Армянская проверка орфографии
загрузить HySpell сейчас
 Morphology

Matching Lexemes

 Словарь
այրուձի գոյական Հեծելազօր, ձիու վրայ մարտնչող գունդ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 19։


ԱՅՐՈՒՁԻ
գոյական հեծելազօր, հեծելագունդ։

Источник: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): стр. 16
Новинка
ԱՅՐՈՒՁԻ (այրուձիոյ),
⨀հին բառ ԱՅՐԵՒՁԻ (առն և ձիոյ. միւս հոլովներում Այր՚ը չի հոլովվում), ի կմ ու
գոյական Ձիաւոր զօրք, հեծելազօր, ձիաւոր գունդ, հեծել։
‣ Յազկերտը պահանջեց, որ Հայաստանի այրուձին գնայ Պարսկաստան։
‣ Ընտիր այրուձիով յարձակում գործեց։

Источник: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): стр. 107
Новинка
(beta)
ԱՅՐՈՒՁԻ
գոյական հեծելազօր, հեծելագունդ, ձիաւոր զօրք։ Հակառակը՝ հետեւակ, հետեւակազօր։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 73
Новинка
(beta)
ԶԻՆՈՒՈՐ
ածական
    1. զէնք ունեցող՝ կրող, զինուած.
    2. բանակի մէջ ծառայող, զօրական, բանակային, մարտիկ, ռազմիկ, պատերազմիկ, զինուորական.
    3. (Փոխաբերական իմաստ) ան որ կը մարտնչի գաղափարի մը համար.
    4. շախմատի՝ ճատրակի մէջ ամենափոքր քարերէն իւրաքանչիւրը։

Տեսակներ
— Հոգեւոր զինուոր՝ հոգեւորական.

— նոր արձանագրուածը՝ նորագիր, նորակոչ.

— պատերազմի վտանգի ատեն կանչուելիքը՝ պահեստի զինուոր.

— ազատ կամքովը՝ կամաւոր.

— ձիու վրայ՝ հեծեալ, հեծելազօր, այրուձի.

— ոտքով քալող՝ հետեւակազօր, հետեւակ.

— նաւու վրայ՝ նաւաստի.

— օդանաւի մէջ՝ օդաչու, սաւառնորդ.

— թնդանօթի վրայ՝ թնդանօթաձիգ.

— առջեւէն գացողը՝ յառաջապահ.

— բանակին թիկունքը պահողը՝ յետսապահ.

— թշնամին լրտեսողը՝ հետախոյզ.

— ծովուն յատակը՝ գորտմարդ:

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 623
Новинка
(beta)
ԽՈՒՄԲ
գոյական
    1. մարդոց բազմութիւն՝ ժողով՝ գունդ.

Տեսակներ
— ազնուականներու՝ ազատանի, ազատորեար.

— աւազակներու՝ հրոսակ, հրոսակախումբ.

— գիտուններու՝ կաճառ.

— դպիրներու՝ հրեշտակներու՝ դաս.

— նուագածուներու՝ նուագախումբ.

— երգիչներու՝ երգչախումբ.

— զինուորներու՝ վաշտ, գումարտակ, զօրագունդ, փաղանգ, լեգէոն, բանակ.

— լալկաններու՝ ջայլ, կոծապար.

— խռովարարներու՝ խուժան.

— կռուողներու՝ կպուր.

— շքերթով քալողներու՝ թափօր.

— արշաւողներու՝ արշաւախումբ.

— խումբով ուղեւորներու՝ կարաւան.

— ձիաւոր զինուորներու՝ հեծելագունդ, այրուձի.

— հետիոտն զինուորներու՝ հետեւակ.

— պետական մեծամեծներու՝ աւագանի.

— ունկնդիրներու՝ դամարճակ.

— սեղանակից հրաւիրեալներու՝ կոչնականք, երախան.

— քահանաներու՝ երիցանի.

— աղեղնաւորներու՝ քերեթին.

— դերասաններու՝ դերասանախումբ.

    2. կենդանիներու բազմութիւն.

Տեսակներ
— աղուէսներու՝ ճահուկ.

— այծերու՝ այծերամակ, հօրան.

— գայլերու՝ գազաններու՝ վոհմակ.

— երէներու՝ երունք.

— թռչուններու՝ երամ.

— խոզերու՝ խոզերամակ.

— կաքաւնեներու՝ տարմ.

— կովերու՝ եզներու՝ արջառ, նախիր, պաճար, պախրէ, անդեայք.

— կռունկներու՝ խորդապար.

— հաւերու՝ հաւախումբ.

— ձագերու՝ ձագերամ.

— ձուկերու՝ վտառ, նքողնակ.

— մեղուներու՝ պարս.

— ոչխարներու՝ հօտ, խաշն, խաշինք, օդիք, գիհ.

— որսաշուներու՝ ասպականի.

— վայրի էշերու եւ ջորիներու՝ ցիռ, ջոլիր.

    3. նոյնատեսակ մարմիններու եւ առարկաներու համախմբում.

Տեսակներ
— աստղերու՝ հոյլ, աստեղատուն,

— գիւղերու՝ գեղանք, գիւղօրէք կամ գեղօրէք.

— թնդանօթներու՝ հրետանի.

— կառքերու՝ կառախումբ.

— կղզիներու՝ կղզեխումբ, արշիպեղագոս.

— նաւերու՝ նաւատորմ, նաւատորմիղ, տորմիղ.

— բանալիներու՝ տրցակ.

— խոտերու՝ ճղիկներու՝ խուրձ, դէզ, ոջին, դաստակ.

— ցորենի՝ գադիշ, որայ, օրան:

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 883
Новинка
(beta)
ՀԵԾԵԱԼ
ածական գոյական ձիաւոր, ձիահեծեալ, լքակաձի, նժուգաւոր, հեծուոր. Հակառակը՝ հետիոտն։

Տեսակներ
— բանակի՝ այրուձի (Հկնշ. հետեւակ).

— զինուած՝ ասպազէն:

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1216
Новинка
(beta)
ՁԻ
գոյական
    1. միասմբակ, բաշաւոր, խոտաճարակ ընտանի կենդանի մը. երիվար.

    2. ելեկտրոյժի միութեան չափ. ձիոյժ։

Այն ուժը, որ կրնայ 4562 քլկ. ծանրութիւնը մէկ վայրկեանի մէջ բարձրացնել կամ յառաջ տանիլ 1 մեթր.

    3. շահմատի քարերէն մէկը։

Տեսակներ
— Ազնուացեղ՝ դզի, խեղակ, նժոյգ։

— Անպէտք, քոսոտ՝ ձիուկ:

— Արագընթաց՝ արաբիկ:

— Արու՝ յովատակ, ճաւակ, որձաձի։

— Արու ձագ՝ մտրուկ, ձիաքուռակ:

— Արօրի՝ արօրաձի։

— Բանակի ձիամարտիկներու բաժին՝ այրուձի, հեծելազօրք, հեծելագունդ:

— Բաց դեղին՝ դեղձանաձի:

— Բեռ կրող՝ գրաստ։

— Գէշ՝ վատաձի:

— Դաշտի՝ դաշտաձի:

— Դեռատի՝ մտրուկ:

— էգ՝ զամբիկ, ճակ, ճայիկ, մատակ ձի, սարակ, զարմուհի։

— Ընկրկող, խրտնող՝ խրչան, խրտան:

— Թեւաւոր՝ հրեղէն ձի, բեգաս:

— Թխակարմիր՝ շառատ։

— Թղթատարական կայաններու մէջ փոխելու՝ հանգուցաձի, փոխձիան:

— Թղթատարի՝ մտրակավար, երիվար։

— Խիստ, ըմբոստ՝ փրփրերախ, խստերախ, արհիպարանոց, պերճասոսորդ, խեռ։

— Խոշոր՝ ասպ, անդրուվար, անդրվար։

— Ծառայութեան՝ սպասաձի:

— Կառքի՝ վարգաձի, կառաձի, սայլաձի:

— Կից զարնող՝ կիցընկէց:

— Կռիւի՝ մարտաձի:

— Հեծնելու՝ համետաձի, ռահվար, արշաւաձի:

— Հեծնելու եւ կառքի՝ երկանպատակ:

— Հեծնելու (ընտիր)՝ նժոյգ։

— Հպարտ քալուածքով՝ սիգաքայլ ձի։

— Ձագը՝ քուռակ, ձիաքուռակ, մտրուկ:

— Մալեալ՝ կրճատաձի:

— Մանր՝ բռչոյ, պէչասպիկ:

— Մատակ՝ զամբիկ, սարակ, ճակ, մատեան:

— Մատակ կոյս՝ դեժպուհի, զարմուհի:

— Մատակ ձագ՝ ճայիկ:

— Մինչեւ 30 ամսու՝ մտրուկ:

— Աւելի մեծը՝ ձիաքուռակ, մատաղաձի:

— Մոխրագոյն՝ մողոշիկ:

— Շիկագոյն՝ աշխէտ, աշխիտաձի, երաշխ:

— Պոսիդոնի երիվար՝ ծովաձի:

— Սայլի՝ սայլաձի, կառաձի։

— Սերնդագործող՝ մատակախազ, խարստի, հարստի, փահլ:

— Սերունդ ստանալու համար (էգ)՝ զարմանի:

— Սեւ՝ սեւաձի:

— Սեւ ու ճերմակ՝ ճանճկէն, ճան, սպիտակաձի, ճանճերմակ, սպիտախայտ:

— Սպիտակ՝ ճերմակ, պաշոյ:

— Սպիտակ (սեւախայտ)՝ ճարտուկ:

— Սպիտակախայտ սրունքներով՝ կոստնտոտիկ:

— Սրավար՝ գեղազատ։

— Փոքր՝ ձիուկ:

— Քաջընթաց (արագընթաց)՝ արաբիկ, արուայիկ։

Բաղադրեալ Բայեր
Ձիով արշաւել, Ձիով ոտնակոխ ընել
չէզոք բայ ասպատակել:

Իր ձին առջեւ քշել
չէզոք բայ
    1. իր շահը հետապնդել.
    2. իր տեսակէտին վրայ պնդել եւ պարտադրել ջանալ։

Մէկուն վրայ ձի քշել
չէզոք բայ
    1. ճնշում բանեցնել.
    2. խօսքով յարձակում գործել։

Յարակից Բառեր
— Ձիուն պոչին մազը՝ ձար.

— Ձիուն վիզին մազը՝ բաշ.

— Ձիուն ոտքը՝ սմբակ.

— Ձիուն պոչը՝ ձիագի, ձիաձետ:

— Թամբին երկու, կողերէն կախուած երկաթէ օղակ՝ ասպանդակ։

— Ձիարձակարանի մէջ մրցող անձ՝ ձիավարիկ (Ֆրանսերէն jockey):

— Ձիաւոր ազնուական՝ ասպետ:

— Ձիերը դարմանող՝ ձիադարման, ձիաբոյժ։

— Ձիերու մրցման յատուկ վայր՝ ձիարձակարան:

— Ձիերու պահպանման վայր՝ ախոռ։

— Ձիերու պոչին տակէն անցնող կաշին՝ ագեկալ, ագեփոկ:

— Ձիու կազմած՝ թամբ:

— Ձիու ճանճ՝ ձիաստաց:

— Ձիուն երախէն անցուած երկաթ եւ կաշի՝ սանձ:

— Ձիուն սմբակին երկաթը՝ պայտ։

— Պայտը գամող՝ պայտար։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1344
Новинка
(beta)
ՁԻԱՒՈՐ
գոյական
    1. ձի ունեցող.
    2. ձի հեծած. ասպետ, զինուոր, հեծեալ։

Տեսակներ
— Հեծելազօրը՝ այրուձի։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1346
Новинка
(beta)

Похожие слова
այրուձիէ
 Usage beta 12 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

Найти слово "այրուձի" также в следующих словарях

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Наири. Армянский cловарь содержит 17 718 главных слов
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Русский
Նայիրի / Nayiri.com