Dictionary
Dictionary
New!
Text Corpus
Corpus
Spellcheckers
Spellcheckers
Fonts
Fonts
Docs
Docs
About
About
English
հայերէն
русский
français
Deutsch
Türkçe
Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
Armenian
Arm
|
Armenian-English
Arm-Eng
|
English-Armenian
Eng-Arm
|
Armenian-French
Arm-Fre
|
French-Armenian
Fre-Arm
Morphology
Western Armenian
Նիւթերու →
նիւթ
(noun)
View Morphological Analysis
Plural • Genitive case
Plural • Dative case
Dictionary
նիւթ
գոյական
Մարմնեղէն
գոյացութիւն
,
տարր
*
ատաղձ
(
գաղափարի
),
հարց
(
ժողովի
),
խորք
(
արուեստի
),
առարկայ
(
խօսքի
) *
դրամ
*
հիւթ
:
Աղբիւր՝
Բառգիրք հայերէն լեզուի։
Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 337։
ՆԻՒԹ
գոյական
1.
բան
,
իր
,
առարկայ
։
2.
(
շինութեան
՝)
շինուածանիւթ
,
ատաղձ
։
3.
(
հագուստի
՝)
կերպաս
,
պաստառ
։
4.
(
ժողովի
՝)
հարց
,
խնդիր
։
5.
(
ժողովի
նիւթեր
՝)
օրակարգ
։
6.
(
քարոզի
՝)
բնաբան
։
7.
(
գրութեան
մը
՝)
խորագիր
,
վերնագիր
։
8.
(
խօսելու
՝)
առիթ
,
պատճառ
։
9.
(
խծբծանքի
՝)
առարկայ
.
ենթակայ
,
նշաւակ
։
10.
(
սննդեղէնի
՝)
հիւթ
,
սնունդ
,
զօրութիւն
։
11.
(
խօսքի
՝
գրուածքի
՝)
իմաստ
,
հոգի
,
բովանդակութիւն
։
Phrases
գործելի նիւթ
հում
նիւթ
։
սկզբնական նիւթ
նախանիւթ
։
Source:
Յարութիւն Թ. Գայայեան,
Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի
. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938):
p. 366
New!
ՆԻՒԹ
(
նիւթոյ
)
(
ն
մասնիկ
և
հիւթ
)
գոյական
1.
Սկզբնական
տարր
ամեն մի
գոյացութեան
,
որ
ունի
քաշ
և
ծաւալ
և
որի
զանազան
ձեւակերպութիւններից
առաջ են եկել
բոլոր
մարմինները
։
+
dialectal meaning
(
Փիլիսոփայական
)
Մարքսիստական
բնորոշումով
՝
օբյեկտիվ
ռէալականութիւն
,
որ
գոյութիւն ունի
անկախ
մարդկային
գիտակցութիւնից
և
պատկերացվում է
նրա
կողմից
.
մատերիա
։
‣
Նիւթ
նա
է
որ
ներգործելով
մեր
զգայութեան
օրգանների
վրայ
՝
առաջացնում է
զգացողութիւն
(
Լենին
)։
2.
Ինչ
որ
առաջ է եկել
նիւթից
(
1
),
որեւէ
մարմին
,
շնչաւոր
թէ
անշունչ
։
‣
Մեր
մարմինը
բաղկացած է
զանազան
նիւթերից
։
‣
Դեղերը
պատրաստում են
սովորաբար
՝
մի քանի
նիւթ
իրար
հետ
խառնելով
։
3.
Որեւէ
իր
,
որ
ծառայում է
մի
բան
շինելու
,
ատաղձ
։
‣
Շինութեան
բոլոր
նիւթերը
պատրաստել ենք
,
որ
գարունը
բացվելուն
պէս
շինութիւնն
սկսենք
։
‣
Բրտի
նիւթը
կաւն
է
,
գրողի
նիւթը
թուղթն
ու
գրիչը
։
4.
Որեւէ
իր
,
որ
սնունդ
է տալիս
։
‣
Ուտում եմ
շատ
,
բայց
կերածիս
մէջ
նիւթ
չկայ
։
Phrasal Verbs
+
dialectal word
Նիւթը կտրվել
չէզոք
բայ
Սնունդի
պակասութիւն
զգալ
,
քաղցենալ
։
‣
Նիւթս կտրվել էր
,
չէի կարող
ճանապարհս
շարունակել
։
5.
Բնագիր
գրուածք
,
որից
գրաշարը
շարում է
։
‣
Գրաշարները
պարապ
կանգնած են
,
նիւթ
չունին
շարելու
։
‣
Հեռախօսեցէ՛ք
որ
նիւթ
ուղարկեն
։
Փոխաբերաբար
6.
Տեղեկութիւններ
,
տուեալներ
,
որոնք
ծառայելու են
մի
բան
գրելու
համար
։
‣
Գաւառները
շրջում էր
և
ազգագրական
նիւթեր
էր հաւաքում
։
‣
Բառարանի
հարուստ
նիւթ
ունի
,
բայց
դեռ
չի մշակել
։
‣
Ձեռագիրների
յիշատակարանները
պարունակում են
թանկագին
պատմական
նիւթեր
։
7.
Որեւէ
առարկայ
,
որի
մասին
գրում են
,
խօսում են
.
թեմա
։
‣
Դասախօսութեան
նիւթն
էր
՝
հայոց
հին
գրականութիւնը
։
‣
Ուսուցիչը
մեզ
շարադրութեան
դժուար
նիւթ
էր տուել
։
‣
Այս
անցքը
մի քանի
օր
բոլորի
խօսակցութեան
նիւթ
էր դարձել
։
‣
Գրքի
վերջում
դրված է
նիւթերի
ցանկը
։
⨀
old meaning
8.
Պատճառ
,
առիթ
։
⨀
old meaning
9.
Գոյք
,
ստացուածք
։
⨀
old meaning
10.
Հնարք
,
հայթայթանք
։
Phrases
⨀
old word
Նիւթ հրոյ
գոյական
Վառելիք
։
Հում նիւթ
գոյական
Անմիջապէս
երկրից
ստացված
՝
ընդհանրապէս
անմշակ
բերք
,
որ
գործարաններում
ենթարկվելու է
մշակութեան
։
‣
Անդրկովկասը
առաջ
արտադրում էր
հում նիւթեր
,
բամբակ
,
բուրդ
,
հանքեր
ևն
,
և
ստանում էր
գործարանային
ապրանքներ
։
Source:
Ստեփան Մալխասեանց,
Հայերէն բացատրական բառարան
. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944):
p. 1611
New!
(beta)
ՆԻՒԹ
գոյական
1.
որեւէ
գոյացութիւն
.
որ
կշիռ
ունի
եւ
տեղ
կը
գրաւէ
,
ու
մեր
հինգ
զգայարանքներէն
որեւէ
մէկուն
միջոցաւ
կը
զգանք
անոր
գոյութիւնը
կամ
ներկայութիւնը
։
Զայն
կը
գտնենք
երեք
վիճակի
մէջ
-
հաստատուն
,
հեղուկ
եւ
կազային
,
օրինակ
՝
‣
քար
,
ջուր
,
ամպ
կամ
շոգի
։
Որեւէ
նիւթ
կրնայ
վերոյիշեալ
երեք
վիճակները
ունենալ
՝
նայած
ջերմաստիճանի
եւ
ճնշումի
փոփոխութեան
.
օրինակ
՝
‣
սառ
,
ջուր
եւ
ջրաշոգի
(
ջուրին
երեք
վիճակները
).
2.
բնութեան
ֆիզիքական
մարմինները
կազմող
տարրը
.
մարմին
.
3.
առարկայ
՝
իր
,
որ
կ՚օգտագործուի
իբրեւ
մշակման
ատաղձ
,
արտադրելու
համար
զանազան
առարկաներ
ապրանքներ
.
ատաղձանիւթ
.
4.
սնունդ
,
հիւթ
,
սննդեղէն
,
պաշար
.
5.
խօսքի
՝
գրութեան
միջուկ
՝
բնաբան
.
ըսելիք
,
փոխանցելիք
խօսք
.
6.
պատճառ
,
առիթ
(
խօսելու
).
7.
արուեստի
մէջ
՝
միջուկը
,
ըսել
ուզածը
.
խորք
,
բովանդակութիւն
,
իմաստ
,
նշանակութիւն
.
8.
մամուլին
՝
տպագրուելու
համար
ուղարկուած
յօդուած
.
9.
շարելու
բնագիր
.
10.
ժողովի
լուծելի
խնդիր
՝
հարց
.
օրինակ
՝
‣
օրակարգի
նիւթ
.
11.
Որեւէ
բանի
իբրեւ
փաստական
տուեալ
՝
աղբիւր
ծառայող
տեղեկութիւն
.
12.
այդպիսի
փաստերու
՝
փասատութուղթերու
հաւաքածոյ
.
13.
իր
,
առարկայ
.
14.
(
Փոխաբերական
իմաստ
)
մարդկային
ձեռային
թէ
մտային
աշխատանքի
առարկայ
.
15.
հոյզ
,
աւիշ
։
Նիւթ
(
Իմաստասիրական
)
-
այն
,
որուն
յատկանիշներն
են
տարածականութիւն
,
ծաւալայնութիւն
,
կշիռ
,
շարժականութիւն
,
ուժականութիւն
,
դիմադրականութիւն
եւ
այլն
։
Ըստ
տուեալ
իմաստասիրական
դպրոցին
՝
նիւթը
կրնայ
ըլլալ
անձեւութեան
,
անբաւարարութեան
եւ
անկատարութեան
վիճակ
,
կամ
ալ
հակառակը
,
այսինքն
՝
բացատրողական
միակ
սկզբունք
,
ինչպէս
՝
նիւթապաշտութեան
մէջ
.
(
Անգլերէն
matter
)։
Types
—
Գոյն
՝
ժառանգական
գիծ
փոխանցող
նիւթեր
՝
գունանիւթ
,
գունատարր
(
Ֆրանսերէն
chromosome
,
pigment
,
émoglobine
)։
—
Խորշի
մէջ
՝
խորշանիւթ
(
Ֆրանսերէն
cellulose
)։
—
Կեանքի
՝
կենսանիւթ
:
—
Հեղուկ
՝
հեղանիւթ
։
—
Հոսող
՝
հոսանիւթ
։
—
Ճարպային
՝
ճարպանիւթ
:
—
Ներկելու
՝
ներկանիւթ
:
—
Ջուրի
՝
ջրանիւթ
:
—
Սնունդի
՝
սննդանիւթ
։
—
Ստեղծագործելու
՝
արարչանիւթ
:
—
Վառելու
՝
վառելանիւթ
։
Source:
Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան,
Հայոց լեզուի նոր բառարան
. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992):
p. 1705
New!
(beta)
Similar words
նիւթերով
Usage
beta
70 citations
Usage of matching Word Forms
նիւթերու →
նիւթ
(8 citations)
Նիւթերու
†
unverified
(1 citation)
նիւթերու
†
unverified
(61 citations)
Hold phone in landscape mode or decrease zoom in order to view Usage results
New!
Explore the usage of
the word form
Նիւթերու
in the
Corpus of Western Armenian
.
Also search for "
Նիւթերու
" in these imaged dictionaries:
Explanatory
(1992)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1976)
Արդի հայերենի բացատրական բառարան
(1969)
Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան
(1968)
Հայոց լեզուի նոր բառարան
(1954)
Հայերէն աշխարհաբար լեզուի լիակատար բառարան
(1944)
Հայերէն բացատրական բառարան
(1910)
Նոր բառագիրք հայերէն լեզուի
Thesaurus
(2009)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան
(1967)
Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան
(1938)
Բառարան գանձարան հայերէն լեզուի
Western Armenian
(2011)
Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան
(1991)
Արեւմտահայերենի բառարան
Neologisms
(2022)
New!
Նոր բառեր. Է պրակ
(2021)
New!
Նոր բառեր. Զ պրակ
(2021)
New!
Նոր բառեր արեւմտահայերէնի մէջ. Ա Գիրք
(2020)
New!
Նոր բառեր. Ե պրակ
(2018)
New!
Նոր բառեր. Դ պրակ
(2017)
Նոր բառեր. Գ պրակ
(2016)
Նոր բառեր. Բ պրակ
(2015)
Նոր բառեր. Ա պրակ
(2002)
Արդի հայերենի նորաբանությունների բառարան
(1996)
Նոր բառերի բացատրական բառարան
(1982)
Բառարան-տեղեկատու (Նոր բառեր և իմաստներ)
Rhyming
(1976)
New!
Հայոց լեզվի հանգաբառարան
Word Structural
(2014)
Դպրոցական բառակազմական բառարան
Etymological
(2010)
Հայերեն ստուգաբանական բառարան
(2010)
Հին հայերենի վերջածանցների ծագումը
- [Հայերեն ստուգաբանական բառարան]
(2004)
Հայերէն ստուգաբանական առձեռն բառարան
(1995)
Մեր արմատները նոր լոյսի տակ
(1926)
Հայերէն արմատական բառարան
Dialectal and Idiomatic
(2013)
Ղարաբաղի բարբառի բառարան
(2011)
Հայերեն դարձվածքների ընդարձակ բացատրական բառարան
(2010)
Հայերեն շրջասությունների բառարան
(2001)
Հայոց լեզվի բարբառային բառարան
(1975)
Հայոց լեզվի դարձվածաբանական բառարան
(1970)
Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն
(1970)
Արեւելահայ ոճաբանութիւններ
- [Հազար ու մէկ բառ ու բան հայոց խօսից բարբառէն]
(1913)
Հայերէն գաւառական բառարան
(1912)
Հայոց բառ ու բան
(1903)
Բառգիրք Արարատեան բարբառի
(1902)
Թուրքերէնէ փոխառեալ բառերը Պօլսի հայ ժողովրդական լեզուին մէջ համեմատութեամբ Վանի, Ղարաբաղի եւ Նոր-Նախիջեւանի բարբառներուն
(1869)
Բառգիրք յաշխարհաբառէ ի գրաբառ
(1836)
Յաւելուած աշխարհիկ բառք անվկայք ի գրոց առ մեզ եղելոց
- [Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի]
Orthographic
(2013)
Հայերենի ուղղագրական նոր բառարան
(2002)
Արդի հայերենի ուղղագրական-ձեւակազմական բառարան
(1973)
Հայերեն ուղղագրական-ուղղախոսական-տերմինաբանական բառարան
Classical Armenian
(2012)
Գրաբարի դարձուածաբանական բառարան
(2010)
Գրաբարի բառարան - Նոր հայկազյան բառարանում չվկայված բառեր
(2007)
Նորայայտ բառեր գրաբարում
(2006)
Գրաբարի հոմանիշների բառարան
(2000)
Գրաբարի բառարան
(1944)
Ասացուածքներ հայերէն գրաբար լեզուով
- [Հայերէն բացատրական բառարան]
(1865)
Առձեռն բառարան հայկազնեան լեզուի
(1837)
Բառգիրք ի բարբառ հայ եւ իտալական
(1836)
Նոր բառգիրք հայկազեան լեզուի
Middle Armenian
(2009)
Միջին հայերենի բառարան
Early Modern Armenian
(2014)
Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում
Foreign word
(2014)
Բառգրքույկ, Նոր եւ նորակազմ բառեր հայերենում
(2011)
Օտար բառերի բառարան
(1951)
Եւրոպական փոխառեալ բառեր հայերէնի մէջ
(1912)
Բացատրական բառգիրք - Օտարազգի բառերի եւ օտարագիր բառերի ու դարձւածքների
(1908)
Հանրամատչելի բառարան օտարազգի բառերի եւ գործածութեան մէջ մտած մտքերի ու դարձւածքների
Names
(2010)
Հայոց ազգանունների բառարան
(2005)
New!
Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
New!
Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ)
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005)
New!
Հեղինակներ
- [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973)
New!
Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968)
Արական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968)
Իգական Անձնանուններ
- [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942)
Հայոց անձնանունների բառարան
Place names
(2011)
Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ
- [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986)
Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան
Plant names
(1981)
Բուսանունների հայերեն-լատիներեն-ռուսերեն-անգլերեն-ֆրանսերեն-գերմաներեն բառարան
(1895)
Հայբուսակ կամ Հայկական Բուսաբառութիւն
Specialized
(2015)
Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013)
New!
Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987)
Հայերենագիտական բառարան
(1979)
Տէրունի տօներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1979)
Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ
- [Ծիսական Բառարան]
(1975)
Լեզվաբանական բառարան
Abbreviations
(2021)
New!
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020)
New!
Տառային հապավումներ
- [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007)
Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996)
Հապավումներ
- [Նոր բառերի բացատրական բառարան]
Morphology Settings
Western Armenian
Eastern Armenian
Show Morphological Analysis for
Show Morphology Filters
Show Matching Word Forms
Show Matching Lexemes