Армянская проверка орфографии
загрузить HySpell сейчас
 Morphology

Western Armenian

վախճանը → վախճան (noun)
Singular • Nominative case • Definite Article ը
Singular • Accusative case • Definite Article ը
Singular • Nominative case • Third Person or Plural Possessive Article ը
Singular • Accusative case • Third Person or Plural Possessive Article ը
 Словарь
վախճան գոյական Վերջ, աւարտ * նպատակ, հետեւանք * մահ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 427։


ՎԱԽՃԱՆ
գոյական
    1. վերջ, ծայր։
    2. նպատակ։
    3. արդիւնք, հետեւանք։
    4. (երկրի մը՝) սահման։
    5. (աշխարհի՝) կատարած։
    6. (ժողովի՝ հանդէսի՝ միջադէպի՝) փակում։
    7. (ատեանի՝) արձակում։
    8. (պատարագի՝) աւարտ։
    9. (արգելքի մը՝) բարձում։
    10. (վէպի մը՝) յանգում, ելք։
    11. (խնդիրի մը՝) լուծում։

Դարձուածքներ
(գործի մը) յաջող վախճան
լրում, կատարում, պսակում։

կեանքի վախճան
մահ։

Источник: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): стр. 464
Новинка
ՎԱԽՃԱՆ վախճանի (վախճանաց)
գոյական
    1. Վերջ։ Հակառակը՝ Սկիզբ։
‣ Ժամանակը ոչ սկիզբ ունի, ոչ վախճան։

    2. Կեանքի վերջ, մահ։
‣ Երբ զգաց թէ վախճանը մօտեցել է՝ որդոցը կանչեց, վերջին պատուէրը տուեց։

    3. Աւարտ, կատարած։
‣ Գործը եթէ չես կարող վախճանին հասցնել՝ լաւ է բոլորովին չսկսես։
‣ Թշնամին թէև դեռ դիմադրում է, բայց նրա վախճանը մօտ է։

    4. Ելք, վերջաւորութիւն։
‣ Ձեռնարկութիւնն աջող սկսվեց, բայց դժբախտ վախճան ունեցաւ։

⨀հին նշանակութիւն 5. Դիտաւորութիւն, կէտ նպատակի։

✽հազուադէպ նշանակութիւն 6. Բովանդակ բազմութիւն, ամբողջութիւն։

մակբայ
⨀հին նշանակութիւն 7. Ի վերջոյ, վերջ ի վերջոյ։

Բաղադրեալ Բայեր
⨀հին բառ Վախճան առնել իմիք (արարի)
ներգործական բայ
    1. Վերջ դնել, վերջացնել։
    2. Բնաջինջ անել, սպառել, ոչնչացնել։

Դարձուածքներ
⨀հին բառ Վախճան բանի
գոյական Խօսքի բուն նպատակը, գլխաւոր ասելիքը։

Ի վախճան, Ցվախճան
մակբայ Իսպառ, ամբողջովին։

⨀հին բառ Ցմեծ վախճան
մակբայ Մինչեւ իսպառ, շատ երկար։

⨀հին բառ Ի վախճան աւուրցս այսոցիկ
մակբայ Վերջին ժամանակներս։

⨀հին բառ Ի վախճանի
մակբայ Ի վերջոյ, վերջապէս։

⨀հին բառ Առ վախճանիւն
մակբայ Վերջին՝ կատարածին մօտ, վերջը հասնելիս։

Источник: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): стр. 2051
Новинка
(beta)
ԿԷՏ
գոյական
    1. կէտադրական նշաններ, որոնք երեք խումբի կը բաժնուին.－

ա) տրոհութեան նշաններ,－ բութ՝ (՝), ստորակէտ (,), միջակէտ (·), վերջակէտ (։).

բ) առոգանութեան նշաններ,－ շեշտ (՛), երկար (՜), պարոյկ (՞).

գ) բացայայտութեան նշաններ.－ չակերտ (« »), փակագիծ ( ), միացման գծիկ (-), անջատման գծիկ (－), ապաթարց (՚), կախման կէտ (...:), բազմակէտ (....), ենթամնայ (-).

    2. նիշ, յովտ, նշանախեց.

    3. որոշուած տեղ՝ վայր, թիրախ.

    4. աստիճան, դրութիւն.
‣ փառքի բարձրագոյն կէտ.

    5. նշանակուած սահման ժամանակի եւ տարածութեան.
‣ կեանքին վերջին կէտը.

    6. նկատի առնուելիք հարց՝ նիւթ՝ պարագայ.
‣ երկու կարեւոր կէտ կայ առաջարկութեան մէջ.

    7. (Յունարէն ketos) ամենախոշոր ձուկը՝ որ կը կոչուի նաեւ կէտ ձուկ:

Կէտ ձուկը ստնաւոր է, ունի 25 մեթրէն աւելի երկարութիւն, 12 մեթր լայնք եւ 150,000 քիլկ. ծանրութիւն։

Վերի ծնօտը ակռայ չունի, այլ շեղբեր:

Երկարակեաց է եւ տարին մէկ ձագ կը ծնի.

    8. մեղուի մեծութեամբ ճանճ՝ որ կը խայթէ էշերն ու տաւարը, գոռեխի տեսակ մը։

Տեսակներ
— Կէտ նշանի, նպատակի՝ նշանակէտ, նպատակակէտ, թիրախ.

— վերջին կէտ՝ վերջակէտ, վախճան, սահման.

— մեկնելու՝ մեկնակէտ.

— կռթնելու՝ յեցակէտ.

— տեսնելու՝ տեսակէտ.

— կշիռքի՝ մէտ.

— հասնելու՝ աստիճան, վիճակ.

— վիճելի՝ քննելի՝ պայմանի՝ հարց, խնդիր.

— խաղի մէջ՝ թիւ.

— ժամանակի՝ պայմանաժամ, ժամանակակէտ.

— ոսպնեակի կիզման՝ հնոց։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1019
Новинка
(beta)
ՎԱԽՃԱՆ
գոյական
    1. այն բանը, որուն համար բան մը գոյ է կամ կը կատարուի. նպատակ՝ դիտաւորութիւն, որուն ուղղուած է ձգտում մը.
    2. վերջ, աւարտ, կատարած.
    3. կեանքի վերջ, մահ.
    4. աւարտային մաս՝ պահ.
    5. ելք, վերջաւորութիւն, յանգում.
    6. հետեւանք, արդիւնք։

Տեսակներ
— Աշխարհի՝ կատարած։

— Արգելքի մը՝ բարձում:

— Գործի մը (յաջող)՝ լրում, կատարում, պսակում։

— Ժողովի՝ հանդէսի՝ միջադէպի՝ փակում:

— Խնդիրի մը՝ լուծում:

— Կեանքի՝ մահ։

— Պատարագի՝ աւարտ։

— Վէպի մը՝ ելք, յանգում, վերջ։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 2185
Новинка
(beta)
ՔՈՒՆ
գոյական
    1. հանգիստ՝ որուն միջոցին՝ ընթացքին, կը դադրի կենդանի էակներու կամաւոր գործունէութիւնը եւ գիտակցութիւնը, իսկ ոչ-կամաւոր գործունէութիւնը կը դանդաղի. նիրհ, նինջ, մրափ (թեթեւ).
    2. քնանալու մեծ պահանջ՝ ցանկութիւն.
    3. կարգ մը կաթնասուններու, տարուան որոշ շրջաններուն, շատ նուազած կենսագործութեան՝ գոյութեան վիճակը.
    4. շերամի որդի, ինչպէս նաեւ շատ միջատներու մաշկի՝ խորխի փոփոխութեան շրջանին անշարժանալը.
    5. (Փոխաբերական իմաստ) անգործունէութիւն, թմրութիւն.
    6. (Փոխաբերական իմաստ) անդորրութիւն, խաղաղութիւն.
    7. (Փոխաբերական իմաստ) կեանքի մոլութիւններուն՝ սեռային հարցերուն տակաւին անտեղեակ՝ անգիտակ վիճակ.
    8. (Փոխաբերական իմաստ) մահ.

ածական
    9. քունի մէջ գտնուող. քնացած։

Տեսակներ
— Երեխայի՝ 1. նանիկ. 2. մշիկ-մշիկ քուն։

— Երկարաթմփիր՝ քնափութիւն, մահաքուն:

— Թեթեւ՝ մրափ։

— Խոր՝ ադամաքուն։

— Կէս՝ կիսատ՝ կիսաքուն։

— Մեծ՝ մահ, վախճան:

— Յաւիտենական՝ մահ, վախճան:

— Սուտ՝ աղուեսաքուն, հաւքուն, հաւաքուն, կատուաքուն, արջաքուն։

Բաղադրեալ Բայեր
Քուն բերել
ներգործական բայ քնանալու պահանջ յառաջացնել. քնացնել։

Քուն չունենալ
չէզոք բայ չկարենալ քնանալ, քունը կորսնցնել:

Քուն քաշել
չէզոք բայ
    1. լաւ՝ խորունկ քնանալ.
    2. հանգստանալ, հանդարտիլ, քունը առնել։

Քունը աչքէն կաթիլ, Քունը աչքերէն կաթիլ
չէզոք բայ քունը շատ եկած ըլլալ, քնանալու մեծ՝ զօրաւոր պահանջ զգալ, քունը տանիլ։

Քունը առնել
չէզոք բայ
    1. քնանալու՝ քունի պահանջը ամբողջութեամբ գոհացնել.
    2. բաւարար չափով քնանալէ ետք՝ այլեւս քունի պէտք չունենալ՝ քուն չունենալ.
    3. հանդարտիլ, հանգստանալ։

Քունը գալ
չէզոք բայ քնանալու պահանջ զգալ։

Քունը դնել
չէզոք բայ ինքզինք քնացած ձեւացնել։

Քունը թափ տալ
չէզոք բայ քնանալու պահանջը վանել։

Քունը ծախել
չէզոք բայ քնանալու փոխարէն ժամանակ անցընել՝ աշխատելով կամ վատնելով։

Քունը կոտրել
չէզոք բայ քնանալու սաստիկ պահանջը մեղմացնել՝ քիչ մը քուն քաշելով:

Քունը կորսուիլ
չէզոք բայ
    1. որեւէ պատճառով չկարենալ քնանալ.
    2. մտատանջութիւններու՝ մտահոգութիւններու մէջ ըլլալ։

Քունը կտրել
չէզոք բայ թոյլ չտալ որ քնանայ, քունը խլել։

Քունը տանիլ
չէզոք բայ
    1. քնանալու պահանջ զգալ.
    2. կարողանալ քնանալ.
    3. անզգալաբար քնանալ երկար աստեն՝ ժամանակ.
    4. պատահաբար քնանալ՝ առանց քնանալու, մտադրութիւն ունենալու:

Քունը փախչիլ
չէզոք բայ Տե՛ս Քունը կորսուիլ:

Քունի դնել
ներգործական բայ քնացնել։

Քունի մտնել
չէզոք բայ քնանալ։

Քունով անցընել
չէզոք բայ
    1. երկար ատեն քնանալ.
    2. անհոգ վիճակի մէջ ըլլալ։

Դարձուածքներ
Դուն՝ քուն, բախտդ՝ արթուն
    1. անհոգ՝ ապուշ մարդ.
    2. առանց բան մը ընելուն բախտ ունեցող՝ մեծ շահ մը ապահովող. լաւ լուր մը անակնկալօրէն առնող։

Քունը աչքերուն
քնաթաթախ:

Քունը գլուխը, Քունը գլխին
    1. քնաթաթախ, կէս քուն ըլլալ.
    2. դեռ քունը առած՝ կշտացած չըլլալ:

Քունը քուն կը բերէ
    1. մէկուն քնանալը մեր ներկայութեան՝ քունի պահանջ կը յառաջացնէ մեր մէջ.
    2. ո՛րքան քնանանք, ա՛յնքան տակաւին քունի պահանջ կը զգանք։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 2438
Новинка
(beta)
 Usage beta 18 citations 

Usage of matching Word Forms

Новинка Explore the usage of the word form վախճանը in the Corpus of Western Armenian.
Найти слово "վախճանը" также в следующих словарях

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Наири. Армянский cловарь содержит 17 718 главных слов
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Русский
Նայիրի / Nayiri.com