողովակի մէջ եւ սիւնի ձեւ ունի:

Տեսակներ
— Առանց գլուխի՝ կիսասիւն, քարկոթող։

— Զօրքի՝ զօրասիւն, շարասիւն։

— Ողնի՝ ողնայար, ողնաշար, ողնասիւն։

— Պտուտկաւոր սանդուխներու՝ միջնասիւն:

— Սիւնի առանցք՝ սիւնաբուն:

— Սիւնի գլուխ՝ խոյակ, սիւնագլուխ։

— Սիւնի ոտք՝ խարիսխ, պատուանդան։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 2132
Новинка
(beta)

Похожие слова
խարիսխու
 Usage beta 1 citation 

Usage of matching Word Forms

Новинка Explore the usage of the word form խարիսխով in the Corpus of Western Armenian.
Найти слово "խարիսխով" также в следующих словарях

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Наири. Армянский cловарь содержит 17 718 главных слов
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Русский
Նայիրի / Nayiri.com