Wörterbuch
Wörterbuch
Neu!
Text Corpus
Corpus
Schriftarten
Schriftarten
Über uns
Über uns
Deutsch
հայերէն
English
русский
français
Türkçe
Armenische Rechtschreibprüfung
Erhalten HySpell
Armenisch
Arm
|
Armenisch-Englisch
Arm-Eng
|
Englisch-Armenisch
Eng-Arm
|
Armenisch-Französisch
Arm-Fre
|
Französisch-Armenisch
Fre-Arm
Morphology
Western Armenian
իրաւունքով →
իրաւունք
(noun)
View Morphological Analysis
Singular • Instrumental case
Wörterbuch
իրաւունք
գոյական
Արդար
սեփականութիւն
,
օրինաւորուած
պահանջք
*
կարողութիւն
:
Աղբիւր՝
Բառգիրք հայերէն լեզուի։
Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 154։
ԻՐԱՒՈՒՆՔ
գոյական
1.
արդարութիւն
,
օրէնք
։
2.
իշխանութիւն
։
3.
իրաւասութիւն
։
4.
հանգամանք
։
5.
պահանջք
։
Source:
Յարութիւն Թ. Գայայեան,
Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի
. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938):
p. 164
Neu!
ԻՐԱՒՈՒՆՔ
(
իրաւանց
,
յոգնակի
),
իրաւունքի
,
իրաւունքներ
գոյական
1.
Ինչ
որ
արդար
և
իրաւ
է
.
արդարութիւն
։
‣
Իրաւո՞ւնք
է
,
որ
բանուորը
դառն
աշխատանքով
ցամաք հաց
էլ
չճարէ
,
իսկ
կապիտալիստը
առանց
աշխատանքի
հազարներ
վատնէ
։
‣
Դու
իրաւունք
ես փնտռում
-
սխալ
դուռ
ես ծեծում
։
2.
Ինչ
որ
կատարվում է
օրէնքով
,
համապատասխան
է
օրէնքին
։
‣
Այս
հարցում
իրաւունքը
նրանն
է
։
‣
Գործեցէ՛ք
իրաւունքով
,
և
չէք սխալվի
։
3.
Որեւէ
մէկից
դրված
կամ
սովորոյթով
ընդունված
կարողութիւն
՝
իշխանութիւն
՝
մի
բան
անելու
կամ
չանելու
.
կամք
,
իշխանութիւն
՝
որոշ
սահմանների
մէջ
։
‣
Նա
փողով
է գնել
ձկնորսութեան
իրաւունքը
։
‣
Ծնողների
ունեցածը
նրանց
մահից
յետոյ
իրաւունքով
հասնում է
նրանց
որդոց
։
‣
Իւր
իրաւունքը
յանձնեց
հաւատտարին
։
‣
Դատարանի
վճռով
նա
զրկվեց
բոլոր
իրաւունքներից
։
‣
Ընտրական
իրաւունք
։
‣
Սեփականութեան
իրաւունք
։
‣
ՍՍՌՄ
քաղաքացիները
նիւթական
ապահովութեան
իրաւունք
ունին
ծերութեան
,
ինչպէս
նաեւ
հիւանդութեան
և
աշխատունակութիւնը
կորցնելու
դէպքում
։
4.
Ինչ
որ
մարդուն
տալիս է
ոյժ
՝
հեղինակութիւն
։
‣
Մեր
վաղեմի
բարեկամութիւնն
ինձ
իրաւունք
է տալիս
քեզ
զգուշացնել
…։
‣
Ի՞նչ
իրաւունք
,
ի՞նչ
արդարութիւն
.
մի
իրաւունք
կար
՝
ոյժի
իրաւունքը
։
(
Իրաւաբանական
)
Ամբողջութիւնը
պետութիւնից
սահմանված
կանոնների
կամ
պետութիւնից
հաստատված
սովորոյթների
,
որոնք
վերաբերում են
մարդկանց
կենցաղավարութեան
և
հարկադրաբար
գործադրվում են
պետութեան
միջոցով
՝
պաշտպանելու
,
հիմնաւորելու
և
զարգացնելու
համար
բարեկարգութիւնը
և
փոխյարաբերութիւնը
մարդկանց
մէջ
,
ինչպէս
որ
հաճելի
և
ձեռնտու
է
իշխող
դասակարգին
։
‣
Սովորութական
իրաւունք
։
‣
Ֆէոդալական
իրաւունք
։
‣
Հռոմէական
իրաւունք
։
‣
Սովետական
իրաւունք
,
բուրժուական
իրաւունք
ևն
։
2.
Այն
գիտութիւնը
,
որ
ուսումնասիրում է
այդ
կանունների
արտայայտութիւնն
օրէնսդրութեան
մէջ
.
այդ
գիտութեան
այս
կամ
այն
բաժինը
։
‣
Քրէական
իրաւունքի
մասնագէտ
։
3.
Որեւէ
բան
կատարելու
,
իրագործելու
՝
պետութեան
օրէնքներով
վերապահվող
ազատութիւն
,
իշխանութիւն
,
հնարաւորութիւնը
։
‣
Քաղաքացիների
իրաւունքներն
ու
պարտականութիւնները
։
‣
Աշխատանքի
իրաւունք
։
‣
Հանգստի
իրաւունք
։
4.
Որեւէ
ձեւով
գործելու
,
գոյութիւն
ունենալու
հնարաւորութիւն
։
‣
Ի՞նչ
իրաւունք
ունիս
այդ
բանը
պահանջելու
ինձնից
։
5.
Հիմք
,
օրինական
պատճառ
։
‣
Լիակատար
իրաւունքով
։
‣
Այդ
ինձ
իրաւունք
է տալիս
կասկածելու
։
6.
Վարձ
կամ
բաժին
,
որ
հասնում է
մէկին
սահմանված
կարգով
՝
օրէնքով
։
‣
Իմ
իրաւունքս
տուր
,
գնամ
։
‣
Նրա
արդար
իրաւունքը
կտրեց
։
⨀
հին նշանակութիւն
7.
Կանոն
,
կարգ
,
սովորութիւն
։
‣
Մեզ
մօտ
իրաւունքն
այսպէս
է
։
‣
Իրաւունքով
առաջ
մեծը
պէտք է
ամուսնանայ
,
յետոյ
փոքրը
։
8.
Թոյլտուութիւն
։
‣
Ես
տոմսակ
չունէի
,
բայց
նա
ինձ
իրաւունք
տուեց
դահլիճը
մտնելու
։
‣
Առանց
իրաւունքի
սենեակս
չմտնէք
։
Ածանցական Բառեր
⨀
հին բառ
Յիրաւունս
,
⨀
հին բառ
Իրաւամբք
մակբայ
Արդարացի
՝
իրաւացի
կերպով
,
իրաւամբ
։
Բաղադրեալ Բայեր
⨀
հին բառ
Իրաւունս առնել
(
արարի
)
ներգործական
բայ
Մէկին
իրաւունք
անել
,
նրա
դատը
պաշտպանել
,
արդարացնել
։
⨀
հին բառ
Իրաւունս դնել
ներգործական
բայ
Տե՛ս
Իրաւունս առնել
։
⨀
հին բառ
Իրաւունս տալ
չէզոք
բայ
Հաշիւ
՝
բացատրութիւն
տալ
իւր
արածի
մասին
,
պատճառաբանել
՝
արդարացնել
իւր
արածը
։
⨀
հին բառ
Իրաւունս համարել
,
⨀
հին բառ
Իրաւունս վարկանել
չէզոք
բայ
Իրաւացի
գտնել
,
արժան
գտնել
։
Իրաւունք տալ
չէզոք
բայ
1.
Թոյլ տալ
,
արտօնել
,
հնարաւորութիւն
տալ
մի
բան
անելու
։
‣
Ձեզ
ո՞վ
իրաւունք տուեց
օտարի
պարտէզը
մտնելու
։
2.
Իրաւացի
գտնել
,
արդարացնել
։
‣
Ես
նրան
իրաւունք եմ տալիս
,
նրա
տեղ
ես
էլ
նոյնը
կանէի
։
Իրաւունքը տալ
չէզոք
բայ
Հասանելիքը
՝
պահանջը
վճարել
։
‣
Դա
նրա
իրաւունքն
է
և
դու
պիտի տաս
։
‣
Իրաւունքը տուր
,
ճանապարհ ձգիր
։
Source:
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
p. 808
Neu!
(beta)
ԻՐԱՒՈՒՆՔ
գոյական
1.
ինչ
որ
արդար
ու
իրաւ
է
,
օրէնքով
՝
կարգ-կանոնով
արդարութիւն
.
2.
օրինաւոր
պահանջք
.
3.
իրաւասութիւն
,
իշխանութիւն
,
հեղինակութիւն
.
4.
օրէնքով
երաշխաւորուած
ազատութիւն
,
թոյլտուութիւն
.
5.
արդար
վարձք
՝
բաժին
՝
սեփականութիւն
.
6.
պետական
՝
օրինական
երաշխիք
՝
երաշխաւորութիւն
։
Հակառակը՝
պարտք
։
Բաղադրեալ Բայեր
Իրաւունք համարել
ներգործական
բայ
իրաւացի
՝
արդար
գտնել
.
իրաւունք տալ
ներգործական
բայ
1.
թոյլատրել
,
2.
արդարացնել
.
իրաւունք ընել
ներգործական
բայ
1.
մէկուն
դատը
պաշտպանել
,
2.
սեփականացնել
.
իրաւունքը խլել
ներգործական
բայ
յափշտակել
.
իրաւունքը տալ
ներգործական
բայ
վճարել
:
Source:
Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան,
Հայոց լեզուի նոր բառարան
. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992):
p. 756
Neu!
(beta)
Ähnliche Wörter
իրաւունքու
Usage
beta
35 citations
Usage of matching Word Forms
իրաւունքով →
իրաւունք
(22 citations)
իրաւունքով
†
unverified
(11 citations)
Իրաւունքով
†
unverified
(2 citations)
Hold phone in landscape mode or decrease zoom in order to view Usage results
Neu!
Explore the usage of
the word form
իրաւունքով
in the
Corpus of Western Armenian
.
Auch für das Wort "
իրաւունքով
" Suche in diesen Wörterbüchern:
Explanatory
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Thesaurus
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Western Armenian
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Neologisms
(2022)
Neu!
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
Neu!
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
Neu!
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
Neu!
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
Neu!
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Rhyming
(1976)
Neu!
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Word Structural
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Etymological
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Dialectal and Idiomatic
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Orthographic
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Classical Armenian
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Middle Armenian
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Early Modern Armenian
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Foreign word
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Names
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
Neu!
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
Neu!
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
Neu!
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
Neu!
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Place names
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Plant names
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Specialized
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
Neu!
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Abbreviations
(2021)
Neu!
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
Neu!
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Morphology Settings
Western Armenian
Eastern Armenian
Show Morphological Analysis for
Show Morphology Filters
Show Matching Word Forms
Show Matching Lexemes