Ermeni yazım denetleyicisi
Şimdi İndirin
 Morphology

Western Armenian

ՇԱՊԻԿ → շապիկ (noun)
Singular • Nominative case
Singular • Accusative case
 Sözlük
շապիկ գոյական Իրանը ծածկող վերնազգեստ * զգեստ (դպիրի):

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 347։


ՇԱՊԻԿ
գոյական
    1. մարմինին վրայէն հագնելիք։
    2. (մազէ՝) խարազն։
    3. (օձի՝) խորխ, զեռնոց։
    4. (զրահի՝) վերտ, թոռոպ։

Դարձուածքներ
կարճ շապիկ ժամի
վտաւակ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 375
Yeni!
ՇԱՊԻԿ պկի (աց), պիկներ կմ պկներ
(պահլաւերէն šapīk, զրադաշտական նուիրական շապիկը)

գոյական

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1648
Yeni!
(beta)
ՇԱՊԻԿ
գոյական
    1. այր մարդու անմիջականօրէն մարմնին վրայ հագուելու բարակ, սովորաբար ճերմակ զգեստ, որ կը ծածկէ ուսերը, իրանը եւ կը հասնի մէջքէն քիչ մը վար. ներքնաշապիկ, տակի շապիկ.

    2. նոյն ներքնազգեստը՝ ներքնաշապիկը, որ կը հասնի գրեթէ մինչեւ ծունկերը (կիներու կողմէ գործածուած).

    3. այր մարդու մարմնի վերի մասի թեթեւ վերնազգեստ (սովորաբար օձիքով), զոր կը հագնին բաճկոնի՝ համազգեստի տակէն (իսկ տաք եղանակներուն, առանց բաճկոնի). վերնաշապիկ.

    4. պատարագիչ եկեղեցականին եւ անոր ծառայող եկեղեցականներուն կողմէ թեթեւ զգեստ, որ կը հասնի մինչեւ ոտքերը.

    5. նոյնպիսի շապիկ, զոր սարկաւագներն ու դպիրները կը հագնին իրենց սովորական զգեստներուն վրայէն, եկեղեցիին մէջ սպասարկութեան ատեն.

    6. օձի մորթ. խորխ.

    7. սեռային յարաբերութեան ատեն գործածուող թաղանթային տոպրակիկ.

    8. բարակ մաշկէ պարկ, որուն մէջ կ՚ըլլայ երեխան մօրը արգանդին մէջ եւ ծնունդի ատեն դուրս կու գայ. սրբանք.

    9. թուղթէ պահպանակ, որով կը պատեն գիրքը՝ տետրակը կազմը մաքուր պահելու համար.

    10. ատամնաշապիկ.

    11. (Փոխաբերական իմաստ) արտաքին տեսք՝ կերպարանք՝ հանգամանք (որեւէ բանի).

    12. կազային մարմիններու այրման համար գործածելի յարդարանք. օրինակ՝
‣ լոյսի շապիկ.

    13. մտագարներու մաս նայատուկ հագուստ, որուն վրայ կան կապանքներ, հիւանդը զսպելու համար կատաղութեան նոպաներու ատեն.

(Ֆրանսերէն camisole):

Տեսակներ
— Գիրքի՝ շապկակազմ, գրաշապիկ։

— Զրահի՝ վերտ, խոռոպ։

— Ծննդաբերութեան՝ սրբանք, ընկերք, սաղմնաբոյն։

— Կապանքով՝ բռնաշապիկ:

— Կարճ՝ կտաւակ:

— Մազէ՝ խարազն։

— Սողունէ՝ օձի՝ խորխ, թոռոպ։

Բաղադրեալ Բայեր
Մէկ շապիկի քնանալ
չէզոք բայ մտերիմ՝ սրտակից ընկեր ըլլալ:

Շապիկ հինցնել
չէզոք բայ ձեւով մը ապրիլ, կեանքը քարշ տալ։

Շապիկէն ելլել
չէզոք բայ զայրանալ։

Շապիկէն հանել
ներգործական բայ զայրացնել:

Շապիկը մտնել
չէզոք բայ
    1. մոլորիլ.
    2. մէկուն ազդեցութեան տակ իյնալ։

Շապիկի փէշը գլխուն քալել, շապիկի մէջէն անցընել
չէզոք բայ որդեգրել (որդեգրող կինը օտար երեխան իր շապիկին մէջէն կ՚անցընէ, կամ շապիկին փէշը անոր գլխուն կը դնէ, իբր թէ ինք է զայն ծնողը):

Վերջին շապիկը ծախել
ներգործական բայ նիւթական միջոցները սպառել, յետին աղքատութեան մէջ իյնալ։

Դարձուածքներ
Այս շապիկն ալ վրաս թող չըլլար
ամենէն չքաւոր վիճակի մէջ թող ըլլայի։

Ինձմէ աւելի շապիկ հինցուցեր ես, Ինձմէ աւելի շապիկ հագեր ես
ինձմէ աւելի տարիք ունիս:

Շապիկը կարճ
խելքը կարճ:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1756
Yeni!
(beta)
ԶԳԵՍՏ
գոյական ինչ որ մարդ կը հագնի՝ մերկութիւնը ծածկելու համար, հագուստ, հանդերձ, ձորձ, լաթ, շոր։

Տեսակներ
— Կրօնաւորի՝ սքեմ.

— աշակերտի՝ գոգնոց.

— հարսի՝ փեսայի՝ հալաւ.

— լատին սարկաւագի՝ թակալակ.

— դպրոցականի եւ զինուորականի միաձեւ եւ միագոյն՝ համազգեստ.

— եկեղեցւոյ մէջ հոգեւորականի՝ շապիկ (դպիր եւ սարկաւագ) փիլոն, շուրջառ(քահանայէն մինչեւ կաթողիկոս):

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 616
Yeni!
(beta)
ՄՈՐԹ
գոյական
    1. մարդոց եւ անասուններու մարմինը պատող մաշկ. կաշի.

    2. մշակուած մորթ. մորթի.

    3. անասուն մորթելու գործողութիւնը. մորթում, փողոտում, զենում.

    4. մորթուած անասուններու թիւը՝ քանակը.

    5. մորթելու եղանակը՝ միջոցը.

    6. (Փոխաբերական իմաստ) կեանք, ապահովութիւն, ազատում.
‣ մորթը փրկել.

    7. (Փոխաբերական իմաստ) կոտորած.

ածական
    8. մորթ ունեցող.
‣ սեւամորթ, կակղամորթ.

    9. մորթուած։

Տեսակներ
— Աղուէսի՝ աղուէսենի:

— Այծի՝ այծեայ, այծենի, քեմուխտ։

— Առիւծի՝ առիւծենի։

— Բուրդով՝ գզաթ:

— Գանկի՝ գանկամորթ, մազամորթ:

— Հին ատեն՝ վրան գրելու մորթ (ոչխարի, այծի եւ հորթի)՝ մագաղաթ։

— Մաքիի՝ առուէջ:

— Մորթը յարդարող՝ մորթողորկ:

— Նուրբ՝ մաշկ, թաղանթ։

— Ոչխարի՝ ոչխարենի, սեկ։

— Սամոյրի՝ սամուրենի:

— Վագրի՝ վագրենի։

— Օձի՝ շապիկ, խորխ։

Դարձուածքներ
Կարծրամորթութիւն
գոյական մաշկի մակերեսային շերտի գերաճ, որ կը յատկանշուի տուեալ տեղի՝ շրջանի կարծրացումով. կոշտուկ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1548
Yeni!
(beta)
ՊԱՐԵԳՕՏ
գոյական թեթեւ վերնազգեստ. պատմուճան:

Տեսակներ
— Պատարագիչ եպիսկոպոսի՝ վտաւակ։

— Դպիրի՝ շապիկ։

— Զինուորի՝ թիկնոց։

— Կղերականի՝ պճղնաւոր:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2018
Yeni!
(beta)
 Usage beta 150 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

Yeni! Explore the usage of the lemma ՇԱՊԻԿ or the word form ՇԱՊԻԿ in the Corpus of Western Armenian.
Ayrıca bu sözlüklerde "ՇԱՊԻԿ" için arama:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Ermenice sözlük 17.718 kelimelerden oluşmuşdur
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Türkçe
Նայիրի / Nayiri.com