Armenische Rechtschreibprüfung
Erhalten HySpell
 Wörterbuch
Ե,
ե,
եչ
գոյական
    1. Հայերէն այբուբենի հինգերորդ տառը և երկրորդ ձայնաւորը։
‣ Գլխաւիր Ե։
‣ Շղագիր ե, շարագիր ե։

    2. Բառերի սկզբում, բաղաձայնից առաջ, գրական լեզւում արտասանվում է ինչպէս սուղ իէ, հին գրութեամբ՝ յե (je), օրինակ. ես = jes, երկու = jerku։

Դրվելով ա՚ից առաջ՝ կազմում է երկբարբառ՝ հին արտասանութեամբ՝ յա, ja, (ինչպէս Հայաստան բառի մէջ յա գրութիւնը), օրինակ. մեծութեան, եար։

⨀հին նշանակութիւն 3. Իբրեւ թուանշան նշանակում է 5։
‣ ե-ծ-շ-ր (5-50-500-5000)։

    4. Թուարկութեան մէջ՝ հինգերորդ։
‣ Գլուխ Ե.։
‣ Գրիգոր Ե.։
‣ Ե. դար։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 570
Neu!
(beta)
Ը,
ը,
ըթ
գոյական

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 685
Neu!
(beta)
Ե
    1. մեր այբուբենին հինգերորդ տառը եւ. երկրորդ ձայնաւորը. անունը եէչ. բառին սկիզբը կը կարդացուի երկբարբառի մը արժէքով (= յե. օրինակ՝ երջանիկ. ա-ի հետ կը կազմէ երկբարբառ = եա. բառամէջի ե-ը լծորդ է է-ի. օրինակ՝ սէր = սեր, = մէզ, վէր[f]= վեր. հին ատեն ե եւ է անշուշտ ունեցած են յստակ զանազանութիւն, որ հիմա չունին.

    2. գլխագիր ե-ը, քովը կէտ (= Ե.), դասական թուական ածական է եւ կը նշանակէ հինգերորդ, իսկ նոտրգիր կամ բոլորգիր կամ շեղագիր ե-ը բացարձակ թուական ածական է եւ կը նշանակէ հինգ.

    3. բարդութեան մէջ կը գործածուի իբրեւ յօդակապ, երբ նախորդ բառը ի-ով վերջացած է, եւ կը նկատուի իբրեւ սղումը իա-ի. օրինակ՝
‣ ոսկի + մայր = ոսկեմայր՝ իբր ոսկիամայր. իսկ է-ի կը փոխուի, երբ երկրորդ բառը ձայնաւորով սկսի. օրինակ՝
‣ ոսկի + օղ = ոսկէօղ.

    4. եղ վերջաւորող քանի մը բառերու մէջ, ուր եղ-ը գովական (Ֆրանսերէն laudatif) մասնիկը չէ (օրինակ՝ հանճարեղ, ընչեղ, զօրեղ), ե-ը փոխուած կը տեսնենք ի-ի. օրինակ՝
‣ շառաշեղ = շառաշիղ, շառաւեղ = շառաւիղ, տաշեղ = տաշիղ.

    5. այ երկբարբառը ե-ի կը փոխուի ինչ-ինչ բառերու մէջ. օրինակ՝
‣ գայլիկոն = գելիկոն, հայթայթանք = հեթեթանք.

    6. ր սկզբնատառով փոխառիկ բառերու առաջեւ ե գիրը կ՚աւելցուի իբրեւ նեցուկ կամ յառաջադիր. օրինակ՝
‣ (հետեւեալ պարսկերէն բառերուն մէջ, համաձայն իրենց նշանակութեան) րէկ = երակ, րէմ = երամ, րան = երանք, րէնկ = երանգ, րէսթէ = երաստ, եւայլն:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 531
Neu!
(beta)
Ը
    1. մեր այբուբենին ութերորդ տառը եւ չորրորդ ձայնաւորը, որ ունի կարճ ու անշեշտ հնչիւն, եւ կ՚արտասանուի կիսափակ բերանով ու թեթեւօրէն ոյժ տալով կոկորդին. անունն է ըթ.

    2. գլխագիր ը-ը, քովը կէտ (= Ը.), դասական թուական ածական է եւ կը նշանակէ ութերորդ, իսկ նոտրգիր կամ բոլորգիր կամ շեղագիր ը-ը բացարձակ թուական ածական է եւ կը նըշանակէ ութ.

    3. բառերուն սկիզբը կը գրուի մի'այն նայ բաղաձայններին առաջ (լ, ղ, մ, ն, ր).

    4. բառերու մէջ չի գրուիր, բայց կը հընչուի ի եւ ու ձայնաւորներու սղումով. օրինակ՝
‣ գիր՝ գրել, սուրբ՝ սրբել.

բարդութեան ատեն արմատական ը-ը այս օրէնքին ենթակայ չէ. օրինակ՝
‣ արագ+ընթաց.

    5. հոլովման ընթացքին՝ ածանցման եւ բարդումի մէջ ալ՝ քանի մը միավանկ բառեր իրենց սկզբնատառ ի-ն կամ ու-ն կորսնցնելով՝ կը գրուին ը-ով. օրինակ՝
‣ իղձ՝ ըղձալ, ըղձակերտ, ումպ՝ ըմպել, ըմպանակ (= գաւաթ).

    6. ինչ-ինչ բառերու մէջ ը-ը կը փոխանակուի ա-ով. օրինակ՝
‣ անկողին (ուր ան-ը ժխտական մասնիկ չէ, այլ ըն նախամասնիկին մէկ ձեւափոխումը) ընկողմանիլ, վերամբարձ՝ վերըմբերձիկ, անդորր՝ ընդոյր.

    7. ըստ նախադրութիւնը իբրեւ նախամասնիկ գործածուելու ատեն ը-ը կ՚իյնայ. օրինակ՝
‣ ստունգանել՝ ըստ ունկն հանել (= մտիկ չընել), ստերիւրել՝ երիւրէն (= շիտակ ճամբայ) հեռացնել կամ մոլորեցնել, ստգտանել (= պարսաւել).

ընդհակառակը՝ ընդ նախադրութիւնը, որ ըն նախամասնիկի աճումն է դ-ով, իբրեւ նախամասնիկ կը պահէ ը-ը թէ՝ ընդ եւ թէ ըն ձեւերու մէջ. օրինակ՝
‣ ընդգրկել, ընկեր (ընդկեր = միասին ուտող).

    8. տողադարձի ատեն թէ՛ բառին սկիզբը եւ թէ մէջը ը կ՚աւելցուի. օրինակ՝
‣ ըս-կիզբ, սկըզ-բնական.

    9. տողադարձի ատեն ազնուական, նուագ, եւ այլն բառերու ու-ի ո-ն ը-ի կը փոխուի. օրինակ՝
‣ ազնը-ւական, նը-ւագ.

    10. տաղաչափութեան մէջ՝ երբ ձայնաւորի հանդիպող սղելի վանկ մը իբրեւ լիավանկ պէտք կ՚ըլլայ կարդալ՝ ը կ՚աւելցուի. օրինակ՝
‣ ազնըւական, նըւագ, երբեմըն, հըրավառ, ճըրագ.

    11. անունի մը ետեւ կը գործածուի իբրեւ որոշիչ յօդ՝ երբ անունը բաղաձայնով կը վերջանայ եւ յաջորդ բառը բաղաձայնով կը սկսի. օրինակ՝
‣ մարդը տուն գնաց.

    12. ստացական ածականին, ընկերացող անուն մը ը դիմորոշ յօդը կ՚առնէ՝ երբ անունը բաղաձայնով կը վերջանայ. օրինակ՝
‣ իր գիրքը.

ը-ը ստացական դերանունի երրորդ դէմքին ետեւ եւս կը գործածուի իբրեւ դիմորոշ յօդ. օրինակ՝
‣ ինքը։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 649
Neu!
(beta)
 Usage beta 3 citations 

Usage of matching Word Forms

Auch für das Wort "ե-ը" Suche in diesen Wörterbüchern:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenisch wörterbuch besteht aus 17.718 wörter
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Deutsch
Նայիրի / Nayiri.com