Ermeni yazım denetleyicisi
Şimdi İndirin
 Morphology

Western Armenian

ծայրով → ծայր (noun)
Singular • Instrumental case
 Sözlük
ծայր գոյական Աւարտող մաս, սուր մաս, ծագ, գագաթ * գրիչ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 189։


ԾԱՅՐ
գոյական
    1. ծագ, վերջ, վախճան, եզր, սահման։
    2. (լերան՝) գագաթ, կատար, գլուխ։
    3. (ծագում՝) սկիզբ։
    4. (զգեստի՝) քղանցք, վտաւատ, դրօշակ։

Դարձուածքներ
վերջին ծայր, ծայր աստիճան
խիստ, սաստիկ, չափազանց, ծայրագոյն։

նետին երկճղի ծայրը
գղզուկ, սուփար, պայռիք։

նետին սուր ծայրը
կարթ։

գրչի ծայր
գրչածայր։

նիզակի ծայր
տէգ, սլաք։

ծիծի ծայր
պտուկ։

սուրի՝ դանակի ծայր
սոյր, բերան։

կնճիթի ծայր
ցռուկ։

ծայրէն
սկիզբէն։

ծայրէ ի ծայր
ամբողջովին։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 205
Yeni!
ԾԱՅՐ ի (ից)
գոյական
    1. Կէտը, որտեղ իրը սկսվում է կամ վերջանում, ծագ։
‣ Գաւազանը երկու ծայր ունի։
‣ Թոկի մի ծայրից ես բռնեցի, միւսից նա։
‣ Թելը թնճկել է, ծայրը չեմ գտնում։

    2. Լեռան բարձրագոյն կէտը, գագաթ։
‣ Լեռան ծայրից մի քար գլորվեց։
‣ Մինչև լեռան ծայրը բարձրացանք։

    3. Սպառուածք, որտեղ մի տարածութիւն վերջանում է, հեռաւոր կողմ։
‣ Ապրում էր քաղաքի ծայրին։
‣ Աշխարհի ծայրն էլ գնաս՝ քեզ կգտնեմ։

    4. Առարկայի սրված տեղը, սուր ծայրը։
‣ Ասեղի ծայրով մատը ծակեցի։
‣ Լեզուիս ծայրին է։
‣ Մատիտիս ծայրը սրի՛ր։
‣ Մատիտիս ծայր բացի։

    5. Սկսուածք, սկսուածքի տեղը։
‣ Երկրորդ անգամ ծայրից կարդաց։
‣ Խօսքի ծայրը բացեց։

    6. Գրչածայր։
‣ Մի գրչակոթ և տասը ծայր առ։
‣ Մի ծայր ունի՞ս, փոխ տուր։

⨀հին նշանակութիւն 7. Առարկայի ազնուագոյն մասը։

ածական
    8. Ծայրայեղ, վերին աստիճանի։
‣ Ծայր աստիճան գրգռված էր։
‣ Ծայր յուսահատութեան մէջ ընկան։

Բաղադրեալ Բայեր
Ծայր տալ
չէզոք բայ
    1. Սկզբնաւորել, սկսվել։
‣ Ուխտաւորները ծայր տուին։

    2. (Արեգակը) ծագել։

Ծայրը բանալ
ներգործական բայ Սկսել։
‣ Խօսակցութեան ծայրը բացին։

Երկու ծայրը մէկ բերել, Ծայրը ծայրին բերել, Ծայրը ծայրին կապել, Ծայրը ծայրին հասցնել
ներգործական բայ Հազիւ հասցնել, հազիւ բաւականացնել։
‣ Չուանը բաւականացա՞ւ. ―Ծայրը ծայրին եկաւ։
‣ Տնարար կին էր, ծախսերը մի կերպ ծայրը ծայրին բերում էր։

Ծայրը փախցնել
չէզոք բայ Չափազանցութիւն անել։
‣ Գովելը գովի՛ր, բայց նայի՛ր, ծայրդ չփախցնես։

Ծայրին կապ տալ
ներգործական բայ Վերջացնել։

Լեզուի ծայրին լինել
չէզոք բայ Մի մոռացված անուն կամ բառ յանկարծ միտքը գալ ու իսկոյն անհետանալ։
‣ Ի՞նչպէս էր անունը … ը՛ … լեզուիս ծայրին է … էլի փախաւ։

Ծայրէ ծայր ելնել
ներգործական բայ Վերջացնել։

Դարձուածքներ
⨀հին բառ Ծայր ի ծայր, ⨀հին բառ Ծայրիւ և ծայրիւ
մակբայ Տե՛ս Ծայրէ ծայր, Ծայրէ ի ծայր։

⨀հին բառ Ծայրք արեւու
գոյական Տե՛ս Արեւածայրք։

Ծայրը ո՞ւր կերթայ
Ի՞նչ կլինի հետեւանքը։
‣ Եթէ այսպէս շարունակենք ապրել, գիտե՞ս ծայրը ուր կերթայ։

Ծայրէ ծայր
մակբայ Մի ծայրից մինչեւ միւս ծայրը, լրիւ, ամբողջապէս։
‣ Թատրոնը ծայրէ ծայր լիքն էր։
‣ Գիրքը ծայրէ ծայր կարդացի։
‣ Ծայրէ ծայր ընդունում եմ պայմաններդ։

Մի ծայրից
մակբայ Շարունակ, անընդհատ։
‣ Փողը մի ծայրից գալիս է հա գալիս է։

Մի ծայրից ... միւս ծայրից
Մի կողմից … միւս կողմից։
‣ Մի ծայրից վաստակում ենք, միւս ծայրից ծախսում։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 959
Yeni!
(beta)
＋գաւառական բառ ԾԱՅՐՔ
գոյական Սանտերքի ատամների վրայից երկու կողմից քաղված երկայն թելերով ամենալաւ բուրդը, ծէրք։

Համեմատել Միջնահան, ոռուանք։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 960
Yeni!
(beta)
ԾԱՅՐ
գոյական
    1. բանի մը սկիզբը կամ վախճանը, ծագ.

    2. գագաթ (լերան).

    3. գրչածայր.

ածական
    4. գեր, շատ, չափազանց, ծայրայեղ, վերին աստիճանի. օրինակ՝
‣ ծայրաստիճան:

Բաղադրեալ Բայեր
Ծայրը բանալ
ներգործական բայ
    1. սկսիլ (խօսքը),
    2. սրել (մատիտ, եւ այլն).

ծայրը ծայրին բերել
ներգործական բայ
    1. հաւասարեցնել,
    2. հազիւ հոգալ՝ գոհացնել.

լեզուին ծայրը ըլլալ
չէզոք բայ մոռցուած բան մը յիշելու պէս ըլլալ, բայց չկարենալ յիշել։

Դարձուածքներ
ծայրը ծայրին
հազիւ.

ծայրէ ի ծայր
    1. մէկ ծայրէն միւսը,
    2. սկիզբէն մինչեւ վերջ, լրիւ.

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 907
Yeni!
(beta)
ԿԱՏԱՐ
գոյական
    1. ծայր, գագաթ.

    2. վերջ, աւարտ։

Տեսակներ
— Լերան՝ գլուխ, գագաթ, սար, արտեւան, ծայր.

— ծառի՝ պսակ.

— հաւազգիներու՝ բբուկ, կակաչ.

— յոպոպի՝ ցցունք։

Հակառակը՝ ստորոտ, սկիզբ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 979
Yeni!
(beta)
ՏԱԿԱՆՔ
գոյական
    1. որեւէ պղտոր հեղուկի տակ նստած թանձր նիւթ. դիրտ, մրուր, տակունք.
    2. բանի մը լաւ մասը վերցնելէ՝ ընտրելէ ետք, մնացած անպէտք՝ անօգտագործելի մաս. աղբ, մնացուկ, թափուկ, թափթփուք, փշուրք.
    3. ուտելիքի մնացորդ.
    4. (Փոխաբերական իմաստ) ընկերութեան ստորին խաւեր.
    5. (Փոխաբերական իմաստ) այլասերած՝ բարոյազուրկ մարդ. սինլքոր, սրիկայ։

Տեսակներ
— Այրուած ցորենի՝ ձանձ:

— Գաւաթի՝ թերումպ։

— Գինիի՝ ձձուանք:

— Խարտուածքի՝ խարտուկ:

— Հեղուկի՝ դիրտ, մրուր։

— Մաղի՝ մաղուք, մաղունք, մաղունչք, խառնամաղ:

— Մետաղի՝ խարամ։

— Մոմի՝ ծայր, վրվոռ։

— Ուտելիքի՝ կռճօն:

— Սղոցուածքի՝ Սղոցուք:

— Տաշուածքի՝ տաշեղ, տաշուկ, տաշուք, կուփուկ։

— Քաղուած հացահատիկի՝ խոզան:

— Քերթուածքի՝ քերթուք:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2247
Yeni!
(beta)

Benzer kelimeler
ծայրու
ծառով
ձարով
ցարով
 Usage beta 80 citations 

Usage of matching Word Forms

Yeni! Explore the usage of the word form ծայրով in the Corpus of Western Armenian.
Ayrıca bu sözlüklerde "ծայրով" için arama:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Ermenice sözlük 17.718 kelimelerden oluşmuşdur
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Türkçe
Նայիրի / Nayiri.com