Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Matching Lexemes

 Dictionary
ապրիլ չէզոք բայ Կեանք անցընել * փրկուիլ * բնակիլ * կենակցիլ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 36։


ԱՊՐԻԼ
չէզոք բայ
    1. կենցաղավարել։
    2. մնալ, տեւել։
    3. վայելել։


ԱՊՐԻԼ
գոյական տարուան չորրորդ ամիսը։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 39
New!
ԱՊՐՈՒԵԼ (ապ-րը) ապրուեցայ
չէզոք բայ Մի կերպ ապրել՝ կեանքը քաշ տալ։
‣ Լաւ թէ վատ՝ մի կերպ կապրուինք։


ԱՊՐԻԼ,
ԱՊՐԵԼ,
⨀old word ԱՊՐԻԷԼ
(լատիներէն aprilis)

գոյական Տարուայ չորրորդ ամիսը, մարտի և մայիսի միջեւ։
‣ Ապրիլը երեսուն օր ունի։
‣ Ապրիլի 1-ին հանաքով իրար խաբում են։

Phrases
Այսօր ապրիլի մէկն է
Ասում են՝ երբ հանաքով մէկին խաբում են և ապա կամենում են խաբէութիւնը փարատել։


ԱՊՐԵԼ ապրեցի և ապրեցայ
չէզոք բայ
⨀old meaning 1. Փրկվել (վտանգից, մահից), ազատվել, պրծնել։

    2. Կեանք ունենալ, կեանքը տեւել։
‣ Ասում են, թէ մարդիկ հին ժամանակ երկար էին ապրում։
‣ Նա հարիւր տարի ապրեցաւ։
‣ Հիւանդի դրութիւնը ծանր է. շատ չի ապրի։

    3. Կեանք վարել, կենցաղավարել։
‣ Նրանք մի կերպ ապրում են։
‣ Մենք լաւ ենք ապրում։
‣ Այսպէս էլ ապրե՞լ կլինի։

    4. Բնակել, բնակութիւն ունենալ։
‣ Մենք շարունակ գիւղումն ենք ապրում, քաղաքի երես չենք տեսնել։
‣ Ապրում է մի փոքր սենեակում։

    5. Կերակրվել, սնվել, կեանքը պահպանել։
‣ Ապրում էինք արմատներով ու պտուղներով։
‣ Մենք ցամաք հացով էինք ապրում։

    6. Ապրուստի՝ սնունդի միջոց հայթայթել։
‣ Նա ապրում է իւր ճակատի քրտինքով՝ մատների աշխատանքով։
‣ Ծերունին ապրում է կենսաթոշակով։

    7. Տեւել, շարունակել, անմոռաց մնալ։
‣ Նա մեռաւ, բայց նրա յիշատակը անվերջ կապրի։
‣ Նա ապրում է իւր անմահ ստեղծագործութիւնների մէջ։

    8. Կենակցել, սեռական կապակցութեան մէջ լինել։
‣ Նա իւր կնոջը թողել է և ապրում է մի օտարազգի կնոջ հետ։
‣ Երկու տարի իրար հետ ապրում են անպսակ։

    9. Ապրելով՝ կեանքի ընթացքում կրել, զգալ։
‣ Ո՜րքան դառն օրեր ապրեցանք այն մի քանի տարիներում։
‣ Կապիտալիստական երկիրներն ապրում են տնտեսական ճգնաժամ։

Derivatives
＋dialectal word Ապրի՜ս կամ, ＋dialectal word Ապրե՜ս
միջարկութիւն Շատ ապրիս, կեանքդ երկար տեւէ (քաջալերութեան կամ օրհնութեան բանաձեւ)։

Երբեմն հեգնութեամբ, իբրեւ յանդիմանութիւն։
‣ Կուժը կոտրեցի։ ―Ապրի՜ս։
‣ Էլի մի քանի թոյլ թուանշաններ ես ստացել, շա՜տ ապրիս։

Phrasal Verbs
Ապրել գիտենալ
չէզոք բայ
    1. Կեանքին փորձառու լինել, կեանքի վայելչութիւնները հասկանալ և վայելել։
    2. Տնտեսութեամբ ապրել, իւր միջոցների չափով ապրել։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 234
New!
(beta)
ԱՊՐՈՒԻԼ
չէզոք բայ
    1. ձեւով մը ապրիլ, գոյութիւնը պահել.
    2. կերակրուիլ։


ԱՊՐԻԼ
չէզոք բայ
    1. փրկուիլ, վտանգէն՝ մահէն ազատուիլ.

    2. կեանք ունենալ, գոյութիւն ունենալ.

    3. բնակիլ.

    4. կերակրուիլ, սնանիլ.

    5. ապրուստի միջոց հայթայթել.

    6. կենակցիլ, սեռային կապակցութեան մէջ ըլլալ.

գոյական
    7. (Լատիներէն) տարուան չորրորդ ամիսը:
‣ Ապրիլ 1ին մարդիկ զիրար կը խաբեն:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 182
New!
(beta)
ՎԱՐԵԼ
ներգործական բայ
    1. քշել, յառաջ շարժել, քալեցնել, վազցնել (կենդանի մը).
    2. յառաջ կամ դէպի այլ կողմ մղել (առարկայ մը).
    3. յառաջ տանիլ, ուղղութիւն տալ. կառավարել, ղեկավարել.
    4. յառաջ տանիլ, գլխաւորել, առաջնորդել.
    5. գործադրել, ընել։

Derivatives
— Գործ՝ դարձնել։

— Դատ՝ պաշտպանել:

— Ընկերակցութիւն, միութիւն՝ ղեկավարել:

— Ժողովը՝ ատենապետել, նախագահել։

— Խումբը՝ առաջնորդել։

— Կեանք՝ ապրիլ։

— Հին ընթացքը՝ շարունակել։

— Պաշտօն՝ պաշտօնավարել, ծառայել։

— Ցիցը՝ մխել, վարսել, խրել։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2204
New!
(beta)
 Usage beta 2 citations 

Usage of matching Lexemes

Also search for "ԱՊՐՈՒԵԼ" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com