Ermeni yazım denetleyicisi
Şimdi İndirin
 Morphology

Western Armenian

Ցաւի → ցաւիլ (verb)
Present Tense • Subjunctive Mood • Third Person • Singular
Ցաւի → ցաւ (noun)
Singular • Genitive case
Singular • Dative case

Matching Word Forms

ցաւի → ցաւ
ցաւի → ցաւել
 Sözlük
ցաւ գոյական Վիշտ, կսկիծ, խիթ (փորի) * ափսոսանք:
ցաւիլ չէզոք բայ Կոտտալ * ցաւակցիլ * զղջալ, ափսոսալ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 466։


ՑԱՒ
գոյական խոցտուկ, կոտտանք։

Դարձուածքներ
գլխու ցաւ
գլխացաւ։

գլխու կէս մասի ցաւ
անգար։

փորի ցաւ
խիթ։

խորունկ ցաւ
կսկիծ, մորմոք, վիշտ, թախիծ։

ծննդական ցաւ
երկունք։

խիղճի ցաւ
խայթ, խղճահարութիւն։

բարակ ցաւ
ծիւրախտ, հիւծախտ։

ցաւեր
հոգեր, տառապանք, տանջանք։

պոչի ցաւ
քինախնդրութիւն։


ՑԱՒԻԼ
չէզոք բայ
    1. ցաւ զգալ, կսկծալ։
    2. մորմոքիլ, կոտտալ, խոցտել, խշխշալ։
    3. (կորուստին վրայ՝) աւաղել, ափսոսալ, ողբալ։
    4. (սխալին վրայ՝) զղջալ։
    5. (մէկէ մը՝ բանէ մը՝) վշտանալ, վիրաւորուիլ, նեղանալ, առնուիլ։
    6. (մէկուն վիճակին վրայ՝) արգահատիլ, կարեկցիլ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 507
Yeni!
ՑԱՒ (ոյ, ովք կմ օք), (գրաբարում ընդհանրապէս յոգնակի ձեւով ցաւք, ոց)
գոյական

Բաղադրեալ Բայեր
Ցաւ քաշել
չէզոք բայ
    1. Հիւանդութեամբ տառապել։
‣ Այսքան ժամանակ ցաւ է քաշում, մի տրտունջ բերանից չի հանում։
‣ Ցաւը քաշեց, քաշեց, մինչև մեռաւ։

    2. Երկունքի ցաւով բռնված լինել։
‣ Երկու օր երկու գիշեր ցաւ էր քաշում, յոյսերս կտրել էինք։

    3. Նեղութիւն՝ չարչարանք կրել։
‣ Ի՜նչ ցաւեր քաշեցինք՝ ասել չի լինի։
‣ Այս ի՜նչ ցաւ է, որ քաշում ենք։

Մէկի ցաւը քաշել
չէզոք բայ Մէկի մասին հոգալ, մէկի համար նեղութիւն յանձն առնել։
‣ Դէ՛, արի՛, դրա ցաւը քաշի։

Դարձուածքներ
＋գաւառական բառ Ցա՜ւ, ＋գաւառական բառ Գրող ու ցա՜ւ, ＋գաւառական բառ Չոռ ու ցա՜ւ
Անէծքի արտայայտութիւններ, որ զայրոյթի ժամանակ ուղղում են մէկին, որ շատ ձանձրացնում է մի խնդրով կամ գործողութեամբ։

Ցաւ ի սիրտ
մակբայ Սրտումը ցաւ զգալով, ցաւելով հանդերձ։

Աւելի յաճախ ասվում է՝ ցաւօք սրտի, (Տե՛ս)։

Փորի ցաւ
գոյական Տե՛ս Փորացաւ։

＋գաւառական բառ Ցաւդ առնեմ, ＋գաւառական բառ Ցաւդ տանիմ, ＋գաւառական բառ Ցաւդ տանեմ
Փաղաքշական արտայայտութիւն, ցանկութիւն՝ իւր վրայ կրելու սիրելիի ցաւը, նրան ցաւից ազատելու։
‣ Սրտումդ ի՞նչ վիշտ ունիս, ասա՛, մի՛ թաքցներ, ցաւդ տանեմ։

Ցաւօք, Ցաւօք սրտի
մակբայ Սրտում ցաւ զգալով, ցաւելով հանդերձ։
‣ Շատ ցանկանում եմ, բայց ցաւօք սրտի չեմ կարող անել։
‣ Ցաւօք սրտի նկատում եմ, որ իրանց խոստումները չեն ուզում կատարել։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 2223
Yeni!
(beta)
ՑԱՒԵԼ ցաւեցի և ցաւեցայ
չէզոք բայ
    1. Ցաւ զգացվել մարմնի որևէ մասում։
‣ Ինչո՞ւ ես լալիս, ո՞րտեղդ (կամ ի՞նչդ) է ցաւում։
‣ Գլուխս սաստիկ ցաւում է, կարծես ուզում է տրաքվել։
‣ Ատամս այնպէս քաշեց, որ իսկի չցաւեց (կամ չցաւեցաւ)։
‣ Շատ մի՛ սեղմեր, կցաւի։

＋գաւառական նշանակութիւն 2. Երկունքը բռնել, երկունքի ցաւ զգալ։
‣ Կնիկը ցաւում է։

    3. Ցաւ զգալ մէկին հասած աղէտի համար, ցաւակցել։
‣ Մենք շատ ցաւեցինք՝ լսելով նրան հասած դժբախտութիւնը։
‣ Բոլոր կարողութիւնը թղթախաղում կորցրե՞ց. շատ լաւ եղաւ, ես ոչ միայն չեմ ցաւում, այլև ուրախանում եմ։

Բաղադրեալ Բայեր
Ի սրտէ ցաւել
չէզոք բայ Անկեղծօրէն և խիստ ցաւակցել։
‣ Ի սրտէ ցաւում եմ, որ այդ խնդրում չեմ կարող ձեզ օգտակար լինել։

    4. Ափսոսալ, տհաճութիւն յայտնել։
‣ Ցաւում եմ, որ իմ խօսքերս սխալ էք բացատրել։
‣ Շատ կցաւինք՝ եթէ չգաք մեր երեկոյթին։

    5. Սրտնեղել, նեղանալ, սիրտը մէկից մնալ։
‣ Նա ձեզանից ցաւել է այն օրուայ դէպքի առիթով։
‣ Նա ուզում է ամենքին հաճելի լինել, չի ուզում որ մէկն իրանից ցաւի։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 2224
Yeni!
(beta)
ՑԱՒ
գոյական
    1. մարմնական անհաճոյ՝ տանջող զգացում՝ խանգարման՝ բորբոքումի՝ վէրքի՝ հիւանդութեան եւ այլնի պատճառով. խոցտուկ, կոտտանք.
    2. հիւանդութիւն, ախտ.
    3. մասնաւորապէս՝ ծննդական երկունք.
    4. տարափոխիկ՝ վարակիչ հիւանդութիւն. համաճարակ.
    5. կսկիծ, վիշտ, թախիծ, տրտմութիւն, մորմոք.
    6. (Փոխաբերական իմաստ) հոգ, մտահոգութիւն.
    7. (Փոխաբերական իմաստ) պատուհաս, փորձանք.
    8. (Փոխաբերական իմաստ) ափսոսանք:

Տեսակներ
— Դէմքի՝ դեմացաւ:

— Լանջքի՝ լանջացաւ:

— Լեզուի՝ լեցուացաւ:

— Խիղճի՝ խայթ, խղճահարութիւն։

— Խորունկ՝ կսկիծ, մորմոք, վիշտ։

— Ծննդաբերութեան՝ երկունք:

— Կողի՝ կողացաւ:

— Կուրծքի՝ կրծքացաւ։

— Մէջքի՝ միջացաւ։

— Յօդերու՝ յօդացաւ, հով, քամի։

— Պոչի՝ ոխ, քինախնդրութիւն:

— Ցաւի զգայնութեան յապաւում՝ անցաւութիւն:

— Փտեցնող՝ փտախտ:

Սեւ ցաւ
գոյական ժանտախտ:

Բաղադրեալ Բայեր
Ցաւ ու կրակի մէջ իյնալ
չէզոք բայ մեծ փորձանքի հանդիպիլ, դժբախտութիւն ունենալ։

Ցաւ քաշել
ներգործական բայ
    1. հիւանդութեամբ տառապիլ.
    2. ծանր ցաւ ունենալ.
    3. երկունքի ցաւով բռնուած ըլլալ.
    4. նեղութիւն՝ չարչարանք կրել.
    5. մէկուն՝ բանի մը համար ցաւ զգալ՝ ցաւիլ։

Ցաւերով տապկուիլ
կրաւորական բայ լուռ համակերպիլ ցաւերու՝ վիշտերու։

Ցաւը բռնել
ներգործական բայ ցաւը՝ հիւանդութեան տագնապը վրան գալ։

Ցաւի տէր ըլլալ, ցաւի տէր դառնալ
չէզոք բայ շատ վիշտ կրէլ, անդարմանելի ցաւ ունենալ:

Դարձուածքներ
Բարակ ցաւ
գոյական ծիւրախտ, հիւծախտ, թոքախտ։

Գլխու ցաւ
գոյական
    1. գլխացաւ, անգար.
    2. կիսագլխացաւ (Ֆրանսերէն migraine).
    3. մտահոգութիւն:

Փորի ցաւ
գոյական
    1. խիթ.
    2. նպատակ, պահանջ:

Մեծ ցաւի գաս, մեծ ցաւի տիրանաս
մեռնիս:

Ցաւ է (ինծի)
կը ցաւիմ։

Ցաւ իմացող
ցաւակից։

Յաւ ի սիրտ, ցաւօք սրտի
սիրտին մէջ ցաւ զգալով, ցաւելով հանդերձ, սիրտի ցաւով։

Ցաւդ առնեմ, ցաւդ տանիմ
ցանկութիւն իր վրայ առնելու սիրելիին ցաւը՝ զայն ցաւէ ազատելու։

Ցաւը սիրտը
նստած ըլլալ՝ իր կսկծալի վիճակը լուռ ողբալով հնհնալ:

Ցաւս գլուխդ՝ հողս գլխուդ
դուն ալ մա՞րդ ես (արհամարհական արտայայտութիւն):

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2326
Yeni!
(beta)
ՑԱՒԻԼ
չէզոք բայ
    1. մարմնական ցաւ զգալ. կսկծալ, մորմոքիլ, խոցտալ, կոտտալ.
    2. երկունքը բռնել, երկնել.
    3. ցաւակցիլ, կարեկցիլ, արգահատիլ (մէկուն վիճակին վրայ).
    4. զղջալ (սխալի մը պատճառով՝ համար).
    5. աւաղել, ափսոսալ, ողբալ (կորուստի մը վրայ).
    6. վշտանալ, վիրաւորուիլ, նեղանալ, սրտնեղիլ, առնուիլ (անձէ մը՝ բանէ մը).
    7. ներողամտութիւն խնդրել, ափսոսանք յայտնել։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2328
Yeni!
(beta)

Benzer kelimeler
ծաւի
 Usage beta 58 citations 

Usage of matching Word Forms

Yeni! Explore the usage of the word form Ցաւի in the Corpus of Western Armenian.
Ayrıca bu sözlüklerde "Ցաւի" için arama:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Ermenice sözlük 17.718 kelimelerden oluşmuşdur
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Türkçe
Նայիրի / Nayiri.com