Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Western Armenian

դարձնէ → դարձնել (verb)
Present Tense • Subjunctive Mood • Third Person • Singular
 Dictionary
դարձ գոյական Վերադարձ, շրջան * զղջում:
դարձնել ներգործական բայ Վերադարձնել, շեղեցնել, շրջել * փոխել:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 95։


ԴԱՐՁՆԵԼ
ներգործական բայ
    1. (ետ՝) վերադարձնել։
    2. (մեքենայ՝) բանեցնել։
    3. (գինին գլուխը՝) բռնել։
    4. (գործ մը՝) վարել։
    5. (հայերէնի՝) վերածել, թարգմանել։
    6. (վրանոցին ներսը դուրս՝) շրջել։
    7. (խօսքին իմաստը՝) խեղաթիւրել։
    8. (որդին արհեստաւոր՝) ընել։
    9. (չորնալիք խոտը՝) ծորել։
    10. (մէկը իր կողմը՝) շահիլ։

Phrases
խաղեր դարձնել
մեքենայել, նիւթել։

մէկուն գլուխը դարձնել
միտքը փոխել, տարհամոզել. մոլորցնել։

քիթը բերանը դարձնել
աւրել, խանգարել, ձախողցնել։

երես դարձնել
չուզել, մերժել։

կռնակ դարձնել
հրաժարիլ։

գլխիվայր դարձնել
շրջել։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 98
New!
ԴԱՐՁՆԵԼ (ձը) դարձրի կամ դարձրեցի կամ դարձուցի
(սղված՝ Դարձուցանել՚ից, դարձուցնել － դարձունել － դարձընել)

ներգործական բայ
     անցողական ձեւ Դառնալ՚ի, սրա բոլոր նշանակութիւններով։

Բացի սրանից՝

＋dialectal meaning 1. Վատ խօսք ասողի խօսքը իրան վերադարձնել. վատ խօսքին վատ խօսքով պատասխանել։
‣ Նա ինձ հայհոյեց, ես էլ խօսքը իրան դարձրի։

＋dialectal meaning 2. Աքաղաղի կուկուլիկու կանչելուց յետոյ ցած ձայնով արձագանգ տալը։
‣ Մեր աքլորը ձայնը դարձնում է։

Համեմատել Դարձ (6)։

＋dialectal meaning 3. Կերակուրը յետ բերել, փսխել։
‣ Կերած խմածը դարձուց։

Համեմատել Դարձուցանել զմաղձ։

Phrasal Verbs
⨀old word Դարձուցանել զմաղձ
չէզոք բայ Փսխել։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 521
New!
(beta)
ԴԱՐՁՆԵԼ
ներգործական բայ
    1. առածը ետ տալ, վերադարձնել.
    2. ուղղութիւնը փոխել, շեղել, մոլորեցնել.
    3. շիտակ ճամբան բերել, ուղղել.
    4. անհաւատը հաւատքի բերել, քրիստոնեայ մկրտել՝ դրոշմել.
    5. անշարժ բան մը շարժման մէջ դնել, աշխատցնել, բանեցնել.
    6. մէկ վիճակէն ուրիշ վիճակի փոխել, վերածել.
    7. օտար լեզուէն մեր լեզուին վերածել, թարգմանել.
    8. գլուխը վար բերել կամ հակառակ կողմի վրայ պառկեցնել, շրջել.
    9. մէկու մը միտքը փոխել, տարհամոզել.
    10. գործ մը վարել, ղեկավարել.
    11. խօսքին իմաստը փոխել, խեղաթիւրել.
    12. մէկը իրեն բարեկամ ընել կամ իր կողմը բերել, սիրաշահիլ, բարեկամանալ.
    13. մէկը իրեն թշնամի ընել, թշնամացնել։

Phrasal Verbs
Մէկուն գլուխը դարձնել
ներգործական բայ ա) ապշեցնել, բ) խենթեցնել.

գինին գլուխը դարձնել
ներգործական բայ գինովցնել.

մէկու մը երես դարձնել
ներգործական բայ ա) անտեսել, բ) արհամարհել.

խաղեր դարձնել
ներգործական բայ մեքենայել, դաւել.

մէկու մը կռնակ դարձնել
ներգործական բայ ա) խզուիլ, բ) լքել.

քիթը՝ բերանը մէկ դարձնել
ներգործական բայ խոշտանգել.

քիթը՝ բերանը դարձնել
չէզոք բայ պժգալ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 470
New!
(beta)
ՇԱՐԺԵԼ
ներգործական բայ
    1. հանդարտ՝ հանգիստ՝ դադրած վիճակը խախտել՝ շարժման մէջ դնել. տատանեցնել, ցնցել, երերցնել, թնդել.

    2. հրելով՝ քշելով՝ կրելով եւ այլն բան մը տեղէ մը ուրիշ տեղ տանիլ կամ տեղէն հեռացնել. տեղափոխել.

    3. շարժման մէջ դնել. շարժում հաղորդել, գործի լծել, աշխատցնել.

    4. մարմնին մասերը աշխատանքի լծել՝ շարժման մէջ դնել.

    5. ընթացքի՝ շարժման մէջ դնել.

    6. (Փոխաբերական իմաստ) հոգեկան յուզում յառաջացնել. յուզել, գրգռել. օրինակ՝
‣ գութը շարժել.

    7. (Փոխաբերական իմաստ) նպաստել որեւէ բանի զարգացման. յառաջ մղել.

    8. (Փոխաբերական իմաստ) ղեկավարել, վարել, առաջնորդել.

    9. (Փոխաբերական իմաստ) որոշ արարքներու պատճառ հանդիսանալ, մղել, դրդել։

Types
— Ամրացած՝ տեղէն՝ խախտել:

— Գլուխը, ուսերը՝ թօթուել:

— Գութը, սիրտը՝ յուզել։

— Զարմանք՝ զարմացնել:

— Կասկած՝ արթնցնել:

— Հովը նաւակը՝ տարուբերել:

— Մեքենայ՝ դարձնել, բանեցնել, գործել տալ։

— Նախանձ, բարկութիւն՝ գրգռել:

— Որոտումը լեռները՝ թնդացնել, դղրդել:

— Սուրը օդին մէջ՝ խաղցնել, ճօճել։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1766
New!
(beta)
ՈՒՂՂԵԼ
ներգործական բայ
    1. ուղիղ դիրք տալ. շտկել, կանոնաւորել.

    2. ծռութիւնները՝ անհարթութիւնները կարգի բերել. հարթել, յարդարել.

    3. խանգարուած առարկայ մը՝ գործիք մը՝ մեքենայ մը շտկել. սարքել, սարքաւորել, կարգի բերել, կարգի դնել.

    4. խօսքի թէ գործի մէջ սխալը շտկել՝ ճշդել.

    5. բնագիրներու մէջ սպրդած աղաւաղուած կամ վրիպած բառերը շտկել.

    6. տպագրական շարուածքի մը մէջ սպրդած վրիպակները լուսանցքի վրայ նշանակել. սրբագրել, շտկել, ուղղագրել.

    7. որեւէ բանի հետ համեմատելով՝ ստուգելով ճշդում կատարել. օրինակ՝
‣ ժամացոյցը ուղղել.

    8. ուղղութիւն տալ. ղեկավարել, յառաջ տանիլ, վարել.

    9. ծռած՝ կորացած բան մը ուղիղ դարձնել.

    10. որոշ ուղղութեամբ բռնել՝ դարձնել. իր դիրքին՝ առարկայի մը դէպի որոշ տեղ՝ կողմ ուղղութիւն տալ.

    11. շարժման՝ գործողութեան ուղղութիւն տալ՝ դարձնել. օրինակ՝
‣ քայլերը ուղղեց դէպի դաշտերը.

    12. կեդրոնացնել՝ կեդրոնանալ բանի մը վրայ.

    13. դիմել, հասցէագրել.

    14. ուղարկել. օրինակ՝
‣ հեռագիր մը ուղղել.

    15. ուղիղ՝ ընդունելի՝ ճիշդ դարձնել. բարւոքել, բարելաւել, լաւացնել, բարեփոխել (բարքերը).

    16. սխալ՝ դատապարտելի՝ պարսաւելի ուղիէն՝ ընթացքէն ետ կեցնել. դաստիարակել, խելքի բերել, ճամբու բերել, ուղիղ ճամբու վրայ կանգնեցնել:

Types
— Անկարգը՝ զգաստացնել:

— Աչքերը՝ դարձնել, յառել, սեւեռել։

— Բարքերը՝ բարեփոխել։

— Դիտակը՝ դարձնել։

— Ինքզինք՝ բարւոքիլ, լաւանալ։

— Խնդիր մը՝ մատուցանել, դիմել։

— Սխալը՝ դարմանել։

— Քայլերը՝ երթալ, դիմել։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1908
New!
(beta)
ՎԱՐԵԼ
ներգործական բայ
    1. քշել, յառաջ շարժել, քալեցնել, վազցնել (կենդանի մը).
    2. յառաջ կամ դէպի այլ կողմ մղել (առարկայ մը).
    3. յառաջ տանիլ, ուղղութիւն տալ. կառավարել, ղեկավարել.
    4. յառաջ տանիլ, գլխաւորել, առաջնորդել.
    5. գործադրել, ընել։

Derivatives
— Գործ՝ դարձնել։

— Դատ՝ պաշտպանել:

— Ընկերակցութիւն, միութիւն՝ ղեկավարել:

— Ժողովը՝ ատենապետել, նախագահել։

— Խումբը՝ առաջնորդել։

— Կեանք՝ ապրիլ։

— Հին ընթացքը՝ շարունակել։

— Պաշտօն՝ պաշտօնավարել, ծառայել։

— Ցիցը՝ մխել, վարսել, խրել։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2204
New!
(beta)
 Usage beta 12 citations 

Usage of matching Word Forms

New! Explore the usage of the word form դարձնէ in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "դարձնէ" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com