Sözlük
Sözlük
Yeni!
Text Corpus
Corpus
Yazıyüzleri
Yazıyüzleri
Türkçe
հայերէն
English
русский
français
Deutsch
Ermeni yazım denetleyicisi
Şimdi İndirin
Ermenice
Arm
|
Ermenice-İngilizce
Arm-Eng
|
İngilizce-Ermenice
Eng-Arm
|
Ermenice-Fransızca
Arm-Fre
|
Fransızca-Ermenice
Fre-Arm
Sözlük
ԼԵԶՈՒ
գոյական
1.
մարմինի
գործարան
՝
զետեղուած
բերնի
մէջ
՝
մսոտ
՝
տափակ
՝
երկայնաձեւ
՝
դիւրաշարժ
՝
որ
կը
ծառայէ
խօսելու
՝
նոյնպէս
ծամուելիք
ուտելիքը
բերնին
մէջ
դարձնելու
.
2.
բառերու
միջոցաւ
միտք
արտայայտելու
ընդունակութիւն
,
խօսք
,
բարբառ
.
3.
խօսուածք
,
ոճ
,
յատկաբանութիւն
,
ոճաբանութիւն
.
4.
բառամթերք
,
բառապաշար
,
բառագանձ
.
5.
ամբողջութիւն
քերականական
ու
լեզուական
կանոններու
,
որոնք
յատուկ
են
լեզուի
մը
.
6.
մետաղէ
մուրճ
կամ
ուռ
,
որով
կը
զարնեն
ու
կը
հնչեցնեն
զանգակը
.
7.
ցամաքի
բարակ
կտոր
՝
որ
երկարած
է
ծովուն
մէջ
.
8.
կղպանքի
՝
փականքի
սողնակ
,
որով
կը բանան
ու
կը գոցեն
դուռը
.
9.
բարակ
՝
երկայն
կաշի
՝
որ
կօշիկի
բացուածքը
գոցելու
կը
ծառայէ
.
10.
(
Փոխաբերական
իմաստ
)
երկայն
ձեւի
բոց
.
11.
կշիռքի
մէտ
.
12.
ազգի
մը
սեփական
լեզուն
։
Տեսակներ
Մայր լեզու
գոյական
ենթադրական
սկզբնական
լեզու
,
որմէ
իբր
թէ
գոյութիւն
ունեցող
բոլոր
լեզուները
առաջ եկած են
։
Ներկայիս
ունի
մայրենի լեզու
իմաստը
։
Մայրենի լեզու
գոյական
1.
մօրմէն
սորված
՝
բնիկ
ազգային
լեզու
,
2.
հայերէն
դասագիրքի
անուն
։
Պետական լեզու
գոյական
պետութեան
կողմէ
ընդունուած
եւ
պարտադրուած
լեզու
։
Մեռած լեզու
գոյական
հին
լեզու
,
որ
այժմ
դադրած է
գործածութենէ
.
օրինակ
՝
‣
լատիներէնը
եւ
մեր
գրաբարը
,
որոնք
պահուած
են
յատկապէս
եկեղեցւոյ
մէջ
:
Դասական լեզու
,
Գրաբար
գոյական
հին
կամ
գիրքի
լեզու
։
Աշխարհաբար լեզու
գոյական
շուկայի
կամ
խօսակցական
լեզու
,
որ
երկու
մասերէ
կը բաղկանայ
,-
ա
)
արեւմտահայերէն
կամ
թրքահայերէն
,
բ
)
արեւելահայերէն
կամ
ռուսահայերէն
:
Կենդանի լեզու
գոյական
ապրող
եւ
գործածական
լեզու
։
Բաղադրեալ Բայեր
Լեզու ելլել
ներգործական
բայ
խօսիլ
սկսիլ
(
երեխայի
).
լեզու թափել
ներգործական
բայ
ճարտար
խօսիլ
՝
մէկը
համոզելու
համար
.
լեզու կտրիլ
,
լեզու դառնալ
ներգործական
բայ
առանց
դժուարութեան
ու
անդադար
խօսիլ
.
լեզու հանել
ներգործական
բայ
1.
խօսիլ
սորվեցնել
,
2.
աղաչել
,
աղերսել
,
3.
ծաղրել
,
հեգնել
.
բերանը լեզու դնել
ներգործական
բայ
առիթ
՝
պատճառ
տալ
ընդդիմախօսելու
.
բերանը լեզու ունի
ներգործական
բայ
կրնայ
պատասխանել
՝
առանց
քաշուելու
.
լեզուն բացուեցաւ
չէզոք
բայ
լռութիւնը
խզեց
եւ
սկսաւ
երկարօրէն
ճառել
.
լեզուն կապուիլ
չէզոք
բայ
պապանձիլ
.
լեզուն ոռը խոթել
ներգործական
բայ
պապանձեցնել
,
լռեցնել
.
լեզուն բռնուիլ
,
լեզուն կապուիլ
չէզոք
բայ
1.
շփոթիլ
,
2.
պապանձիլ
.
լեզուն երկարել
չէզոք
բայ
համարձակիլ
՝
ըմբոստանալ
.
լեզուն խածնել
չէզոք
բայ
ափիբերան
մնալ
.
լեզուն խառնուիլ
չէզոք
բայ
շփոթիլ
.
լեզուն փորը քաշել
ներգործական
բայ
ձայնը
կտրել
,
լռել
.
լեզուն ծամել
ներգործական
բայ
չհամարձակիլ
ըսելիքը
շեշտակի
յայտնել
.
լեզուն ծռել
ներգործական
բայ
խօսքը
փոխել
.
լեզուն կարճ կապել
,
լեզուն կարճ բռնել
ներգործական
բայ
1.
չերկարել
,
2.
գաղտնիքը
պահել
.
լեզուն ցամքիլ
,
լեզուն չորնալ
չէզոք
բայ
1.
թուքը
չկարենալ
կլլել
,
2.
սաստիկ
վախնալ
.
լեզուն փորը իյնալ
չէզոք
բայ
վախէն
լռել
.
լեզուին կապը՝ փականքը բացուիլ
ներգործական
բայ
խօսելու
ազատութիւն
ստանալ
.
լեզուին կապերը քանդել
ներգործական
բայ
սանձարձակ
՝
համարձակ
խօսիլ
.
լեզուի իյնալ
ներգործական
բայ
բամբասուիլ
.
լեզուի տակ մնալ
ներգործական
բայ
չկարողանալ
պատասխանել
.
լեզուի տակ չմնալ
ներգործական
բայ
կարողանալ
պատասխանել
.
լեզուին ոյժ՝ զօր տալ
ներգործական
բայ
ջանալ
ճարտար
խօսքերով
համոզել
.
լեզուին տալ
չէզոք
բայ
բերանը
եկածը
ըսել
,
շատախօսել
.
լեզուին կապանք դնել
ներգործական
բայ
չխօսիլ
.
լեզուով ճնճղուկ բռնել
,
լեզուով ճնճղուկ որսալ
չէզոք
բայ
շատ
ստախօս
՝
սնապարծ
ըլլալ
.
լեզուով տուն քանդել
ներգործական
բայ
դժբախտացնել
.
անոյշ լեզուն օձը ծակէն դուրս կը հանէ
ներգործական
բայ
կրնայ
տարհամոզել
.
Դարձուածքներ
թունաւոր՝ չար՝ օձի լեզու
կծող
՝
խայթող
՝
չարախօսող
լեզու
.
լեզուիս վրայ մազ բուսաւ խօսելէ
ձանձրացայ
խօսելէ
զիս
չհասկցողներուն
.
լեզուն բերանին մէջ կը դառնայ
խօսիլ
գիտէ
.
լեզուին տակ քար կայ
գաղտնիք
ունի
յայտնելու
.
լեզուդ կարճ կապէ
1.
մի՛
երկարեր
,
2.
մի՛
շարունակեր
.
լեզուդ բռնէ
մի՛
խօսիր
,
մի՛
ձաբռտեր
.
լեզուդ քեզի քաշէ
լռէ՛
,
ձայնդ
կտրէ՛
.
լեզուն երկայն
ածական
համարձակախօս
,
ըմբոստ
.
լեզուն կարճ
խօսելու
իրաւունքէն
զրկուած
.
լեզուդ քեզի պահէ
զգուշացիր
խօսելէ
,
մի՛
խօսիր
.
լեզուիս ծայրն է
յիշելու
պէս
ըլլալ
եւ
սակայն
չկարենալ
յիշել
.
այդ քու լեզուդ չըլլար՝ ագռաւները աչքերդ կը փորէին
մի՛այն
լեզուդ
է
որ
քեզ
կը
փրկէ
.
չար լեզուն անտառներ կրնայ հրդեհել
ամէն
բանի
կարող
է
.
մէկ օր ալ ուշ ծնէիր՝ լեզու պիտի ծնէիր
շատ
շատախօս
ես
.
լեզուդ համբուրեմ՝ պագնեմ
շատ
լաւ
խօսեցար
:
Ըստ
Հրաչեայ
Աճառեանի
՝
շուրջ
1500
լեզու
կը
խօսուի
աշխարհիս
վրայ
(
ԼԻԱԿԱՏԱՐ
ՔԵՐԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ
ՀԱՅՈՑ
ԼԵԶՈՒԻ
,
Երեւան
,
1955
,
Ներածութիւն
,
էջ
13
)։
Source:
Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան,
Հայոց լեզուի նոր բառարան
. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992):
p. 768
Yeni!
(beta)
Ayrıca bu sözlüklerde "
բերանը լեզու ունի
" için arama:
Explanatory
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Thesaurus
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Western Armenian
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Neologisms
(2022)
Yeni!
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
Yeni!
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
Yeni!
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
Yeni!
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
Yeni!
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Rhyming
(1976)
Yeni!
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Word Structural
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Etymological
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Dialectal and Idiomatic
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Orthographic
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Classical Armenian
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Middle Armenian
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Early Modern Armenian
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Foreign word
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Names
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
Yeni!
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
Yeni!
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
Yeni!
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
Yeni!
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Place names
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Plant names
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Specialized
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
Yeni!
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Abbreviations
(2021)
Yeni!
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
Yeni!
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Morphology Settings
Western Armenian
Eastern Armenian
Show Morphological Analysis for
Show Morphology Filters
Show Matching Word Forms
Show Matching Lexemes