Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Dictionary
Ը,
ը,
ըթ
գոյական

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 685
New!
(beta)
1. ՈՎ (օվ, + վօվ, + վէվ ևն) (զով, ոյր, ում, յումէ կմ յումմէ, գործիական չունի, ոյք կմ ովք, զոյս, ոյց, յոյց, գործիական չունի), հայցական տրական ում, սեռական ում կմ որի, ումից կմ ումնից, գործիական ներգործական չունի, ովքեր, ովքերի։ (երկարացած ձեւ Ո՚ի, ինչպէս Բաբելոն և Բաբելովն եւն)
անձնական յարաբեր. դերանուն (միայն մարդկանց մասին), գործ է ածվում երկրորդական նախադասութեան մէջ, որին գլխաւորի մէջ համապատասխանում է նա, որ երբեմն դրվում է, երբեմն զօրութեամբ է հասկացվում։

Derivatives
⨀old word Յո՞վ կամ, ⨀old word Յո՞
Դէպի ո՞ւր։
‣ Յո՞վ երթաս կամ Յո՞ երթաս (Սենկեվիչի նշանաւոր վէպի վերնագիրը)։

Phrases
Ո՞վ գիտէ
Յայտնի չէ, ոչ ոք չգիտէ։
‣ Ո՞վ գիտէ, թէ նա ե՞րբ կվերադառնայ։


2. Ո՜Վ (օ՜վ)
միջարկութիւն որ կցվում է գոյական անուան։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1721
New!
(beta)
Ը
    1. մեր այբուբենին ութերորդ տառը եւ չորրորդ ձայնաւորը, որ ունի կարճ ու անշեշտ հնչիւն, եւ կ՚արտասանուի կիսափակ բերանով ու թեթեւօրէն ոյժ տալով կոկորդին. անունն է ըթ.

    2. գլխագիր ը-ը, քովը կէտ (= Ը.), դասական թուական ածական է եւ կը նշանակէ ութերորդ, իսկ նոտրգիր կամ բոլորգիր կամ շեղագիր ը-ը բացարձակ թուական ածական է եւ կը նըշանակէ ութ.

    3. բառերուն սկիզբը կը գրուի մի'այն նայ բաղաձայններին առաջ (լ, ղ, մ, ն, ր).

    4. բառերու մէջ չի գրուիր, բայց կը հընչուի ի եւ ու ձայնաւորներու սղումով. օրինակ՝
‣ գիր՝ գրել, սուրբ՝ սրբել.

բարդութեան ատեն արմատական ը-ը այս օրէնքին ենթակայ չէ. օրինակ՝
‣ արագ+ընթաց.

    5. հոլովման ընթացքին՝ ածանցման եւ բարդումի մէջ ալ՝ քանի մը միավանկ բառեր իրենց սկզբնատառ ի-ն կամ ու-ն կորսնցնելով՝ կը գրուին ը-ով. օրինակ՝
‣ իղձ՝ ըղձալ, ըղձակերտ, ումպ՝ ըմպել, ըմպանակ (= գաւաթ).

    6. ինչ-ինչ բառերու մէջ ը-ը կը փոխանակուի ա-ով. օրինակ՝
‣ անկողին (ուր ան-ը ժխտական մասնիկ չէ, այլ ըն նախամասնիկին մէկ ձեւափոխումը) ընկողմանիլ, վերամբարձ՝ վերըմբերձիկ, անդորր՝ ընդոյր.

    7. ըստ նախադրութիւնը իբրեւ նախամասնիկ գործածուելու ատեն ը-ը կ՚իյնայ. օրինակ՝
‣ ստունգանել՝ ըստ ունկն հանել (= մտիկ չընել), ստերիւրել՝ երիւրէն (= շիտակ ճամբայ) հեռացնել կամ մոլորեցնել, ստգտանել (= պարսաւել).

ընդհակառակը՝ ընդ նախադրութիւնը, որ ըն նախամասնիկի աճումն է դ-ով, իբրեւ նախամասնիկ կը պահէ ը-ը թէ՝ ընդ եւ թէ ըն ձեւերու մէջ. օրինակ՝
‣ ընդգրկել, ընկեր (ընդկեր = միասին ուտող).

    8. տողադարձի ատեն թէ՛ բառին սկիզբը եւ թէ մէջը ը կ՚աւելցուի. օրինակ՝
‣ ըս-կիզբ, սկըզ-բնական.

    9. տողադարձի ատեն ազնուական, նուագ, եւ այլն բառերու ու-ի ո-ն ը-ի կը փոխուի. օրինակ՝
‣ ազնը-ւական, նը-ւագ.

    10. տաղաչափութեան մէջ՝ երբ ձայնաւորի հանդիպող սղելի վանկ մը իբրեւ լիավանկ պէտք կ՚ըլլայ կարդալ՝ ը կ՚աւելցուի. օրինակ՝
‣ ազնըւական, նըւագ, երբեմըն, հըրավառ, ճըրագ.

    11. անունի մը ետեւ կը գործածուի իբրեւ որոշիչ յօդ՝ երբ անունը բաղաձայնով կը վերջանայ եւ յաջորդ բառը բաղաձայնով կը սկսի. օրինակ՝
‣ մարդը տուն գնաց.

    12. ստացական ածականին, ընկերացող անուն մը ը դիմորոշ յօդը կ՚առնէ՝ երբ անունը բաղաձայնով կը վերջանայ. օրինակ՝
‣ իր գիրքը.

ը-ը ստացական դերանունի երրորդ դէմքին ետեւ եւս կը գործածուի իբրեւ դիմորոշ յօդ. օրինակ՝
‣ ինքը։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 649
New!
(beta)
ՈՎ
դերանուն
    1. այն մարդը որ. օրինակ՝
‣ ով անմեղ է, արքայութեան պիտի արժանանայ.

    2. ամէն մարդ, ամէն ոք. օրինակ՝
‣ ով ներկայ էր, իր բաժինը առաւ.

    3. ոեւէ մէկը, անորոշաբար. օրինակ՝
‣ ո՞վ կ՚ուզէ թող գանգատի.

    4. իբրեւ հարցական դերանուն կը գործածուի հարցական նախադասութիւններու մէջ (ո՞ր մարդը, ո՞ր մէկը). օրինակ՝
‣ ո՞վ էր դուռը թակողը.

    5. հարցական խօսք՝ դիմացինին ըսածը կրկնել տալու նպատակով (իբր թէ չէ հասկցած). օրինակ՝
‣ Ղուկասը եկաւ։ Ո՞վ.

    6. նոյնպիսի հարցական խօսք՝ զարմանք արտայայտելու համար (իբր թէ չի հաւատար լսածին). օրինակ՝
‣ քեզ ալ կ՚ամբաստանեն: = Զո՞վ : Զի՞ս.

    7. կիսահարցական խօսքերու (անուղղակի հարցում) երկրորդական նախադասութիւններու մէջ (այս պարագայէն կը գրուի շեշտով). օրինակ՝
‣ չըսաւ թէ ո՛վ է.

    8. ո՛չ ոք, ոեւէ մէկը. օրինակ՝
‣ ո՞վ սիրտ ունէ լալու.

    9. բաշխական նշանակութեամբ՝ մէկը... մէկը, ոմանք . . . ոմանք. օրինակ՝
‣ բազմաթիւ մարդիկ եկան. ով՝ հետիոտն, ով՝ ինքնաշարժով, ով՝ ուղղաթիռով.

    10. հակադրական-ժխտական իմաստով՝ ցոյց կու տայ հակադրուող անձերէն մէկուն անարժանութիւնը. օրինակ՝
‣ ո՞վ պայքարեցաւ, ո՞վ վարձատրուեցաւ։


Ո՜Վ
ձայնարկութիւն
    1. կոչական ձայնարկութիւն, որ կը դրուի այն բառէն (սովորաբար գոյական) առաջ, որուն ուղղուած է. ա՜յ, է՜յ. օրինակ՝
‣ ո՜վ մարդկային արդարութիւն, թող ես թքնեմ քո ճակատէն (Սիամանթօ).

    2. հիացումի՝ զարմանքի բացագանչութիւն.

    3. վիշտի՝ աղէտի բացագանչութիւն. օրինակ՝
‣ ո՜վ դարք, ո՜վ բարք.

    4. ծաղրի՝ հեգնանքի բացագանչութիւն:

Ովը երկարած ձեւն է Ո՚ի. օրինակ՝ Հռոմ - Հռովմ: Գաւառաբարբառներու մէջ ունինք վով ձեւը:

Անձնական յարաբերական դերանուն (միայն մարդոց մասին), որ կը գործածուի երկրորդական նախադասութեան մէջ:

Phrases
Ո՞վ գիտէ
յայտնի չէ, ոչ ոք գիտէ, չեմ գիտեր։

Ո՞վ ըսես
ամէնքը, անխտիր կերպով, ամէն մարդ:

Ո՛վ կ՚ուզէ թող ըլլայ
որեւէ խտրութիւն՝ ընտրութիւն չեմ ըներ. բոլորն ալ ինծի համար միեւնոյնն են:

Ով որ
    1. ամէն մէկը, իւրաքանչիւրը, ան որ, այն մարդը որ.
    2. մէկը, անծանօթ մարդ մը։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1869
New!
(beta)
 Usage beta 3 citations 

Usage of matching Word Forms

Also search for "ը-ով" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com