Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Western Armenian

կռնակդ → կռնակ (noun)
Singular • Nominative case • Second Person Singular Possessive Article դ
Singular • Accusative case • Second Person Singular Possessive Article դ
 Dictionary
կռնակ գոյական Թիկունք, շալակ (մարդու), քամակ (գրաստի), նիւս (ձիու) * ապաւէն:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 223։


ԿՌՆԱԿ
գոյական
    1. թիկունք, քամակ, շալակ, կռթունք։
    2. պաշտպան։
    3. (ձիու՝) նիւս։
    4. (ուղտի՝) կուտկէն։
    5. (աթոռի՝) կոնք, յենարան։
    6. (ձեռքի՝ փոխանակագրի՝) յետսակողմ։

Phrases
կռնակը առնել
շալկել։

կռնակը դարձնել
հրաժարիլ։

կռնակի վրայ
յորսայս։

կռնակէն
ետեւէն, հասցէին։

լայն կռնակով
թիկնեղ, թիկնաւէտ։

վէգին կռնակը
սալ, իշնեկ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 251
New!
＋dialectal word ԿՌՆԱԿ կռնակի կամ կռնկի
(արմատ կուռն)

գոյական
    1. Թիկունք, մարմնի յետեւի կողմը, ուսերից մինչեւ մէջքը։
‣ Բեռը կռնակն առած գնում էր։
‣ Գնդակը կրծքից դիպաւ, կռնակից դուրս եկաւ։

    2. Փոխաբերաբար Թեւ-թիկունք, օգնող, օգնական։
‣ Ես եթէ քեզ կռնակ ունենամ՝ ոչ ոքից չեմ վախենայ։
‣ Դուրս եկ, համարձակ խօսիր, ես քո կռնակդ եմ։

    3. Նմանութեամբ Առարկայի յետեւի կողմը։
‣ Ջուրը սարի էն կռնակովն է վազում։
‣ Սրի կռնակովը խփեց։

Derivatives
Կռնակէն
մակբայ Ուշադրութեամբ, շնորհիւ։
‣ Այս ամենը եղբօրը կռնակէն է։

Phrasal Verbs
Կռնակ առնել
չէզոք բայ Օգնութիւն գտնել, քաջալերվել։
‣ Նա երբ մեզ հետ միացաւ՝ մենք կռնակ առանք։

Կռնակ դարձնել
չէզոք բայ Խոյս տալ, փախչել։
‣ Այստեղ դուք յոխորտում էք, բայց կռուի ժամանակ թշնամուն (կամ թշնամու առաջ) կռնակ էք դարձնում։

Կռնակ կենալ
չէզոք բայ Օգնել, կռնակ լինել։
‣ Դու մտի՛ր այս գործի մէջ, ես քեզ կռնակ կկենամ։

Կռնակ ունենալ
չէզոք բայ
    1. Օգնող՝ օգնական ունենալ։
‣ Նա քեզ նման կռնակ ունի, էլ ո՞ւմից պիտի վախենայ։

    2. Ոյժ ունենալ (մի բան անելու), կարողանալ դիմանալ։
‣ Եթէ կռնակ ունիս՝ ապա՛ առաջ արի, փորձի՛ր։
‣ Նա կռնա՞կ ունի որ դէմս դուրս գայ։

Կռնակ տալ
չէզոք բայ Կռնակը դէմ անել, որպէսզի մէկը ոտները նրա կռնակին դնէ մի տեղ բարձրանալու համար։
‣ Նա կռնակ տուեց ընկերին, որ բարձրացաւ ու ծառի ոստիցը բռնեց։

Կռնակն արեւ ծագել
չէզոք բայ Չափից դուրս աջողութիւն գտնել։

Կռնակը գետին բերել
ներգործական բայ Գօտեմարտութեան ժամանակ հակառակորդին կռնակի վրայ պառկեցնել, որ կատարեալ յաղթութեան նշան է։
‣ Երկու անգամ կռնակդ գետին բերեց, էլի՞ չխրատվեցիր։

Կռնակը գետին գալ
չէզոք բայ Տե՛ս Կռնկին գալ։

Կռնակը գետին չգալ
չէզոք բայ Չընկճվել, բարելաւ վիճակ ունենալ, գոհ ապրել։
‣ Որդիքս մեծացել, գործի են եղել, յոյս ունիմ կռնակս գետին չի գայ։

Կռնկին գալ (կըռ-նը)
չէզոք բայ Գօտեմարտութեան ժամանակ հակառակորդի ձեռքով կռնակի վրայ պառկեցնվել. փոխաբերաբար պարտվել, պարտութիւնը խոստովանել։
‣ Նրա բոլոր ասածների դէմ առարկեցին, հերքեցին, բայց նա էլի կռնկին չի գալիս, իրանն է պնդում։

Կռնակի մէջ տեղից ճաթել
չէզոք բայ Սաստիկ բարկանալ։

Կռնակի մէջ տեղից ճաթեցնել
ներգործական բայ Սաստիկ բարկացնել։

Phrases
Կռնակը ամուր
ածական Թիկունքը պաշտպանված, ապահով, պաշտպանութիւն ունեցող։
‣ Նա շատ անիրաւութիւններ էր անում, որովհետեւ կռնակն ամուր էր զգում։

Կռնակի վրայ բաց
ածական Կրնկի վրայ բաց, ամբողջապէս բաց։
‣ Դռներն ու պատուհանները կռնակի վրայ բաց էին թողել։

Տաշտէ կռնակ
գոյական Տե՛ս Կրիայ։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1126
New!
(beta)
ԲՌՆԱԿ
գոյական
    1. ցորենի կամ խոտի խուրձ, զոր հնձուորը կը հաւաքէ ձախ ձեռքով՝ աջով հնձելու համար. օրինակ՝
‣ մի քանի բռնակ ալ հնձենք՝ ապա նստինք ուտելու.

    2. ձիու երկու միջին հերձատամները.

Types
— մերձաւորները՝ միջնակ.

— ծայրինները՝ կռնակ:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 356
New!
(beta)
ԿՌՆԱԿ
գոյական
    1. յատկապէս մարդկային մարմինի ետեւի կողմը՝ ուսէն մինչեւ մէջքը, թիկնամէջ, թիկունք, շալակ, քամակ, կռթունք, կուռն.

Types
— անասուններու՝ գաւակ.

— ձիու՝ նիւս.

— ուղտի՝ կուտկէն.

— աթոռի՝ կոնք, յեցարան.

— վէգին՝ սալ, իշնեկ.

— շէնքի՝ յետսակողմ.

    2. (Փոխաբերական իմաստ) թեւ-թիկունք, օգնական, ապաւէն, պաշտպան, օգնութիւն, պաշտպանութիւն, հովանաւորութիւն։ Հակառակը՝ կուրծք, լանջք։

Phrasal Verbs
կռնակը առնել
ներգործական բայ շալկել.

կռնակ առնել
չէզոք բայ քաջալերուիլ.

կռնակ դարձնել
չէզոք բայ
    1. խոյս տալ, փախչիլ, խուսափիլ մէկէ մը,
    2. լքել.

կռնակ կենալ
չէզոք բայ
    1. օգնել,
    2. քաջալերել.

կռնակ տալ
չէզոք բայ կռնակով օգնել՝ բան մը բարձրացնելու համար.

կռնակ ունենալ
չէզոք բայ օգնական ունենալ, օգնող ունենալ.

կռնակը գետին բերել
ներգործական բայ գետին զարնել, տապալել.

կռնակը գետին գալ
չէզոք բայ ընկճուիլ, պարտուիլ.

կռնակը գետին չգալ
չէզոք բայ չընկճուիլ, չպարտուիլ.

Phrases
կռնակը ամուր
    1. զօրաւոր՝ ազդեցիկ պաշտպան՝ օգնական՝ երաշխաւոր.
    2. ապահով, թիկունքը պաշտպանուած.

մարդուն երեսը զարկեր են, ա՜խ կռնակս ըսեր է
օգնական չունենալուն պատճառաւ ապտակուած է.

կռնակի վրայ
մակբայ յորսայս.

կռնակի վրայ գաս
(անէծք) մեռնիս, սատկիս.

ձեռքդ վահանով կամ կռնակդ վահանին վրայ
յաղթական կամ վահանիդ վրայ մեռած գաս (սպարտացի մօր պատգամը կռուի գացող զաւակին).

կռնակէն
մակբայ ետեւէն, հասցէին.

լայն կռնակով
թիկնեղ, թիկնաւէտ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1071
New!
(beta)
ՅԵՆԱՐԱՆ,
ՅԵՑԱՐԱՆ
գոյական
    1. յենուելու՝ կռթնելու տեղ՝ կազմած.

    2. զանազան տեսակի ծանրութիւններ իր վրայ կրող՝ վերցնող խարիսխ՝ սիւն՝ նեցուկ.

    3. Տե՛ս ՅԵՆԱԿԷՏ.

    4. որեւէ բան անշարժ՝ հաստատ պահելու կազմած. օրինակ՝
‣ մամլակը երկաթագործութեան պարագային.

    5. (Փոխաբերական իմաստ) ոյժ՝ հանգամանք՝ պայման, որուն կարելի է կռթնիլ՝ վստահիլ.

    6. (Փոխաբերական իմաստ) վստահելի՝ օգտակար եղող անձ, որուն կարելի է ապաւինիլ։

Types
— Բազմոցի, աթոռի՝ թիկունք, կռնակ:

— Լծակի՝ յենակէտ, յեցակէտ։

— Նկարիչի՝ ձեռնակալ։

— Պատուհանի՝ նեցուկ:

— Սանդուխի, պատշգամի՝ բազրիք:

— Վանդակապատի՝ ծնօտ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1627
New!
(beta)
 Usage beta 3 citations 

Usage of matching Word Forms

New! Explore the usage of the word form կռնակդ in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "կռնակդ" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com