Армянская проверка орфографии
загрузить HySpell сейчас
 Morphology

Matching Lexemes

 Словарь
սպի գոյական Հին վէրքի հետք՝ նշան:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 419։


ՍՊԻ
գոյական երաշխէպ, վէրքի նշան, հետք։

Դարձուածքներ
ծաղկախտի սպի
պեպեն, չեչ։

Источник: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): стр. 456
Новинка
1. ՍՊԻ (ըս) (պւոյ, եաց)
գոյական Վէրքը լաւանալուց յետոյ տեղումը մնացած հետքը՝ նշանը։
‣ Սպիները սովորաբար սպիտակաւուն ու փայլուն են լինում. նրանց վրայ մազ չի բուսնում։
‣ Յիսուն տարի վրան անցել էր, բայց դաշոյնի հարուածի սպին ճակատի վրայ դեռ երեւում էր սպիտակ փայլուն գծի նման։

Դարձուածքներ
Սեւ սպի
գոյական Անպատւութիւն, արատ, անարգանք։


2. ՍՊԻ
գոյական (Բուսաբանական) Վարսանդի վերեւի մասը, որ զանազան ձեւեր է ունենում և սովորաբար արտադրում է մի կպչուն հեղանիւթ, որին կպչում է ծաղկափոշին։
‣ Վարսանդի կամ կնիքի ներքեւի մասը կոչվում է սերմնարան, միջի փողաձեւ մասը կոչվում է զրոց և կամ սլաք, վերեւի մասը՝ սպի։


3. ՍՊԻ
գոյական Տե՛ս Սիպէ։


✽հազուադէպ բառ ՍՊԻՆ
գոյական Տե՛ս Սիպէ։

Источник: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): стр. 2019
Новинка
(beta)
ՀԵՏՔ
գոյական
    1. որեւէ բանէ մնացած նշան՝ գիծ՝ բիծ՝ արատ.

Տեսակներ
— ոտքի՝ [ոտքի ձեւով] ոտնահետ՝ ոտնատեղքժի, ոտնատեղ.

— անիւի՝ անուահետ, անուատեղ.

— վէրքի՝ այրուածքի՝ կոտռտուքի՝ սպի, երաշխէպ.

— մկաններու, ճմլումի՝ կապտուկ.

— ծաղկախտի՝ պիպին.

— մատներու՝ ձեռքի՝ դրոշմ, կնիք, մատնահետ, մատնատեղ.

— դէմքի՝ խորշոմ, կնճիռ.

— աւերակի՝ մնացորդ.

— փորուածքի՝ փոս, ակօս.

— երէներու՝ եղագ.

— օձի՝ քարշահետ.

    2. (Փոխաբերական իմաստ) որեւէ մնայուն ազդեցութիւն, տպաւորութիւն, յուշ, յիշատակ.

    3. (Փոխաբերական իմաստ) ուղղութիւն՝ որուն կը հետեւին։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1234
Новинка
(beta)
ՆՇԱՆ
գոյական
    1. որեւէ բանի վրայ եղած պայմանական նիշ՝ դրոշմ՝ պատկեր, որ կը ծառայէ իբրեւ բանի մը նշանակ՝ ցուցանիշ. յայտանիշ, կնիք.

    2. առարկայի՝ կենդանիի՝ արտադրութեան վրայ դրուած՝ դրուող դրոշմ՝ պիտակ. մակնանիշ, վաճառանիշ.

    3. մարմնի վրայ բնական բիծ՝ խալ եւ այլն.

    4. գլխու՝ ձեռքի՝ աչքի եւ այլն շարժում, որով բան մը կը հասկցնենք.

    5. որեւէ բանի մնացած հետք՝ դրոշմուածք՝ բիծ՝ պատռուածք եւ այլն.

    6. որեւէ բանի արտայայտութիւն՝ արտաքին երեւոյթ.

    7. բան մը՝ մէկը միւսէն զատորոշ առանձնայատկութիւն.

    8. լուսային՝ ձայնային՝ տեսողական ազդանշան.

    9. որեւէ բանի նախանշան.

    10. բնութեան երեւոյթներու մէջ փոփոխութիւն, որ ցուցանիշ է որոշ բանի.

    11. նոյն երեւոյթներուն մեկնաբանութիւնը իբրեւ բարեբաստիկ կամ չարաբաստիկ իրողութիւն.

    12. բանի մը՝ մէկուն բնորոշ առանձնայատկութիւն. յատկանիշ, նկարագիրի գիծ.

    13. նշանախօսութեան՝ նշանդրէքի դրուած՝ տրուած մատանիները՝ իբրեւ սիրոյ խոստման գրաւական.

    14. նշանառութեան թիրախ՝ նպատակ, նպատակակէտ.

    15. տոհմանշան, զինանշան.

    16. որեւէ գրութիւն՝ առարկայ, որ ցոյց կու տայ թէ յանձնակատարը լիազօրուած է իր առաքելութեան մէջ, պաշտօնագիր, փաստ, ապացոյց, փաստաթուղթ, լիազօրագիր.

    17. նիւթական առարկայ, ձեւ կամ ձայն, որ բացակայ կամ անըմբռնելի իրի մը տեղը կը բռնէ.

    18. թիթեղէ՝ ոսկիէ՝ մետաղէ՝ թելէ եւ այլն շինուած կրծքանշան, որ պատկեր եւ գրութիւն կը կրէ ու կը ներկայացնէ որեւէ խորհուրդ՝ յիշատակ՝ անդամակցական իմաստ.

    19. թուաբանական՝ ուսողական՝ գիտական եւ այլն գծագրութիւն՝ պատկեր եւ այլն.

    20. արժանիքներու՝ վաստակի գնահատանքի գրաւական. պատուանշան, շքանշան.

    21. նշանաբան.

    22. հաստատում մը աւելի կամ նուազ կերպով արդարացնող արդիւնական փաստ. օրինակ՝
‣ տենդ ցուցնող զարկերակին յաճախանքը.

    23. հրաշք.

    24. ձեւ, տիպ, օրինակ.

    25. նպատակ, նշանակ, թիրախ, նպատակակէտ.

    26. կէտ, գիծ, գրախեց, նշանախեց.

    27. դրօշակ, դրօշ:

Տեսակներ
— Արտադրութեան՝ մակնանիշ, վաճառանիշ:

— Գերբնական՝ հրաշք:

— Գրուած թիւ՝ թուանշան:

— Եղունգի ստորոտը (ճերմակ)՝ պիժիկ։

— Զարմացական՝ երկար (՜):

— Զոդիակոսի՝ կենդանակերպ:

— Լաւ, գէշ՝ երեւոյթ։

— Խորհրդաւոր՝ խորհրդանշան։

— Ծաղկախտի՝ պեպեն, չեչ:

— Ծովու մէջ վտանգաւոր տեղերու՝ խթանշան, խարսխանշան։

— Կուրծքի՝ կրծքանշան։

— Հաշուեփայտի վրայ՝ քանդ, ծոնդ:

— Հարցական՝ հարցանիշ, պարոյկ (՞):

— Հիւանդութեան՝ ախտանշան:

— Մարմնի վրայ բնական՝ ծին, խալ:

— Մորթի վրայ (կարմիր)՝ ցան, ման:

— Յայտարար՝ յատկանիշ, յայտանշան։

— Նշանախօսութեան՝ մատանի:

— Նշանառութեան՝ թիրախ:

— Պատժապարտի՝ խարան:

— Պատիժի՝ խարան:

— Պատուոյ՝ պատուանշան, շքանշան։

— Սուրբ՝ խաչ:

— Վէրքի՝ սպի, երաշխէպ։

— Վտանգի ազդարար՝ ազդանիշ, ահազանգ, ազդանշան:

— Քաղաքի, երկրի՝ զինանշան, զինանիշ։

Բաղադրեալ Բայեր
Նշան բռնել
ներգործական բայ հրացանով՝ ատրճանակով՝ նետով եւ այլն նշանառութիւն փորձել՝ կատարել:

Նշան դնել
ներգործական բայ
    1. նշանել.
    2. նշան բռնել.
    3. որեւէ առարկայի՝ մարմնի վրայ դրոշմ՝ կնիք ընել։

Նշան տալ
ներգործական բայ
    1. նշանախօսութեան ատեն փեսացուին կողմէ հարսնացուին մատանի կամ այլ կարգի նշան նուիրել եւ փոխադարձաբար.
    2. ազդանշան տալ.
    3. նշան ընել, իմացնել, յայտնել։

Նշանը ետ առնել, Նշանը ետ վերցնել
ներգործական բայ փեսացուին կամ հարսնացուին կողմէ նշանածէն հրաժարիլ եւ նշանը ետ ուզել:

Նշանին զարնել
ներգործական բայ նպատակակէտին՝ թիրախին զարնել՝ հասնիլ:

Դարձուածքներ
Ի նշան (Գրբ.)
իբրեւ բանի մը արտայայտութիւն՝ ապացոյց՝ փաստ։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 1715
Новинка
(beta)
ՍՊԻ
գոյական
    1. նորածիլ հիւսկէն՝ որ կը միացնէ վէրքի մը երկու շրթները կամ տեղը կը գրաւէ ոչնչացած հիւսկէնի մը. վէրքի նշան, վիրանշան.
    2. (Փոխաբերական իմաստ) խոց, վէրք.
    3. (Փոխաբերական իմաստ) հետք, բիծ.
    4. (Փոխաբերական իմաստ) կսկիծ, ցաւ, վիշտ.
    5. հարուածի հետք մարմնի վրայ:

Տեսակներ
— Ծաղկախտի՝ ծաղկասպի, պեպեն, չեչ։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 2155
Новинка
(beta)
ՎԷՐՔ
գոյական
    1. մորթի՝ հիւսկէններու՝ գործարաններու վնասուածք, այսինքն՝ կտրուածք՝ պատռուածք կամ ճմլուածք. խոց.
    2. բորբոքումի հետեւանքով վնասուածք.
    3. (Փոխաբերական իմաստ) հոգեկան ծանր վիշտ՝ կսկիծ՝ մորմոք:

Տեսակներ
— Գրաստի կռնակի՝ ողնտես:

— Հին՝ կեղ։

— Ձիու՝ շան՝ քօս։

— Մորթի վրայ (թեթեւ)՝ սկրթուք, քեղրթած։

— Չորցած՝ սպի։

— Սրբանի՝ կեղանկ:

— Փտախտ՝ քաղցկեղ, կերցաւ, խլիրդ։

Источник: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): стр. 2226
Новинка
(beta)

Похожие слова
շփի
սպիէ
 Usage beta 29 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

Найти слово "սպի" также в следующих словарях

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Наири. Армянский cловарь содержит 17 718 главных слов
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Русский
Նայիրի / Nayiri.com