Armenische Rechtschreibprüfung
Erhalten HySpell
 Morphology
 Wörterbuch
ԿԱՐԳ
գոյական
    1. շարք, շարան, տող, տողան։
    2. սովորութիւն։
    3. (աստիճան՝) դաս, դասակարգ։
    4. (վարժարանի՝) դասարան։
    5. (կանոն՝) կանոնագիր, օրէնք։
    6. (եղանակներու՝) շրջան, դարձ։
    7. (յաջորդական՝) յաջորդութիւն։
    8. (երկրագունտի կեղեւին՝ ընկերութեան՝) խաւ։
    9. (եկեղեցականի՝) աստիճան։
    10. (միաբանական՝) միաբանութիւն, ուխտ։
    11. (ժողովի խնդիրներ՝) օրակարգ։
    12. (յօրինուածական՝) կապակցութիւն։

Դարձուածքներ
լաւ կարգեր
բարեկարգութիւն։

կարգէ դուրս
արտակարգ։

կարգաւ
հերթով, փոփոխակի, փոխն ի փոխ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 226
Neu!
ԿԱՆՈՆ
գոյական
    1. կարգ, օրէնք։
    2. կանոնագրութիւն։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 221
Neu!
ԿԱՐԳ ի (աց)
գոյական

Ածանցական Բառեր
⨀հին բառ Կարգաւ
մակբայ Կարգով, հերթով։

Կարգին
ածական մակբայ Օրինաւոր, ինչպէս հարկն է։
‣ Կարգին մարդ է դառել։
‣ Մի կարգին պատասխան տուր։

Կարգով
մակբայ Կարգը պահպանելով, հերթով։

Բաղադրեալ Բայեր
⨀հին բառ Ի կարգ անկանել
չէզոք բայ Կարգի՝ շարքի մէջ ընկնել։

Կարգ կանգնել
չէզոք բայ Այնպէս կանգնել, որ կանոնաւոր շարք ձեւանայ։

Կարգը խանգարել
չէզոք բայ Անկարգութիւն անել։

Կարգը պահպանել
չէզոք բայ Հսկել կարգի, կարգապահութեան վրայ։

Կարգի բերել
ներգործական բայ
    1. Կարգ՝ բարեկարգութիւն մտցնել։
‣ Գործերը՝ գործարանը կարգի բերեց։

    2. Հրահանգել, զսպել, ենթարկել կարգապահութեան։
‣ Երեխան էլի կատաղել է, գնա՛, կարգի բեր։

    3. Սարքել, կանոնաւոր վիճակի մէջ դնել։
‣ Մեքենան չի բանում, կարո՞ղ ես կարգի բերել։

Կարգի հրաւիրել
ներգործական բայ Անկարգին նկատողութիւն անել և պահանջել որ ենթարկվի կարգին։

Դարձուածքներ
Արտաքոյ կարգի
ածական Սովորական կարգից դուրս, արտակարգ, չափազանց։
‣ Արտաքոյ կարգի ցրտեր եղան։
‣ Արտաքոյ կարգի ընդունակութեան տէր է։

Ըստ կարգի
մակբայ
    1. Կարգով, շարքով, հերթով։
    2. Ասում են հերթից դուրս ձայն խնդրելու համար։

Եւ որ ի կարգին
մակբայ Եւ այսպէս շարունակաբար, և այլն։

Կարգ-կանոն
գոյական Բարեկարգութիւն։

Կարգ-կարգ
մակբայ Կարգերով, շարքերով, շարք-շարքի յետեւից։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1036
Neu!
(beta)
ԿԱՆՈՆ ի (աց)
(յունարէն kanōn)

գոյական
⨀հին նշանակութիւն 1. Տե՛ս Քանոն։

⨀հին նշանակութիւն 2. Խազած աղիւսակ՝ ժամանակագրութեան, տոմարական թուերի, համաբարբառ աւետարանների։

    3. Ընդունված կարգ, եղանակ, որով մի բան պէտք է անվի։
‣ Մեր մէջ կանոն է, որ առաջ մեծ քոյրը մարդու գնայ, յետոյ փոքրը։
‣ Լեզուի կանոններից նա յաճախ շեղվում է։

    4. Օրէնք, սահմանադրութիւն, որով պէտք է ղեկավարվել տուեալ դէպքում։
‣ Մեր դպրոցում կանոնները շատ խիստ էին։
‣ Հողի օգտագործման նոր կանոններ հրատարակվեցին։
‣ Կանոնը խախտողն ենթարկվում է պատասխանատւութեան։

    5. Կարգապահութիւն, բարեկարգութիւն. (այս իմաստով յաճախ գործ է ածվում կարգ բառի հետ ― կարգ ու կանոն)։
‣ Այնտեղ ոչ կարգ կար ոչ կանոն։
‣ Նա եկաւ, կարգ ու կանոն մտցրեց դպրոցում։

    6. Եկեղեցական ժողովների որոշում, սահմանադրութիւն։
‣ Եփեսոսի ժողովի կանոնները Հայաստան բերին թարգմանիչները։
‣ Շահապիվանի ժողովի ԺԳ. կանոնը։

    7. Սաղմոսի ութ բաժանումներից ամեն մէկը։
‣ Ութ կանոն սաղմոս էր քաղում ամեն շաբաթ։
‣ Ես սաղմոսի հինգերորդ կանոնումն էի, ընկերս վեցերորդում։

    8. (Եկեղեցական) Սահմանված շարականներ այս կամ այն տօնի համար։
‣ Աստուածայայտնութեան կանոն։
‣ Վարդավառի կանոն։

    9. Երեքի կանոն, Խառնուրդի կանոն, Շղթայի կանոն …
գոյական (Մաթեմատիկական) Թուաբանական գործողութիւնների եղանակներ՝ որոշ տիպի խնդիրներ վճռելու համար։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1019
Neu!
(beta)
ԿԱՐԳ
գոյական
    1. շարք (աշակերտներու՝ գիրքերու).
    2. հերթ, յաջորդութիւն, յաջորդականութիւն (սպասողներու).
    3. ընդունուած սովորութիւն՝ աւանդութիւն.
    4. դասարան (դպրոցի).
    5. դաս, խաւ, դասակարգ (մարդոց).
    6. պատշաճութիւն.
    7. կարգուկանոն, կարգապահութիւն, կանոնաւորութիւն (խմբական կեանքի՝ ընտանիքի).
    8. օրէնք, կանոն.
    9. եկեղեցական աստիճան (սարկաւագ, քահանայ, վարդապետ, եպիսկոպոս, կաթողիկոս), նուիրապետութիւն.
    10. եկեղեցական խորհուրդ (մկրտութիւն, պսակ, եւ այլն).
    11. եկեղեցական արարողութիւն՝ ծիսակատարութիւն՝ (կարգ գիշերային՝ առաւօտեան՝ երեկոյեան ժամերգութեան՝ թաղման).
    12. եկեղեցական խմբական կազմակերպութիւն՝ խմբաւորում (միաբանութիւն, ուխտ).
    13. աթոռներու՝ նստատեղիներու աստիճանաւորում՝ բաժանում (Ա.՝ Բ.՝ Գ. կարգ օդանաւի՝ շոգեկառքի՝ հանրակառքի՝ շոգենաւի մէջ).
    14. կենդանական՝ բուսական խմբաւորում՝ խումբ՝ խմբակցութիւն՝ ընտանիք։

Ածանցական Բառեր
կարգաւ, կարգով
մակբայ
    1. հերթով,
    2. փոխնիփոխ.

Բաղադրեալ Բայեր
կարգը խանգարել
չէզոք բայ անկարգութիւն ընել,

կարգը պահպանել
չէզոք բայ
    1. կարգապահութեան վրայ հսկել,
    2. կարգապահ ըլլալ,

կարգի բերել
ներգործական բայ
    1. զսպել,
    2. ուղղել,
    3. բարեկարգել.

կարգի հրաւիրել
ներգործական բայ պահանջել որ կարգապահ ըլլայ.

Դարձուածքներ
կարգ ըստ կարգի
մակբայ կարգ-կարգ, մէկը միւսին ետեւէն.

արտաքոյ կարգի
ածական արտակարգ.

ըստ կարգի
մակբայ կարգով, հերթով.

կարգ-կարգ
մակբայ շարք-շարքի ետեւէ.

ամէն բան կարգին է
ամէն ինչ օրինաւոր կ՚ընթանայ.

իմ կարգիս
մակբայ երբ կարգը՝ հերթը ինծի եկաւ... ես ալ.

կարգ եկեղեցւոյ
գոյական եկեղեցական՝ հոգեւորական դասը՝ հոգեւորականութիւն:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 983
Neu!
(beta)
ՇԱՐԱՆ
գոյական
    1. իրարու ետեւէն դրուած՝ իրարու յաջորդող՝ կարգով իրարու մօտ դրուած՝ կանգնած մարդոց՝ իրերու՝ առարկաներու եւ այլն շարք. կարգ.
    2. թելի վրայ շարուած զանազան առարկաներու (ոսկէ, արծաթ, ուլունք պտուղ, ծխախոտի տերեւ) շարք. շարոց.
    3. ընտիր ընկոյզի տեսակ մը, որ ծառէն իյնալով կը կոտրի եւ միջուկը դուրս կու գայ։ Զայն կ՚առնեն եւ շարոց կը շինեն.
    4. զօրքի մարտակարգի կամ շարժման մէջ եղող զօրասիւնին շարքը ըստ խորութեան.
    5. (Փոխաբերական իմաստ) իրարու յաջորդող մտածումներու՝ խօսքերու՝ արտայայտութիւններու կարգ։

Տեսակներ
— Մանուկներու՝ կարգ։

— Ուղտերու՝ նաւերու՝ կարաւան:

— Չոր թուզի՝ պաղատիտ:

— Պտուղներու՝ կցխանի, շարոց, շարանուկ, շարան:

— Քաղցուի մէջ թաթխուած՝ շոպակ, իճուղ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1763
Neu!
(beta)
ԿԱՆՈՆ
(Յունարէն kanon)

գոյական
    1. եկեղեցւոյ կողմէ ժողովով ցուցակագրուած՝ ընդունուած Ս. Գիրքի բովանդակած գիրքերուն ամբողջութիւնը.

    2. ընդունուած կարգ՝ սովորութիւն՝ որով բան մը կը կատարուի. օրինակ՝
‣ մեր մօտ կանոն է որ նախ մեծը ամուսնանայ՝ ապա փոքրը.

    3. օրէնք, սահմանադրութիւն, կանոնագրութիւն.

    4. կարգապահութիւն (այս պարագային կը գործածուի կարգ ու կանոն միացեալ ձեւով).

    5. եկեղեցական ժողովներու որոշում.

    6. Սաղմոսի ութ բաժանումներէն ամէն մէկը.

    7. սահմանուած շարականներու խումբ՝ այս կամ այն տօնի յատուկ.

    8. մաթեմաթիքի Երեքի կանոն, Խառնուրդի կանոն, Շղթայի կանոն (= Թուաբանական գործողութիւններու եղանակներ)՝ որոշ տիպի խնդիրներ վճռելու համար։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 963
Neu!
(beta)
 Usage beta 30 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

Auch für das Wort "կարգ-կանոն" Suche in diesen Wörterbüchern:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenisch wörterbuch besteht aus 17.718 wörter
The site has 144 dictionaries and 3 books.
Deutsch
Նայիրի / Nayiri.com