Ermeni yazım denetleyicisi
Şimdi İndirin
 Sözlük
ՄԵԾ
ածական
    1. ընդունուած եւ մեր միտքին մէջ եղած բնական ծաւալէն, չափերէն աւելին. խոշոր, մեծղի, հսկայ, հսկայական, ահագին, աժդահա, ստուար, յաղթ.

    2. ընդարձակ, լայնատարած.

    3. բարձր, վեհ, վսեմ.

    4. աւագ, երէց, տարեց.

    5. գլխաւոր, պետ, առաջնորդ.

    6. կարեւոր, նկատողութեան արժանի, տագնապալի.

    7. ուժգին, սաստիկ, զօրեղ.

    8. շատ, բազմաթիւ.

    9. չափազանց.

    10. շքեղ. օրինակ՝
‣ մեծահանդէս.

    11. տարիքաւոր, տարիքոտ, մեծահասակ.

գոյական
    12. նախնիք.

    13. վերակացու։

Մեծ ու խոշոր ածականները մեր լեզուին մէջ թէեւ տրուած են որպէս հոմանիշներ, սակայն աւելի լաւ է նրբութիւն մը դնել անոնց միջեւ. մեծին տալ որակական արժէք. օրինակ՝ մեծ մարդ (արժէքով). իսկ խոշորին՝ քանակական արժէք. օրինակ՝ խոշոր տուն (ընդարձակ):

Բաղադրեալ Բայեր
Մեծ էշը ախոռը մոռնալ
ներգործական բայ
    1. ամենէն կարեւորը մոռնալ.
    2. կարեւոր անձ մը անտեսել՝ առանց ուզելու։

Մեծ կտորը ականջը ձգել
ներգործական բայ կտրատել անհատ մը, այնպիսի ձեւով որ ականջը ամենէն խոշորը մնայ. սպաննել, հաշմանդել։

Մեծ-մեծ բրդել, մեծ-մեծ խօսիլ, մեծ-մեծ ձեւել, մեծ-մեծ ջարդել, մեծ-մեծ վրայ տալ
ներգործական բայ մեծխօսիկութիւն ընել, մեծաբանել։

Մեծ պահք շինել
ներգործական բայ շատ երկարել, շատ ձգձգել։

Դարձուածքներ
Գիւղին մեծերը
ջոջերը։

Հոգիով մեծ
մեծահոգի, վեհանձն։

Մեծ արջ
սայլ համաստեղութիւն։

Մեծ բերան
մեծաբերան:

Մեծ բողկ
վայրի բողկ, ժախուկ։

Մեծ դրախտածառ
մեծ կենածառ:

Մեծ եղբայր, Մեծ քոյր
երէց, աւագ, անդրանիկ:

Մեծ կենածառ
մեծ դրախտածառ:

Մեծ հայր
պապ։

Մեծ մահ
ժանտախտ:

Մեծ մայր
մամ։

Մեծ մատ
բութ մատ, բթամատ:

Մեծ մարդ, Մեծ դէմք
կարեւոր, հռչակաւոր, անուանի, հանրածանօթ:

Մեծ շուն
համաստեղութիւն մը:

Մեծ ուղեղ
գլխուղեղ:

Մեծ պահք
Զատիկը կանխող եօթը շաբաթուան պահեցողութեան շրջանը. քառասնօրեայ պահք։

Մեծ սիրտի տէր
մեծահոգի։

Մեծ տոմար
մայր հաշիւ։

Մեծ քուն
մահ:

Շատ մեծ
վիթխարի:

Մեծ մասամբ, մեծաւ մառամբ
    1. մեծ մասով, գլխաւորաբար, գլխաւորապէս.
    2. առաւելաբար։

Մեծին հետ՝ մեծ, պզտիկին հետ՝ պզտիկ
ամէն հասակի, դիրքի եւ արժանիքի մարդոց հետ ըստ արժանւոյն վարուիլ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1451
Yeni!
(beta)
ՈՒՂԵՂ
գոյական
    1. նեարդային նիւթ, որ կը գտնուի մարդու եւ ողնայարաւոր կենդանիներու գանկին մէջ.

    2. նեարդային կամ ճարպային նիւթ, որ կը գտնուի ողնայարի խողովակին մէջ, ինչպէս նաեւ երկայնաձեւ խողովակներու մէջ. ծուծ.

    3. մասնաւորաբար՝ գլխուղեղ.

    4. գլխուղեղը իբրեւ մտածողութեան կեդրոն. մտածելու կարողութիւն, մտածողութիւն, խելք.

    5. (Փոխաբերական իմաստ) միտք, բանականութիւն, հասկացողութիւն, տրամաբանութիւն.

    6. (Փոխաբերական իմաստ) որեւէ բան ղեկավարող եւ անոր ուղղութիւն տուող մարմին՝ կեդրոն եւ այլն.

    7. կենդանիներու ուղեղէն պատրաստուող կերակրատեսակ:

Ուղեղը հազիւ 1200-1500 կրամ ծանրութիւն ունեցող գորշ-վարդագոյն նիւթ մըն է, հանգստաւէտ կերպով տեղաւորուած՝ առաձգական բարձիկներու մէջ, պարփակուած ոսկրային տուփով մը, որ գանկն է։ Գանկն ալ իր կարգին թառած է տեսակ մը նեղ ձողի մը վրայ, որ ողնաշարն է։

Տեսակներ
Գանկուղեղ
գոյական գանկոսկրին մէջ պարփակուած գործարաններուն ամբողջութիւնը (Ֆրանսերէն encéphale)։

Խոռոչ
գոյական ուղեղին փորոքները՝ խորշերը՝ փոսիկները:

Մեծ ուղեղ
գոյական ուղեղին այն մասը, որ կը բռնէ՝ կը գտնուի գանկին յառաջամասին (ճակատ) եւ վերի կողմը (գագաթ):

Փոքր ուղեղ
գոյական մեծ ուղեղին տակ՝ ետեւի կողմէն, ծոծրակին մօտ գտնուող մասը։

Բաղադրեալ Բայեր
Ուղեղը խախտիլ
ներգործական բայ
    1. առողջ դատողութենէ զրկուիլ.
    2. խենթենալ։

Ուղեղը կրծել
ներգործական բայ միտքը յոգնեցնել՝ տանջել:

Ուղեղը մաշիլ
չէզոք բայ բանի մը վրայ՝ մասին երկար եւ լարուած կերպով մտածել. միտքը յոգնեցնել։

Ուղեղը շարժել
ներգործական բայ
    1. ուղեղը խախտել.
    2. մէկուն գաղտնիքներուն տիրանալ:

Ուղեղը ջուր կտրիլ
չէզոք բայ խելքը թռցնել։

Ուղեղը տանիլ
ներգործական բայ
    1. կարողութիւն ունենալ բան մը ըմբռնելու.
    2. տրամադրութիւն ունենալ մտիկ ընելու.
    3. երկար եւ սնամէջ խօսակցութեամբ ձանձրանալ՝ ձանձրացնել: Նոյնն է Գլուխը տանիլ։

Ուղեղին փակիլ
ներգործական բայ
    1. ըմբռնել.
    2. համոզուիլ.
    3. գլուխ ցաւցնել, ձանձրացնել:

Դարձուածքներ
Ուղեղային գալար
գոյական Տե՛ս ՈՒՂԵՂԱԳԱԼԱՐ:

Ուղեղային կաթուած
գոյական ուղեղին կարծրացած երակներէն որեւէ մէկին պայթումը. արիւնահոսութիւն, իջուածք:

Ուղեղային կոթուն
գոյական ուղեղին այն մասը, որ կոթունի ձեւ ունի (Ֆրանսերէն pédoncule cérébral)։

Յարակից Բառեր
Գանկոսկրի խոռոչի բորբոքում
գոյական (Ֆրանսերէն sinusite)։

Ուղեղային եւ ողնաշարային թաղանթատապ
գոյական (Ֆրանսերէն méningite cérébro-spinale)։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1902
Yeni!
(beta)
Ayrıca bu sözlüklerde "Մեծ ուղեղ" için arama:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Ermenice sözlük 17.718 kelimelerden oluşmuşdur
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Türkçe
Նայիրի / Nayiri.com