Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Western Armenian

արժէ → արժել (verb)
Present Tense • Subjunctive Mood • Third Person • Singular
Imperative Mood • Singular
 Dictionary
արժել չէզոք բայ Արժէք ունենալ, գնահատուիլ * սուղի նստիլ:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 45։


ԱՐԺԷՔ
գոյական
    1. արժողութիւն, գին։
    2. յարգ։


ԱՐԺԵԼ
չէզոք բայ
    1. (գին՝) արժէք ունենալ։
    2. (յոգնութիւնը՝) փոխարինել։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 48
New!
ԱՐԺԷՔ (արժէից, արժեօք, յոգնակի), արժէքի, արժէքներ
գոյական
    1. Ինչ որ արժէ մի բան կամ մէկը. արժողութիւն, արժանք։
‣ Տունը դեռ չշինած, պէտք է նախ արժէքը որոշել։
‣ Գրուածքի արժէքը որոշվում է այն ընդունելութեամբ, որը նա գտնում է հասարակութիւնից։

    2. Յարգ, օգտակար կամ ընտիր յատկութիւն, արժանիք։
‣ Դուք այն մարդու արժէքը չէք ճանաչում, չէք գնահատում։
‣ Գինին երբ թթվում է՝ արժէքը կորցնում է։

    3. (Քաղաքատնտեսական) Այն յատկութիւնը, որ ստանում է առարկան՝ նկատի առնելով նրա հասարակական օգտակարութիւնը և աշխատանքը, որ գործ է դրվում նրան ձեռք բերելու կամ արտադրելու համար։
‣ Արժէքը կազմում է գնի հիմքը։
‣ Արժէքների ծագումն ու յատկութիւնները ուսումնասիրել են նշանաւոր քաղաքատնտեսներ։

    4. Իր, որ հասարակական օգտակարութիւն ունի և ձեռք է բերված աշխատանքով։
‣ Ո՜րքան արժէքներ ոչնչացան պատերազմի ընթացքում։

    5. Նշանակութիւն, ուշադրութեան արժանի յատկութիւն։
‣ Ձեր խօսքերը ոչ մի արժէք չունին ինձ համար։
‣ Արժէք մի՛ տաք նրա բարբաջանքներին։


ԱՐԺԵԼ,
ԱՐԺԵՆԱԼ
(գրաբարում՝ արժէ, արժեն, արժէի, արժէր. ուրիշ ձեւերով չի պատահում։ Նոր լեզւում՝ սահմանական ներկայ արժեմ, անցեալ անկատար արժէի, ապառնի կարժեմ կմ կարժենամ, կատարեալ արժեցայ կմ եցի, ստորադասական ներկայ արժեմ կմ արժենամ, անցեալ արժէի կմ արժենայի, հրամայական արժի՛ր կմ արժեցի՛ր։ Արժում եմ, էի ձեւերը քիչ գործածական են)
(պահլաւերէն aržitan)

չէզոք բայ
    1. Գնով կամ արժէքով հաւասարել մի բանի։
‣ Շաքարի կիլոգրամն արժէ մի րուբլի։
‣ Այս շորն ինձ արժեց հարիւր րուբլի։
‣ Նկարն արժէ 200 ր., շքեղ շրջանակի մէջ՝ կարժենայ 50 րուբլի աւելի։
‣ Ո՞րքան արժէ մի մետրը։

    2. Արժանիքով՝ յարգով հաւասարվել մի բանի կամ մէկին։
‣ Նա մի մարդ է, բայց բոլորիդ արժէ։
‣ Մէկ կայ՝ հազար արժէ, հազար կայ՝ մէկ չարժէ (ասացուած)։

    3. Համապատասխան՝ տեղին՝ պատշաճ լինել։
‣ Այդ պատիւները նրա արժեն։
‣ Արժէ նրան պատժել։
‣ Նա այս անարգանքը չտարաւ ու ապտակեց մեղաւորին.－ Արժէ՛, ես ու իմ հոգիս։

    4. Հետաքրքրութիւն՝ կարեւորութիւն ունենալ։
‣ Հարցը այնքան հետաքրքրական է, որ արժէ նրանով զբաղվել։
‣ Արժէ՞ ամեն մի յիմար խօսքի ուշադրութիւն դարձնել։
‣ Չարժէ այդ մասին խօսել։

    5. Պատճառել, առիթ լինել։
‣ Ինձ շատ չարչարանք արժեց, մինչեւ գործը գլուխ բերի։

    6. Նեղութիւն պատճառել, ծախսի տեղիք տալ։
‣ Այդ յաղթութիւնը նրան թանգ կարժենայ։
‣ Նրա առողջանալն ինձ արժեց իմ բոլոր կարողութիւնս։


✽rare word ԱՐԺԱՆԵԼ (եցի)
ներգործական բայ Դրամի արժողութիւնը կամ արժանքը դրոշմել վրան։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 288
New!
(beta)
ԱՐԺԷՔ
գոյական
    1. գին.

    2. յարգ, վարկ.

    3. նշանակութիւն. օրինակ՝
‣ ի՞նչ արժէք ունի խօսքը:


ԱՐԺԵԼ
չէզոք բայ
    1. արժէք՝ գին ունենալ.

    2. նշանակել. օրինակ՝
‣ ի՞նչ կ՚արժէ խօսքը.

    3. արժէքով՝ գինով՝ արժանիքով՝ յարգով հաւասարիլ բանի մը՝ մէկու մը.

    4. կարեւորութիւն ունենալ.

    5. վարկը՝ գինը բարձրանալ.

    6. փոխարինել:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 232
New!
(beta)
 Usage beta 53 citations 

Usage of matching Word Forms

New! Explore the usage of the word form արժէ in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "արժէ" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com