Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Western Armenian

կարգեր → կարգ (noun)
Plural • Nominative case
Plural • Accusative case
կարգեր → կարգել (verb)
(Past Participle)
 Dictionary
կարգ գոյական Շարք, յաջորդութիւն, հերթ, դասարան * եկեղեցական աստիճան, ծէս * կրօնական ուխտ:
կարգել ներգործական բայ Պաշտօն նշանակել, սահմանել, կարգ դնել * ամուսնացնել:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 206։


ԿԱՐԳ
գոյական
    1. շարք, շարան, տող, տողան։
    2. սովորութիւն։
    3. (աստիճան՝) դաս, դասակարգ։
    4. (վարժարանի՝) դասարան։
    5. (կանոն՝) կանոնագիր, օրէնք։
    6. (եղանակներու՝) շրջան, դարձ։
    7. (յաջորդական՝) յաջորդութիւն։
    8. (երկրագունտի կեղեւին՝ ընկերութեան՝) խաւ։
    9. (եկեղեցականի՝) աստիճան։
    10. (միաբանական՝) միաբանութիւն, ուխտ։
    11. (ժողովի խնդիրներ՝) օրակարգ։
    12. (յօրինուածական՝) կապակցութիւն։

Phrases
լաւ կարգեր
բարեկարգութիւն։

կարգէ դուրս
արտակարգ։

կարգաւ
հերթով, փոփոխակի, փոխն ի փոխ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 226
New!
ԿԱՐԳԵԼ
ներգործական բայ
    1. հաստատել, սահմանել, նշանակել։
    2. ամուսնացնել։


ԿԱՐԳՈՒԻԼ
չէզոք բայ
    1. նշանակուիլ։
    2. ամուսնանալ, լծակցիլ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 227
New!
ԿԱՐԳ ի (աց)
գոյական

Derivatives
⨀old word Կարգաւ
մակբայ Կարգով, հերթով։

Կարգին
ածական մակբայ Օրինաւոր, ինչպէս հարկն է։
‣ Կարգին մարդ է դառել։
‣ Մի կարգին պատասխան տուր։

Կարգով
մակբայ Կարգը պահպանելով, հերթով։

Phrasal Verbs
⨀old word Ի կարգ անկանել
չէզոք բայ Կարգի՝ շարքի մէջ ընկնել։

Կարգ կանգնել
չէզոք բայ Այնպէս կանգնել, որ կանոնաւոր շարք ձեւանայ։

Կարգը խանգարել
չէզոք բայ Անկարգութիւն անել։

Կարգը պահպանել
չէզոք բայ Հսկել կարգի, կարգապահութեան վրայ։

Կարգի բերել
ներգործական բայ
    1. Կարգ՝ բարեկարգութիւն մտցնել։
‣ Գործերը՝ գործարանը կարգի բերեց։

    2. Հրահանգել, զսպել, ենթարկել կարգապահութեան։
‣ Երեխան էլի կատաղել է, գնա՛, կարգի բեր։

    3. Սարքել, կանոնաւոր վիճակի մէջ դնել։
‣ Մեքենան չի բանում, կարո՞ղ ես կարգի բերել։

Կարգի հրաւիրել
ներգործական բայ Անկարգին նկատողութիւն անել և պահանջել որ ենթարկվի կարգին։

Phrases
Արտաքոյ կարգի
ածական Սովորական կարգից դուրս, արտակարգ, չափազանց։
‣ Արտաքոյ կարգի ցրտեր եղան։
‣ Արտաքոյ կարգի ընդունակութեան տէր է։

Ըստ կարգի
մակբայ
    1. Կարգով, շարքով, հերթով։
    2. Ասում են հերթից դուրս ձայն խնդրելու համար։

Եւ որ ի կարգին
մակբայ Եւ այսպէս շարունակաբար, և այլն։

Կարգ-կանոն
գոյական Բարեկարգութիւն։

Կարգ-կարգ
մակբայ Կարգերով, շարքերով, շարք-շարքի յետեւից։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1036
New!
(beta)
ԿԱՐԳԵԼ կարգեցի
ներգործական բայ
⨀old meaning 1. Կարգ՝ օրէնք դնել, սահմանել, որոշել։

⨀old meaning 2. Կարգով դասաւորել, կարգով գրել։

    3. Նշանակել մի գործի, մի պաշտօնի։
‣ Նրան կարգեցին թատրոնի վերահսկիչ՝ ծախսարար։

＋dialectal meaning 4. Ամուսնացնել, պսակել։
‣ Որդուդ ինչո՞ւ չես կարգում։ ―Առաջ պէտք է աղջկանս կարգեմ։

ԿԱՐԳԵԼ (կարգեցայ),
ԿԱՐԳՎԵԼ կարգվեցի
կրաւորական չէզոք բայ նոյն նշանակութեամբ։
‣ Նա վերակացու կարգվեց։
‣ Կարգված աղջիկ։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1037
New!
(beta)
ԿԱՐԳ
գոյական
    1. շարք (աշակերտներու՝ գիրքերու).
    2. հերթ, յաջորդութիւն, յաջորդականութիւն (սպասողներու).
    3. ընդունուած սովորութիւն՝ աւանդութիւն.
    4. դասարան (դպրոցի).
    5. դաս, խաւ, դասակարգ (մարդոց).
    6. պատշաճութիւն.
    7. կարգուկանոն, կարգապահութիւն, կանոնաւորութիւն (խմբական կեանքի՝ ընտանիքի).
    8. օրէնք, կանոն.
    9. եկեղեցական աստիճան (սարկաւագ, քահանայ, վարդապետ, եպիսկոպոս, կաթողիկոս), նուիրապետութիւն.
    10. եկեղեցական խորհուրդ (մկրտութիւն, պսակ, եւ այլն).
    11. եկեղեցական արարողութիւն՝ ծիսակատարութիւն՝ (կարգ գիշերային՝ առաւօտեան՝ երեկոյեան ժամերգութեան՝ թաղման).
    12. եկեղեցական խմբական կազմակերպութիւն՝ խմբաւորում (միաբանութիւն, ուխտ).
    13. աթոռներու՝ նստատեղիներու աստիճանաւորում՝ բաժանում (Ա.՝ Բ.՝ Գ. կարգ օդանաւի՝ շոգեկառքի՝ հանրակառքի՝ շոգենաւի մէջ).
    14. կենդանական՝ բուսական խմբաւորում՝ խումբ՝ խմբակցութիւն՝ ընտանիք։

Derivatives
կարգաւ, կարգով
մակբայ
    1. հերթով,
    2. փոխնիփոխ.

Phrasal Verbs
կարգը խանգարել
չէզոք բայ անկարգութիւն ընել,

կարգը պահպանել
չէզոք բայ
    1. կարգապահութեան վրայ հսկել,
    2. կարգապահ ըլլալ,

կարգի բերել
ներգործական բայ
    1. զսպել,
    2. ուղղել,
    3. բարեկարգել.

կարգի հրաւիրել
ներգործական բայ պահանջել որ կարգապահ ըլլայ.

Phrases
կարգ ըստ կարգի
մակբայ կարգ-կարգ, մէկը միւսին ետեւէն.

արտաքոյ կարգի
ածական արտակարգ.

ըստ կարգի
մակբայ կարգով, հերթով.

կարգ-կարգ
մակբայ շարք-շարքի ետեւէ.

ամէն բան կարգին է
ամէն ինչ օրինաւոր կ՚ընթանայ.

իմ կարգիս
մակբայ երբ կարգը՝ հերթը ինծի եկաւ... ես ալ.

կարգ եկեղեցւոյ
գոյական եկեղեցական՝ հոգեւորական դասը՝ հոգեւորականութիւն:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 983
New!
(beta)
ՇԱՐԱՆ
գոյական
    1. իրարու ետեւէն դրուած՝ իրարու յաջորդող՝ կարգով իրարու մօտ դրուած՝ կանգնած մարդոց՝ իրերու՝ առարկաներու եւ այլն շարք. կարգ.
    2. թելի վրայ շարուած զանազան առարկաներու (ոսկէ, արծաթ, ուլունք պտուղ, ծխախոտի տերեւ) շարք. շարոց.
    3. ընտիր ընկոյզի տեսակ մը, որ ծառէն իյնալով կը կոտրի եւ միջուկը դուրս կու գայ։ Զայն կ՚առնեն եւ շարոց կը շինեն.
    4. զօրքի մարտակարգի կամ շարժման մէջ եղող զօրասիւնին շարքը ըստ խորութեան.
    5. (Փոխաբերական իմաստ) իրարու յաջորդող մտածումներու՝ խօսքերու՝ արտայայտութիւններու կարգ։

Types
— Մանուկներու՝ կարգ։

— Ուղտերու՝ նաւերու՝ կարաւան:

— Չոր թուզի՝ պաղատիտ:

— Պտուղներու՝ կցխանի, շարոց, շարանուկ, շարան:

— Քաղցուի մէջ թաթխուած՝ շոպակ, իճուղ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1763
New!
(beta)
ԿԱՐԳԵԼ
ներգործական բայ
    1. կարգ դնել, շտկել, շարել, դասաւորել. Հակառակը՝ խառնշտկել։

    2. պաշտօնի մը կամ գործի մը վրայ նշանակել՝ հաստատել. Հակառակը՝ պաշտօնազրկել։

    3. որոշել, սահմանել.

    4. ամուսնացնել, պսակել: Հակառակը՝ ամուսնալուծել։


ԿԱՐԳՈՒԻԼ
կրաւորական բայ չէզոք բայ
    1. պաշտօնի մը կամ գործի մը նշանակուիլ՝ հաստատուիլ՝ որոշուիլ՝ սահմանուիլ.
    2. ամուսնանալ, լծակցիլ.
    3. ձեռնադրուիլ, կարգ ստանալ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 985
New!
(beta)

Similar words
կառքեր
կարգէր
կարկեր
կարկէր
 Usage beta 66 citations 

Usage of matching Word Forms

New! Explore the usage of the word form կարգեր in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "կարգեր" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com