Sözlük
Sözlük
Yeni!
Text Corpus
Corpus
Yazıyüzleri
Yazıyüzleri
Türkçe
հայերէն
English
русский
français
Deutsch
Ermeni yazım denetleyicisi
Şimdi İndirin
Ermenice
Arm
|
Ermenice-İngilizce
Arm-Eng
|
İngilizce-Ermenice
Eng-Arm
|
Ermenice-Fransızca
Arm-Fre
|
Fransızca-Ermenice
Fre-Arm
Morphology
Western Armenian
մետաղներու →
մետաղ
(noun)
View Morphological Analysis
Plural • Genitive case
Plural • Dative case
Sözlük
մետաղ
գոյական
Հանք
,
քիմիական
պարզ
մարմին
(
ինչպէս
երկաթ
):
Աղբիւր՝
Բառգիրք հայերէն լեզուի։
Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 297։
ՄԵՏԱՂ
գոյական
ծանր
՝
կարծր
՝
փայլուն
հանածոյ
։
Source:
Յարութիւն Թ. Գայայեան,
Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի
. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938):
p. 332
Yeni!
ՄԵՏԱՂ
մետաղի
(
մետաղաց
)
(
յունարէն
métallon
,
հանք
,
փոս
,
որտեղից
մետաղ
կամ
ջուր
էին հանում
,
հանված
մետաղ
)
գոյական
⨀
հին նշանակութիւն
1.
Մետաղ
(
3
)
հանելու
հանք
։
⨀
հին նշանակութիւն
2.
(
յոգնակի
ձեւով
),
Աքսորավայր
,
որտեղ
աշխատում էին
հանքերում
,
տաժանակիր
աշխատանք
։
3.
(
Քիմիական
)
Քիմիական
պարզ մարմին
,
որ
հանվում է
հանքերից
,
ունի
յատուկ
փայլ
,
լաւ
հաղորդիչ
է
ջերմութեան
և
ելեկտրութեան
,
հալվում է
և
կռանվում
։
‣
Ոսկին
,
արծաթը
,
երկաթը
,
պղինձը
,
արճիճը
,
սնդիկը
ևն
մետաղներ
են
։
‣
Մետաղները
հաստատուն մարմիններ
են
,
բացի
սնդիկից
,
որ
հեղուկ
է
,
և
ջրածնից
,
որ
գազային
է
։
‣
Երկաթը
ամենաօգտակար
և
ամենաառատ
մետաղն
է
երկրի
վրայ
։
‣
Մետաղները
հազիւ
են պատահում
զուտ
վիճակում
,
մեծ մասամբ
ստացվում են
՝
հանքերը
հալելով
։
Տեսակներ
Ազնիւ մետաղներ
յոգնակի
գոյական
Ոսկի
,
արծաթ
,
պլատին
,
սնդիկ
ևն
։
Գունաւոր մետաղներ
յոգնակի
գոյական
Ոսկի
,
արծաթ
,
պղինձ
,
ալիւմին
ևն
։
Source:
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
p. 1455
Yeni!
(beta)
ՄԵՏԱՂ
գոյական
հանքային
պարզ
՝
ծանր
,
հաստատուն
ու
փայլուն
՝
անթափանց
նիւթ
,
լաւ
հաղորդիչ
ջերմութեան
եւ
ելեկտրականութեան
:
1976
ի
ն
,
պարբերական
տախտակի
կամ
դրութեան
(
table
périodique
)
մէջ
մտած
բնական
եւ
արուեստականօրէն
ստացուած
քիմիական
տարրերու
թիւը
կը
տրուի
105
։
Ասոնցմէ
մօտ
80
ը
մետաղներ
են
,
մնացեալները
՝
մետաղակերպներ
եւ
կիսամետաղներ
(
կիսահաղորդիչներ
)։
Մետաղներու
մեքենական
յատկութիւնները
-
Մետաղները
արտաքին
ուժերու
ազդեցութեան
տակ
փոփոխութիւն
կը
կրեն
եւ
կը
դառնան
գործածելի
իրեր
։
Մետաղներուն
փոփոխութիւնները
երեք
տեսակ
են
-
կայական
(
հաստատուն
կամ
դանդաղ
փոխուող
),
ուժական
(
հարուածային
-
արագ
աճող
)
եւ
շրջադարձային
(
կրկնուող
-
փոփոխական
,
մեծութեամբ
կամ
ուղղութեամբ
յաճախ
,
եւ
բազմապատիկ
փոփոխուող
)։
Նայած
այդ
ուժերուն
կիրարկման
եղանակին
,
մետաղին
մէջ
անոնք
կը
յառաջացնեն
տարբեր
(
ձգման
,
սեղմումի
,
ծռումի
,
ոլորման
եւ
այլն
)
լարումներ
,
որոնց
ազդեցութեան
տակ
մետաղը
կը
ստանայ
առաձգական
ձեւափոխում
,
ձեւընկալ
կամ
կերպընկալ
ձեւափոխուիմ
կամ
քայքայում
։
Կոշտութիւն
-
առաձգական
ձեւափոխումներու
դիմադրելու
յատկութիւն
:
Ամրութիւն
-
առաձգական
ձեւափոխումներու
եւ
քայքայման
դիմադրելու
յատկութիւն
։
Ձեւընկալութիւն
-
առաձգականօրէն
ձեւափոխուելու
,
այսինքն
՝
արտաքին
ուժերու
ազդեցութեան
տակ
առանց
քայքայման
իր
ձեւը
փոխելու
եւ
այդ
ուժերու
հեռացումէն
ետք
,
ստացած
՝
ձեւը
պահպանելու
յատկութիւն
։
Դիմացկունութիւն
-
յոգնութեան
դիմանալու
յատկութիւն
:
Մածուցիկութիւն
-
ուժական
,
հարուածային
ուժերու
ներգործութեան
դիմադրելու
յատկութիւն
։
Սողք
-
բարձր
ջերմաստիճաններում
մէջ
,
հաստատուն
ճնշումի
ազգեցութեան
տակ
,
մետաղէ
դանդաղ
տեւական
ձեւընկալ
ձեւափոխումը
։
Կարծրութիւն
-
մետաղին
դիմադրութիւնը
՝
իր
մէջ
խրուող
,
իրմէ
աւելի
կարծր
մարմնին
դէմ
:
Մետաղները
ունին
նաեւ
բնաքիմիական
յատկութիւններ
-
խտութիւն
,
ջերմային
,
ընդարձակում
,
ելեկտրական
յատկութիւններ
,
մագնիսական
յատկութիւններ
,
մաշականութիւն
,
եւ
արհեստագիտական
յատկութիւններ
-
ձուլում
,
հեղուկահոսութիւն
,
ձեւընկալութիւն
եւ
եռակցելիութիւն
:
Source:
Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան,
Հայոց լեզուի նոր բառարան
. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992):
p. 1481
Yeni!
(beta)
Benzer kelimeler
մետաղներով
Usage
beta
27 citations
Usage of matching Word Forms
մետաղներու →
մետաղ
(2 citations)
մետաղներու
†
unverified
(24 citations)
Մետաղներու
†
unverified
(1 citation)
Hold phone in landscape mode or decrease zoom in order to view Usage results
Yeni!
Explore the usage of
the word form
մետաղներու
in the
Corpus of Western Armenian
.
Ayrıca bu sözlüklerde "
մետաղներու
" için arama:
Explanatory
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Thesaurus
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Western Armenian
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Neologisms
(2022)
Yeni!
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
Yeni!
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
Yeni!
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
Yeni!
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
Yeni!
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Rhyming
(1976)
Yeni!
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Word Structural
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Etymological
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Dialectal and Idiomatic
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Orthographic
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Classical Armenian
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Middle Armenian
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Early Modern Armenian
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Foreign word
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Names
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
Yeni!
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
Yeni!
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
Yeni!
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
Yeni!
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Place names
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Plant names
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Specialized
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
Yeni!
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Abbreviations
(2021)
Yeni!
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
Yeni!
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Morphology Settings
Western Armenian
Eastern Armenian
Show Morphological Analysis for
Show Morphology Filters
Show Matching Word Forms
Show Matching Lexemes