Nayiri.com

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 23

New!

(beta)

ԲՌՆԱՏԵՂ

(արեւելահայերէն)

գոյական բռնելու տեղ, բուն, մեղեխ, կոթ:

Types

— Անօթներու՝ կանթ, ունկն, անկղ, լամբ, ականջ (Թրքերէն ղուլբ).

— սուրի՝ թուրի՝ երախակալ.

— արօրի՝ մաճ.

— դոյլի՝ ձեռնկալ.

— քուրձերու՝ հագուստեղէնի հակի՝ տանկ (երկու կողմէն ծակ՝ բռնելու):

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 357

New!

(beta)

ՕՂԱԿ

գոյական
    1. շղթայի իրարու անցուած կլոր կամ այլ ձեւի մասերէն իւրաքանչիւրը.

    2. զգեստներու փոքր օղակ, որուն մէջ կ՚անցընեն կոճակը.

    3. մետաղեայ կամ փայտէ շրջանակ՝ զանազան գործածութեանց համար.

    4. պարանի՝ առասանի՝ լարի եւ այլնի օղակաձեւ հանգոյց.

    5. մարզանքի օղակ. մարզօղակ.

    6. կարգ մը սողուններու օղակաձեւ յօդերը.

    7. որդերու մարմնի իրարու զուգահեռ շարուած յօդաւոր օղաձեւ մասերէն իւրաքանչիւրը.

    8. փակ կամ կիսափակ՝ կոր գիծի ձեւով շարժում, ինչպէս նաեւ այդպիսի շարժումով կազմուող պատկերը՝ շրջանը.

    9. կախաղանի պարանի օղ.

    10. ուսի վրայ փոքր ճեղք՝ օղ. լամբակ.

    11. որեւէ կազմակերպութեան ամենափոքր միաւորը.

    12. (Փոխաբերական իմաստ) կախաղան.

    13. (Փոխաբերական իմաստ) մարդոց շրջանակաձեւ խմբուած բազմութիւն.

    14. (Փոխաբերական իմաստ) որեւէ բան շրջապատող՝ պատող բան. գօտի, շրջանակ, շրջագիծ.

    15. (Փոխաբերական իմաստ) իրարու կապող՝ միացնող հանգամանք՝ երեւոյթ.

    16. (Փոխաբերական իմաստ) պաշարում, շրջապատում, շրջափակում.

    17. (Փոխաբերական իմաստ) որեւէ բանի զարգացման՝ տեղի ունենալու փուլերէն իւրաքանչիւրը.

    18. (Փոխաբերական իմաստ) նուիրապետութեան՝ պաշտօնէութեան եւ այլնի իւրաքանչիւրը. ստորակարգութեան համակարգի իւրաքանչիւր դասը՝ անդամը:

(Ֆրանսերէն sphincter)։

Types

— Անձեռոցի՝ մանեակ:

— Անօթներու՝ լամբ, կանթ, անկղ, ականջ:

— Բազէի (ոտքի)՝ ոտնօղակ:

— Գործիքներու ծայրէն՝ ծայրապանակ։

— Լուծին մէջտեղը կապուած՝ կանդրիւ։

— Խողովակներ պատին պնդելու՝ ագոյց։

— Կաթսան կախելու՝ կեռօղակ, կըլըմպար:

— Կողովներու (պարանէ)՝ լամատի:

— Կոճակի՝ լամբակ, նառն։

— Շան վիզի (երկաթէ)՝ խառան, անուր:

— Փիղի քիթի՝ օձի՝ ման, գալար, քնթոնոց:

Phrasal Verbs

Ականջի օղ ընել

ներգործական բայ միշտ միտքը պահել, միշտ ղեկավարուիլ (խրատով մը)։

Phrases

Այդ օղը ականջէ՛դ հանէ

մոռցի՛ր. յոյսդ կտրէ այդ բանէն:

New!

(beta)

ԴՈՒՌ

գոյական
    1. բացուածք՝ որեւէ պարսպապատ կամ ցանկապատուած տեղ մտնելու-ելլելու համար.

    2. մուտք, անցք, ելք, դարպաս.

    3. լեռներու մէջ նեղ ճամբայ, կիրճ.

    4. արքունի պալատ, կամ ատեան. օրինակ՝

‣ Բարձրագոյն Դուռ Օսմանեան կայսրութեան = սուլթանի պալատը կամ բարձրագոյն ատեանը .

(Ֆրանսերէն la Տublime Porte).

5. (Փոխաբերական իմաստ) միջոց, հնար. օրինակ՝

‣ վաստակի՝ նոր ծախսերու դուռ, կամ, ամէն դուռ, փակուած է ինծի համար.

6. նարտի խաղի մէջ իւրաքանչիւր քառակուսի:

Phrasal Verbs

Աչքը դուռը մնալ

չէզոք բայ ակնդէտ մէկու մը սպասել.

դուռը երեսին գոցել

ներգործական բայ ներս չընդունիլ.

բերանին դուռ դնել

ներգործական բայ լեզուն սանձահարել.

դուռը կացին կախել

ներգործական բայ անվերջ պահանջքներով ձանձրացնել.

դուռը պահել

ներգործական բայ ա) հսկել, բ) հետապնդել ներս եղողը.

մահուան դուռը հասնիլ

չէզոք բայ ա) մահամերձ ըլլալ, բ) յուսահատ վիճակի մէջ իյնալ.

դուռը ձեռք՝ ափ առնել

չէզոք բայ դիմել խնդրանքի մը համար.

դուռը լայն՝ մեծ բանալ

ներգործական բայ ա) սիրով ընդունիլ, բ) շռայլ կեանք վարել.

դուռը ցոյց տալ

ներգործական բայ վռնտել.

դուռը վրայ քաշել

ներգործական բայ դուռը փակել (դուրս ելլելէ ետք).

դուռը գցել, դուռը ձգել

ներգործական բայ ստիպել որ [իրեն] դիմէ.

դուռէդուռ իյնալ

չէզոք բայ ասդին-անդին իյնալ՝ ճար մը գտնելու համար.

ուրիշի դուռը մնալ

չէզոք բայ ուրիշի ողորմութեան ապաւինիլ.

դուռներուն բանալիները յանձնել

չէզոք բայ անձնատուր ըլլալ.

Phrases

դուռը բաց է

1. միշտ կրնաք գալ,
2. դուրս ելէք.

դուռ-դրացի

դրացիներ.

դուռն է

ուր է, ուր չէ կու գայ, գալը մօտ է.

բաց դուռով

ա) դռնբաց, բ) մուտքը ազատ.

գոց՝ փակ դուռով

ա) դռնփակ, բ) մուտքը արգիլուած կողմնակի մարդոց.

կիսաբաց դուռ

թերաքամ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 518

New!

(beta)

ԽՈՐԱՆ

գոյական
    1. եկեղեցւոյ բեմ՝ որուն վրայ կանգնուած է պատարագէ սեղանը.

    2. պատարագի սեղան՝ որուն վրայ Քրիստոս կը պատարագուի, զոհի սեղան, Հրեաներու սրբութիւն սրբութեանց, դաբիր.

    3. տաճար, եկեղեցի. օրինակ՝

‣ խորան սրբութեան կանգնեցաւ սուրբ եկեղեցի (ՇԱՐԱԿԱՆ).

    4. վրան, տաղաւար (գմբեթաւոր ծածքով).

    5. երկնային կամար.

    6. (Փոխաբերական իմաստ) մարդկային մարմինը՝ իբրեւ ժամանակաւոր բնակարան հոգիի.

    7. ձեռագիրներու գլխաւոր բաժանմունքներուն կամարաձեւ ու սիւնազարդ ճակատը։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 872

New!

(beta)

Usage beta 1 citation

Usage of matching Word Forms

Hold phone in landscape mode or decrease zoom in order to view Usage results

Also search for "ականջ-դուռ" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

(2009) Միջին հայերենի բառարան

Early Modern Armenian

(2014) Նորահայտ բառեր վաղաշխարհաբարյան աղբյուրներում

Foreign word

Names

(2010) Հայոց ազգանունների բառարան
(2005) New! Ծածկանուններ (հայերեն և հայատառ) հայոց պարբերական մամուլում և գրականության մեջ - [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005) New! Ծածկանուններ ձեռագիր և խմորատիպ մամուլում (Հայերեն և հայատառ) - [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(2005) New! Հեղինակներ - [Հայոց ծածկանունների բառարան]
(1973) New! Կենսագրական բառարան (հայ մշակույթի գործիչներ)
(1968) Արական Անձնանուններ - [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1968) Իգական Անձնանուններ - [Հայոց լեզուի նոր բառարան]
(1942) Հայոց անձնանունների բառարան

Place names

(2011) Տարածված աշխարհագրական տեղանունների ցանկ - [Արեւմտահայերէն-արեւելահայերէն նոր բառարան]
(1986) Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան

Plant names

Specialized

(2015) Հայկական խոհանոցի բառարան
(2013) New! Ֆիզիոլոգիական տերմինների հայերեն-անգլերեն-ռուսերեն բառարան-տեղեկատու
(1987) Հայերենագիտական բառարան
(1979) Տէրունի տօներ - [Ծիսական Բառարան]
(1979) Եկեղեցական իրեղէններ եւ նիւթական առարկաներ - [Ծիսական Բառարան]
(1975) Լեզվաբանական բառարան

Abbreviations

(2021) New! Տառային հապավումներ - [Նոր բառեր. Զ պրակ]
(2020) New! Տառային հապավումներ - [Նոր բառեր. Ե պրակ]
(2007) Հայերենում գործածվող տառային հապավումների բառարան
(1996) Հապավումներ - [Նոր բառերի բացատրական բառարան]

Usage of matching Word Forms

ականջ-դուռ †unverified (1 citation)

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations