Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Western Armenian

Պատիժի → պատիժ (noun)
Singular • Genitive case
Singular • Dative case
 Dictionary
պատիժ գոյական Յանցանքի փոխարէն պարտադրուած զրկանք * փորձանք, պատուհաս:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 383։


ՊԱՏԻԺ
գոյական
    1. ծեծ, ձաղկանք, փոխարէն։
    2. պատժատող։

Phrases
մեծ պատիժ
պատուհաս, փորձանք։

դրամական պատիժ
տուգանք։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 414
New!
ՊԱՏԻԺ պատժի, (կմ պատժոյ)
գոյական
    1. Զգալի չարիք, որին ենթարկվում է մէկը քրէական դատարանի վճռով իւր գործած յանցանքի համար։
‣ Պատժական օրէնսգրքի մէջ որոշ սահմանված է, թէ ո՛րպիսի յանցանքի համար ի՛նչ պատժի պէտք է ենթարկվի յանցաւորը։
‣ Արդար պատիժ։
‣ Խիստ՝ տանջանալից պատիժ։
‣ Պատժի մասին շատ տարբեր հասկացողութիւններ կան։
‣ Պատիժը համարում են իբրեւ հատուցումն գործված յանցանքի. («ակն ընդ ական»), իբրեւ յանցաւորին զգուշացնելու համար, իբրեւ միջոց հասարակական կարգի պաշտպանութեան։

Phrases
Հրապարակական պատիժ
գոյական Որ կատարվում է ժողովրդի առաջ, հրապարակով, այն նպատակով որ տեսնողներն ահաբեկվին ու զգուշանան։
‣ Հրապարակական պատիժներն այժմ վերացված են, որովհետեւ յայտնի եղաւ, որ նրանք, ընդհակառակն, վնասակար հետեւանքների են հասցնում։

Պայմանական պատիժ
գոյական Որ նշանակվում է, բայց գործադրվում է միայն այն դէպքում, եթէ մեղադրվածը երկրորդ անգամ յանցանք գործէ։
‣ Պայմանական պատիժ նշանակում են պատահական յանցաւորին, որի մասին դատարանը հաւատք ունի, թէ այլ եւս յանցանք չի գործի։

    2. Աւելի կամ պակաս զգալի զրկանք, ծեծ, հարուած, որին ենթարկվում են տուեալ տեղում կարգապահութիւնը խախտողները։
‣ Մեզ մօտ այժմ ամենուրեք վերացված են պատիժները դպրոցներում։
‣ Ծնողներն առաջ պատիժը համարում էին դաստիարակութեան անհրաժեշտ միջոց։
‣ Իբրեւ պատիժ՝ դու այսօր զբօսանքի չես գնայ։
‣ Երբ պատիժն արդար է՝ պատժվածը դառնութիւն չի զգում։

    3. Նմանութեամբ Անախորժ հանգամանք, որ երկար ժամանակ նեղութիւն է պատճառում մէկին։
‣ Տունչեղաւ, պատիժ եղաւ, ամեն օր նրա պատճառով գլխացաւանքների ենք հանդիպում։
‣ Այս ի՜նչ պատժի մէջ ընկայ դատաւոր դառնալով, երկու կողմերի թախանձանքներից հանգիստ չունիմ։
‣ Պատիւ չեղաւ, պատիժ եղաւ։

＋dialectal meaning 4. Տգեղ ու տձեւ մարդ։
‣ Այնպէս մէկ պատիժն է, որ լաւ է երեսը մտիկ չտաս։

Phrases
Աստծու պատիժ
գոյական Խիստ չարագործ մարդ։

Պատիժ պատուհաս
գոյական
    1. Տե՛ս Աստծու պատիժ։
    2. Տե՛ս Պատիժ։

Պատիժ ու կրակ
ածական Խիստ չար։
‣ Պատիժ ու կրակ երեխայ։
‣ Պատիժ ու կրակ դառաւ գլխիս։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1826
New!
(beta)
ՀԱՐՈՒԱԾ
գոյական
    1. զարկ.

Types
— ձեռքով (երեսին)՝ ապտակ, կոփոց.

— ձեռքով (դրան)՝ բաղխում, բաղխիւն.

— բռունցքով՝ բռնխէթ, կռուփ.

— միջնեմատի ծայրով՝ պոնդ, պլնտրիկ.

— ոտքով՝ կից, աքացի.

— գաւազանով՝ ծեծ, գան, գանակոծում.

— մտրակով՝ մտրակում.

— թոպով՝ թոպահարում, թոպամահ.

— բիրով՝ բրածեծ.

— ափով՝ գաւազանով (թմբուկին)՝ դափ, դափիւն, դափում.

— մուրճով՝ մրճահարում.

— ուռնակով (դրան)՝ թակում.

— քարով՝ քարկոծում.

— գնդակով՝ գնդակոծում.

— փամփուշտով՝ գնդակահարում.

— ռումբով՝ թնդանօթով՝ ռմբահարում, ռմբակոծում.

— գնդասեղով՝ կճում.

— գլուխով՝ գլխահարում, գլխամարտ.

— եղջիւրներով՝ եղջերահարում, խեթկում.

— սիրտի՝ բաբախիւն, բաբախում, տրոփիւն, տրոփում.

— սիրտի ծանր՝ կաթուած.

— դէմ-դէմի՝ ընդհարում, կռփամարտ, բռնցքամարտ.

— աթոռներով՝ աթոռամարտ.

    2. (Փոխաբերական իմաստ) հասարակաց աղէտ, չարիք, պատուհաս.

Related Words
— պատերազմի դաշտի վրայ՝ կորուստ, պարտութիւն, կոտորած, ջարդ.

— գերութեան շրջանի՝ չարչարանք, տանջանք, զրկանք.

    3. (Փոխաբերական իմաստ) ծանր վնաս, ձախորդութիւն.

    4. պատուոյ՝ արժանապատուութեան վիրաւորանք՝ նախատինք, վիշտ.

    5. բնական աւեր՝ աւերած, քանդում, կործանում.

Types
— երկրաշարժի՝ ցնցում.

— ջուրի ՝ ծովու ալիքներու՝ ողողում.

— ծանր՝ տեղատարափ անձրեւի՝ ջրհեղեղ.

— երկնային՝ պատիժ.

— ուտելիքի՝ խմելիքի՝ սով, երաշտ։

Phrases
Պետական հարուած
բռնի միջոց, բռնահարուած՝ որով որոշ հոսանք մը իշխանութիւնը անարիւն կամ արեւամբ ձեռք կը ձգէ երկրի մը մէջ:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1194
New!
(beta)
ՊԱՏԻԺ
գոյական
    1. յանցանքի կամ զանցառութեան համար մեղաւորին նկատմամբ կիրարկուող միջոց. դատապարտութիւն, պատժապարտութիւն.
    2. պատժամիջոց.
    3. ծեծ, զրկանք, հարուած.
    4. (Փոխաբերական իմաստ) անախորժ հանգամանք՝ պարագայ, որ մէկուն նեղութիւն կը պատճառէ. զրկանք, ձախորդութիւն.
    5. (Փոխաբերական իմաստ) պատուհաս, փորձանք, չարիք, գլխացաւ, գլխացաւանք.
    6. պատժաչափ.
    7. տուգանք, հատուցում.
    8. տուժ, տուժանք:

Types
— Դրամական՝ տուգանք:

Phrases
Մեծ պատիժ
պատուհաս, փորձանք:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1997
New!
(beta)
 Usage beta 22 citations 

Usage of matching Word Forms

New! Explore the usage of the word form Պատիժի in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "Պատիժի" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com