Армянская проверка орфографии
загрузить HySpell сейчас
 Morphology

Western Armenian

պահանջէ → պահանջել (verb)
Present Tense • Subjunctive Mood • Third Person • Singular
Imperative Mood • Singular
պահանջէ → պահանջ (noun)
Singular • Ablative case
 Словарь
պահանջ գոյական Կարիք, առնելիք * խնդրանք, բողոք:
պահանջել ներգործական բայ Իբր իրաւունք ուզել * կարօտիլ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 378։


ՊԱՀԱՆՋԵԼ
ներգործական բայ
    1. ուզել, կարօտիլ։
    2. ետ ուզել։
    3. պնդել։


ՊԱՀԱՆՋ
գոյական
    1. պէտք, կարիք, խնդրանք։
    2. իրաւունք, առնելիք, մուտք։
    3. բողոք։

Источник: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): стр. 406
Новинка
ՊԱՀԱՆՋԷ
գոյական (Հաշուապահական) Տե՛ս Պահանջ (5)։ Հակառակը՝ Պարտի։


ՊԱՀԱՆՋԵԼ պահանջեցի
ներգործական բայ
    1. Իրաւունքով կամ բռնութեամբ մի բան ուզել ուրիշից։
‣ Նա ինձ հարիւր րուբլի պարտք էր տուել, հիմայ իւր փողը պահանջում էր։
‣ Հարկապահանջները խստիւ պահանջում էին նոր հարկը և հին ապառիկները։
‣ Պահանջեց որ այդ թուղթն ստորագրեմ, բայց ես մերժեցի։
‣ Դատարանը որբերի խնամակալից հաշիւ պահանջեց։

    2. Ստիպել, հարկադրել։
‣ Հարկն այդպէս էր պահանջում։
‣ Հանգամանքները պահանջում են, որ շատ զգոյշ լինինք։

⨀հին նշանակութիւն 3. Վրէժ առնել, վրէժխնդիր լինել։

⨀հին բառ ՊԱՀԱՆՋԵԼ (պահանջեցայ)
կրաւորակերպ ներգործական բայ Պահանջի ենթարկվել։

ՊԱՀԱՆՋՎԵԼ պահանջվեցի
կրաւորական չէզոք բայ նոյն նշանակութեամբ։


ՊԱՀԱՆՋ
գոյական
    1. Ստիպողական կարիք, որին հարկաւոր է բաւարարութիւն տալ։
‣ Ուտելը, քնելը օրգանիզմի պահանջներ են։
‣ Խաղալը, վազվզելը երեխաների համար պահանջ է։
‣ Ժամանակի պահանջն այս է, պէտք է հպատակինք։
‣ Շահագործման վերացումը և ազատութիւնը մարդկային հասարակութեան համար կենսական պահանջներ են։

    2. Ինչ որ մէկը իրաւունքով կամ բռնութեամբ ուզում է ուրիշից։
‣ Պաշարողները պահանջեցին բոլոր զէնքերը յանձնել, անձնատուր լինել և մի միլիոն ոսկի տուգանք տալ. պաշարվածները այս բոլոր պահանջները կատարեցին։
‣ Ձեր այդ պահանջները գրաւոր տուէք։

    3. Պարտադիր հրաման, որ մեծաւորը տալիս է ստորադրեալին՝ ի կատար ածելու համար։
‣ Ձեր բանաւոր պահանջի համաձայն ես նրան պաշտօնից արձակեցի։
‣ Առանց գրաւոր պահանջի չեմ կարող շաքար բաց թողնել։

    4. Իրաւունք, որ մէկն ունի ուրիշից դրամ կամ այլ բան ուզելու։
‣ Իմ հօրեղբօր ժառանգութիւնից ես էլ պահանջ ունիմ։
‣ Ո՞րքան է ձեր դրամական պահանջը։
‣ Ձեր պահանջի համար փաստաթուղթ ունի՞ք։

    5. (Հաշուապահական) Հաշուապահական մատեանում մէկի անունով բացված հաշուի այն երեսը, որտեղ նշանակվում է, թէ այդ մարդը ո՞րքան ստանալիք ունի հաշիւը պահող հիմնարկից. կրեդիտ։ Հակառակը՝ Պարտք։
‣ Երբ բանկը մի գումար ես մտցնում՝ քո հաշուի պահանջում նշանակում են այդ գումարը։

    6. (Իրաւաբանական) Տե՛ս Հայց։


ՊԱՀԱՆՋՔ
գոյական Տե՛ս Պահանջ (2, 4, 5), Տե՛ս Պահանջումն։

Источник: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): стр. 1801
Новинка
(beta)
ՊԱՀԱՆՋԵԼ
ներգործական բայ
    1. իրաւունքով կամ բռնութեամբ բան մը ուզել մէկէն. հրամայական կերպով բան մը ուզել կամ առաջարկել բան մը. հրամայել, ստիպել, հարկադրել.
    2. իրաւունքը ուզել.
    3. անհրաժեշտութիւն ստեղծել.
    4. պէտք զգալ.
    5. ետ ուզել.
    6. սպասել, ակնկալել.
    7. պնդել.
    8. որոշ մակարդակի՝ գիտելիքներու ամբողջութեան պահանջ ներկայացնել՝ սպասել։

Յարակից Բառեր
— Պահանջուածը՝ Պահանջելիք: Տե՛ս ՈՒԶԵԼ։


ՊԱՀԱՆՋՔ
գոյական պահանջ, պահանջում:

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1962
Новинка
(beta)
ՊԱՀԱՆՋ
գոյական
    1. ստիպողական պէտք՝ անհրաժեշտութիւն, որուն պէտք է բաւարարութիւն՝ գոհացում տալ. կարիք.
    2. որեւէ բանի ծարաւ. ցանկութիւն.
    3. որեւէ բանի պակասէն՝ չգոյութենէն յառաջացող պէտք՝ անհրաժեշտութիւն.
    4. մէկէն որեւէ բան ուզելը իբրեւ պայման՝ նախապայման որեւէ գործի՝ գործունէութեան համար.
    5. այն պայմաններուն՝ կանոններուն՝ գիտելիքներուն եւ այլն ամբողջութիւնը, որուն պէտք է համապատասխանէ, զոր բաւարարէ մէկը կամ բան մը.
    6. որեւէ կարգի կանոններու ամբողջութիւն, զոր պարտադիր են պահել՝ պահպանել.
    7. պարտադիր հրաման, զոր մեծաւորը կու տայ ստորադասեալին՝ գործադրուելու համար.
    8. ինչ որ մէկը իրաւունքով կամ բռնութեամբ կ՚ուզէ ուրիշէն.
    9. իրաւունք, որ մէկը ունի ուրիշէ մը դրամ կամ այլ բան ուզելու.
    10. հաշուապահական տետրակներու՝ մատեաններու մէջ մէկուն անունով բացուած հաշիւի այն երեսը (աջ երես), ուր կը նշուի թէ այդ մարդը որքան առնելիք ունի հաշիւը պահող անձէն՝ հիմնարկէն. առնելիք, մուտք.
    11. (Տնտսգ.) հաշուեկշիռի ծախսերու՝ ելքերու բաժինը.
    12. (Իրւբ.) հայց։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1961
Новинка
(beta)
ՄՈՒՏՔ
գոյական
    1. մտնելը, ներս գալը.

    2. այն տեղը, ուրկէ մտնելու՝ մտցնելու գործողութիւնը կը կատարուի. բերան, պռունկ.

    3. դուռ, դարպաս.

    4. սեմ, անցք.

    5. նախասենեակ, գաւիթ, նախասրահ.

    6. մերձեցում, բացում.

    7. մտնելու իրաւունք. օրինակ՝
‣ մուտքը արգիլուած է.

    8. արեւուն մայր (մար) մտնելու տեղը՝ կողմը. արեւմուտք.

    9. արեւուն մայր մտնելը. մայրամուտ.

    10. ժամանում.

    11. ընդունելութիւն.

    12. սկիզբ, գլուխ (օրուան, ամսուան, տարուան). օրիակ՝
‣ կիրակմուտք, աշնանամուտ.

    13. նախաբան, նախերգանք, յառաջաբան.

    14. (Փոխաբերական իմաստ) շահ, եկամուտ, հասոյթ.

    15. ստացուած գումար.

    16. տոմարական՝ հաշուապահական տետրին ձախ կողմի երեսը, ուր կ՚արձանագրեն ստացուած գումարները եւ ապրանքները.

    17. պետական տուրք եւ մաքս (որոնք պետութեան եկամուտի գլխաւոր աղբիւրներն են):

Տեսակներ
— Արեւի՝ արեւմուտք:

— Գիրքի՝ ներածութիւն:

— Լոյսի՝ լուսամուտ:

— Խոշոր՝ դարպաս։

— Հաշուետոմարի՝ պահանջք։

— Նախամուտ՝ յառաջաբան, նախաբան, երկու խօսք:

Բաղադրեալ Բայեր
Մուտք բանալ
ներգործական բայ
    1. մտնելու տեղ բանալ.
    2. մուտքը՝ մտնելը թոյլատրել։

Մուտք գործել
ներգործական բայ մտնել, թափանցել։

Մուտք ընել
ներգործական բայ
    1. իբրեւ մուտք արձանագրել՝ հաշուի առնել՝ մտցնել.
    2. նախաբան ընել։

Մուտք ունենալ
ներգործական բայ
    1. մտնելու տեղ՝ անցք ունենալ.
    2. մտնելու իրաւունք՝ թոյլտուութիւն ունենալ։

Դարձուածքներ
Մուտքի մատեան
    1. հիմնարկութեան մը մուտքերը արձանագրելու՝ գրանցելու տետր՝ մատեան.
    2. հիմնարկութեան մը պաշտօնեաներուն՝ գործաւորներուն գործատեղի հասնելու ժամը արձանագրելու տետր։

Մուտքի քննութիւն
տեղ մը մտնելու՝ ընդունուելու հարցումներուն պատասխանում:

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1556
Новинка
(beta)
 Usage beta 15 citations 

Usage of matching Word Forms

Новинка Explore the usage of the word form պահանջէ in the Corpus of Western Armenian.
Найти слово "պահանջէ" также в следующих словарях

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Наири. Армянский cловарь содержит 17 718 главных слов
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Русский
Նայիրի / Nayiri.com