Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Western Armenian

Անի → Անի (noun)
Singular • Nominative case
Singular • Accusative case

Matching Word Forms

Անի → Անի
անի → անել (verb)

Matching Lexemes

 Dictionary
անի դերանուն Ինք, անիկա, ան:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 23։


ԱՆԵԼ
ածական, գոյական
    1. (փողոց՝) անելանելի։
    2. (խնդիր՝) անլուծելի։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 20
New!
1. ԱՆԵԼ արի, արաւ, կմ արեցի, արեց, արա՛, արէ՛ք, արել եմ, արած. անում եմ, էի, մի՛ աներ կմ մի՛ անի, անող, անելու
(գրաբար առնել, արարի, միջին հայերէն այնել, որից էնել եւ անել)

ներգործական բայ

Phrasal Verbs
Տակն ու վրայ անել, Վեր ու վայր անել
ներգործական բայ Խառնել, կործանել։

Չեմ ու չում անել
չէզոք բայ Չկամեցող ձեւանալ, ձեւի համար մերժել, կոտրտվել։

Phrases
Լաւ եմ անում
Կամակոր մարդու արտայայտութիւն, երբ նրան մեղադրում են մի վատ գործի մէջ։
‣ Ինչո՞ւ ես եղբօրդ ծեծում, մեղքը չէ՞. ―Լաւ եմ անում։

Ինչ արաւ չարաւ
Ամեն տեսակ հնարների դիմեց (մինչեւ որ)։
‣ Ինչ արաւ չարաւ՝ մի տոմսակ ճարեց այդ ներկայացման համար։
‣ Ինչ արի չարի՝ չկարողացայ ուզածդ գտնել։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 132
New!
(beta)
2. ԱՆԵԼ,
ԱՆԵԼԱԿԱՆ,
ԱՆԵԼԱՆԵԼԻ
ածական
    1. Որ տեղից ելք՝ դուրս գալու հնարք չկայ։
‣ Անել բաւիղ՝ գուբ՝ բանտ։

    2. Փոխաբերաբար Դժուարին, անհարթելի։
‣ Անելանելի դրութիւն։

    3. Որի վրայ ելնել՝ բարձրանալ չի կարելի, դժուարակոխ, անմատչելի։
‣ Անելական լեռներ։

⨀old meaning 4. Որ չի ելնում, չի դուրս գալիս, չի ջնջվում։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 133
New!
(beta)
ԱՆԻ
դերանուն 1. Տե՛ս ԱՆԻԿԱ.

գոյական 2. մայրաքաղաք Բագրատունեաց թագաւորութեան.

մասնիկ 3. ածանցակերտ յետադաս մասնիկ.

օրինակ՝
‣ գեղանի,
‣ բազմակողմանի, եւ այլն.

գոյական 4. իգական յատուկ անուն։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 105
New!
(beta)
ԱՆԵԼ,
ԱՆԵԼԱՆԵԼԻ
գոյական ածական
    1. ուրկէ ելլել դժուար է.
    2. մէջէն չելլելիք բան.
    3. դժուարալոյծ.
    4. արեւելահայերէն՝ ընել։

Հակառակը՝ դիւրին։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 98
New!
(beta)
ՃԱՄԲԱՅ
գոյական
    1. քալելու տեղ, անցնելու տեղ. անցք, շաւիղ. ճանապարհ, ուղի.
    2. ձեւ, միջոց։

Types
— Արեան՝ երակ:

— Դաշտի (նեղ)՝ նրբուղի, կածան:

— Ելք չունեցող՝ փակուղի, անել։

— Ժայռի մէջ՝ փապուղի։

— Լայն՝ պողոտայ:

— Լուծման՝ միջոց, ձեւ:

— Խիճով՝ խճուղի:

— Խորտուբորտ՝ դերբուկ:

— Ծառերով՝ ծառուղի։

— Նեղ (ոտքի)՝ արահետ։

— Շնչառութեան՝ շնչափող, խողովակ, ցնցուղ։

— Շոգեկառքի՝ երկաթուղի:

— Ոտաց ճամբայ՝ արտաքնոց։

— Չորս ճամբաներու հանդիպման՝ քառուղի, խաչմերուկ:

— Ջուրի՝ կորի, կաւառ։

Phrasal Verbs
Ճամբայ առնել
չէզոք բայ
    1. ճամբայ ելլել, քալելու սկսիլ.
    2. բանելու սկսիլ (գործիք մը)։

Ճամբայ բանալ
չէզոք բայ գործի, ձեռնարկի, բարեկամութեան, եւ այլն՝ սկիզբ դնել։

Ճամբայ բռնել
չէզոք բայ
    1. որոշ ուղղութեամբ երթալ.
    2. որոշ ուղղութեան մը, միջոցի մը դիմել:

Ճամբայ ելլել
չէզոք բայ
    1. ճամբորդութեան սկսիլ.
    2. դէպի երթալիք տեղը սկսիլ ընթանալ։

Ճամբայ երթալ
չէզոք բայ ճամբորդութեան սկսիլ։

Ճամբայ իյնալ
չէզոք բայ
    1. քալելու սկսիլ.
    2. ճամբորդութեան սկսիլ։

Ճամբայ կտրել
չէզոք բայ որոշ հեռաւորութիւն՝ միջոց անցնիլ (երթալ):

Ճամբայ հանել
ներգործական բայ ճամբել, ճանապարհել:

Ճամբայ սորվեցնել
չէզոք բայ հնարք՝ միջոց ցոյց տալ։

Ճամբայ տալ
չէզոք բայ մէկ կողմ քաշուիլ, որպէսզի ուրիշ անձ մը, անձեր, փոխադրակառքեր ազատ անցք ունենան:

Ճամբան բռնել
չէզոք բայ հեռանալ. օրինակ՝
‣ ճամբա՛դ բռնէ, գնա՛:

Ճամբան կապել
չէզոք բայ Տե՛ս Ճամբան կտրել։

Ճամբան կտրել (մէկուն)
չէզոք բայ
    1. ճամբան գոցել.
    2. արգիլել.
    3. կողոպտելու համար կեցնել:

Ճամբաները կապել
չէզոք բայ
    1. երթեւեկը հսկողութեան տակ առնել.
    2. ազատ անցք չտալ։

Ճամբաները չափել, Ճամբաները չափչփել
չէզոք բայ անգործ պտըտիլ։

Ճամբել (տուն)
ներգործական բայ
    1. տուն ղրկել.
    2. մերժել.
    3. վտարել, վռնտել:

Ճամբէ դուրս գալ
չէզոք բայ Տե՛ս Ճամբէ ելլել։

Ճամբէ ելլել
չէզոք բայ ընդունուած կարգ ու կանոններէն, բարոյական հասկացողութիւններէն շեղում կատարել. խոտորիլ, մոլորիլ։

Ճամբէ հանել
ներգործական բայ շեղեցնել, մոլորեցնել։

Ճամբու գալ
չէզոք բայ սխալ ճամբայէն ուղիղ ճամբու գալ. ուղղուիլ։

Ճամբու դնել (գործ մը)
ներգործական բայ գործը յաջող ընթացքի մէջ դնել։

Ճամբու դնել (մէկը)
ներգործական բայ
    1. հեռացնել.
    2. մինչեւ որոշ տեղ՝ ճամբորդին ուղեկցիլ. ճամբել, ղրկել.
    3. գործէ արձակել։

Ճամբուն վրայ քար ձգել, Ճամբուն վրայ քար նետել
չէզոք բայ խոչընդոտել, արգելք հանդիսանալ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1361
New!
(beta)
ՈՒՂԻ
գոյական
    1. հողի. գետնի վրայ երթեւեկելու համար պատրաստուած՝ բացուած ճամբայ. շաւիղ, արահետ, կածան, կպրուղի, խճուղի.

    2. տարածութիւն, որով որեւէ կարգի հաղորդակցութիւն տեղի կ՚ունենայ.

    3. անցք, անցում.

    4. (Փոխաբերական իմաստ) որեւէ բանի թափանցելու հնարաւորութիւն՝ հնարք, մուտք.

    5. (Փոխաբերական իմաստ) ուղեւորութիւն, ճամբորդութիւն.

    6. (Փոխաբերական իմաստ) ուղղութիւն, ուղեգիծ, երթուղի.

    7. (Փոխաբերական իմաստ) որեւէ բանի գործունէութեան՝ զարգացման եւ այլն ուղղութիւն.

    8. (Փոխաբերական իմաստ) միջոց, հնար, հնարաւորութիւն.

    9. (Փոխաբերական իմաստ) գործունէութիւն, ընթացք, վարմունք, կեանք:

Տեսակներ (Տե՛ս ճամբայ).-

Types
— Աղտոտ ջուրի՝ կոյուղի։

— Գետնի տակէն՝ գետնուղի (Ֆրանսերէն metro)։

— Ելեկտրական հեղուկին մէջ մխրճուած երկու ձողիկները՝ ելեկտրուղի, ելեկտրասայր (Ֆրանսերէն électrode):

— Դրականը՝ Դրասայր, մտուղի (anode),

— ժխտականը՝ ժխտուղի, ժխտասայր, ելուղի (cathode)։

— Ելլելու՝ դուրս գալու՝ ելուղի:

— Ելք չունեցող անել:

— Էջքի՝ էջուղի (Ֆրանսերէն piste)։

— Խիճերով՝ խնուղի:

— Կառքի՝ կառուղի։

— Կեդրոնական՝ մայր՝ մայրուղի։

— Կպրապատ՝ կպրուղի։

— Նուրբ՝ բարակ՝ նեղ՝ նրբուղի, նրբակածան:

— Շեղ՝ շեղուղի, շրջուղի, ոլորան ուղի։

— Շունչի՝ շնչառութեան՝ շնչուղի, շնչերակ:

— Ոտքի՝ ոտքով բացուած՝ ոտնուղի:

— Չորս՝ քառուղի։

— Ջուրի՝ ջրուղի, ջրաբաշխական ցանց, ջրանցք:

— Փակ՝ փակուղի:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1904
New!
(beta)

Similar words
ահնի
ամի
այնի
 Usage beta 67 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

New! Explore the usage of the lemma Անի or the word form Անի in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "Անի" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com