Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology

Western Armenian

պաշտամունք → պաշտամունք (noun)
Singular • Nominative case
Singular • Accusative case

Matching Word Forms

պաշտամունք → պաշտօն
 Dictionary
պաշտամունք գոյական Աստուծոյ մատուցուած յարգանք՝ աղօթք (խմբական) * խոր սէր, երկրպագութիւն:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 380։


ՊԱՇՏԱՄՈՒՆՔ
գոյական
    1. պաշտօն, երկրպագութիւն։
    2. Տե՛ս պաշտում։


ՊԱՇՏՕՆ
գոյական
    1. պաշտամունք, արարողութիւն։
    2. ծառայութիւն, սպասարկութիւն, գործ, զբաղում, պարապմունք։
    3. (ստամոքսի՝ սիրտի՝) դեր։
    4. (ննջեցեալներու համար՝) հոգեհանգիստ։

Phrases
պաշտօններ
դիրք, աստիճան։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 410
New!
ՊԱՇՏԱՄՈՒՆՔ պաշտամունքի, պաշտամունքներ [գրաբար յոգնակի ուղղական հոլով Պաշտօն՚ի]
գոյական
    1. (Եկեղեցական) Աստուածապաշտութեան կարգ, որ կատարվում է եկեղեցում։
‣ Կաթոլիկ եկեղեցիներում պաշտամունքները կատարվում են մեծ շքով։
‣ Նրանք անխափան կատարում էին կրօնական պաշտամունքները։
‣ Այսօր երեկոյեան պաշտամունքը շատ հանդիսաւոր կլինի։

    2. (Եկեղեցական) Կրօնական յարգանք, երկրպագութիւն։
‣ Խաչը պաշտամունքի առարկայ է քրիստոնեաների մօտ։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1812
New!
(beta)
ՊԱՇՏՕՆ (պաշտաման, պաշտամունք, պաշտամանց)
(Պաշտել՚ից)

գոյական
    1. Ծառայութիւն, տեւական յատուկ գործ որեւէ հիմնարկում, որ յանձնվում է մի մարդու կատարելու։
‣ Դպրոցում բացի տեսչական և ուսուցչական պաշտօններից, կային երեք վերակացուի, մի տնտեսական կառավարչի և մի գանձապահի պաշտօններ։
‣ Մեզ մօտ բոլոր պաշտօնները բռնված են, ազատ պաշտօն (կամ տեղ) չունինք։
‣ Նա պաշտօնը մեզ մօտ թողեց, որովհետեւ ուրիշ տեղ նրան լաւագոյն պաշտօն առաջարկեցին։
‣ Այս պահակի պաշտօնն է հսկել իրեն յանձնված գոյքին և շէնքին։

    2. (Կրօնական) Ծառայութիւն աստծուն, առ աստուած պարտականութիւնների կատարումն, պաշտամունք։
‣ Աստուածային պաշտօնը կատարում էին անխափան։
‣ Կուռքերին՝ բնութեան ոյժերին՝ արեգակին պաշտօն էին մատուցանում։

    3. (Կրօնական) Կրօնական արարողութիւններ, ժամերգութիւն։
‣ Ննջեցեալների պաշտօն։
‣ Երեկոյեան պաշտօնը կատարեցին հանդիսաւոր կերպով։

    4. Նմանութեամբ Կիրարկութիւն, գործածութիւն։
‣ Մեքենայի ամեն մի չնչին մասը իւր յատուկ պաշտօնն ունի։
‣ Ձիերի՝ եզների պաշտօնը այժմ կատարում են տրակտորները։

    5. Գործողութիւն, որ յատուկ է այս կամ այն գործարանին։
‣ Աչքը չի կարող ականջի պաշտօնը կատարել։
‣ Երբ մի գործարան չի կարող իւր պաշտօնը կատարել՝ մենք ասում ենք, թէ նա հիւանդ է։
‣ Կան գեղձեր, որոնց պաշտօնը դեռ լաւ որոշված չէ։

⨀old meaning 6. Պատիւ, մեծարանք։

⨀old meaning 7. Հանդէս, խնջոյք, տօնախմբութիւն։

Types
Ազատ պաշտօն, Թափուր պաշտօն
գոյական Որ բռնված չէ, որի համար պաշտօնեայ չկայ, ազատ տեղ։
‣ Ոչ մի ազատ պաշտօն չունինք, բոլոր տեղերը բռնված են։

Արդիւնաւոր պաշտօն, Չաղ պաշտօն
գոյական Լաւ վարձատրվող կամ որտեղ շատ եկամուտներ են ստացվում։

Ընտրովի պաշտօն
գոյական Ծառայութիւն, գործ, աշխատանք, որի կատարողին ընտրում են։ Հակառակը՝ Նշանակովի պաշտօն։
‣ Պրոֆմիութեան մէջ ընտրովի պաշտօնները աւելի շատ են քան նշանակովի։

Հասարակական պաշտօն
գոյական Հասարակական հիմնարկներում ծառայութիւն առանց վարձատրութեան։
‣ Նա երկար տարիներ հասարակական պաշտօններ է վարել իբրեւ դպրոցների հոգաբարձու, քաղսովետի անդամ ևն։

Phrasal Verbs
⨀old word Պաշտօն առնել ումեք (արարի), ⨀old word Պաշտօն մատուցանել ումեք
ներգործական բայ Մեծարել, պատուասիրել, խաթեր համար անել։

⨀old word Պաշտօն առնուլ
չէզոք բայ Մէկից մեծարանք գտնել, սպասարկվել։

⨀old word Պաշտօն արկանել, ⨀old word Պաշտօն մատուցանել
չէզոք բայ (Եկեղեցական) Ժամերգութիւն կատարել։

⨀old word Պաշտօն տանել
չէզոք բայ Ծառայել, սպասարկել։

Պաշտօնի լինել, Պաշտօնի կանգնել, Պաշտօնի մտնել
չէզոք բայ Որեւէ հիմնարկում պաշտօն ստանձնել, գործի մտնել։

Պաշտօնի հրաւիրել
չէզոք բայ Պաշտօն առաջարկել։

Պաշտօնից զրկել, Պաշտօնից հանել, Պաշտօնից ձգել
ներգործական բայ Հեռացնել՝ արձակել պաշտօնից։

Պաշտօնից դուրս անել, Պաշտօնից վռնտել
ներգործական բայ Պաշտօնից հանել մի յանցանքի կամ պակասութեան համար։

Phrases
Ի պաշտօնէ
մակբայ Տե՛ս Պաշտօնապէս։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 1813
New!
(beta)
ՊԱՇՏԱՄՈՒՆՔ
գոյական
    1. զԱստուած պաշտելու՝ Անոր ծառայելու կրօնական արարողութիւններու եւ ծիսակատարութիւններու ամբողջութիւնը.
    2. կրօնական արարողութիւն.
    3. (Եկեղեցական) կրօնական յարգանք, երկրպագութիւն.
    4. (Փոխաբերական իմաստ) ոեւէ մէկուն՝ որեւէ բանի հանդէպ ունեցած անսահման անձնուրացութեան հասնող սէր՝ ծառայութիւն. նուիրում.
    5. դաւանանք, հաւատամք.
    6. (Փոխաբերական իմաստ) պաշտելու անսահման սիրոյ առարկայ՝ անձ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1978
New!
(beta)
ՍԷՐ
(Արմատ սիրել բայի)

գոյական
    1. համակրանքի բնական բուռն զգացում հակառակ՝ միւս սեռի ներկայացուցիչի հանդէպ.
    2. գորովի՝ կապուածութեան խորունկ զգացում մէկուն՝ բանի մը հանդէպ.
    3. սիրահարութիւն.
    4. սիրոյ հաճոյք, սեռային յարաբերութիւն.
    5. սիրային յարաբերութիւն՝ կապ.
    6. սիրոյ առարկայ՝ անձ.
    7. որեւէ բանի հակում. ձգտում, փափաք, նուիրում, հետաքրքրութիւն.
    8. համակրանք, գորով, գուրգուրանք.
    9. համերաշխ եւ բարեացակամ վերաբերմունք. հաշտութիւն, համերաշխութիւն, միաբանութիւն.

ածական
    10. սիրելի, սիրասուն։

Types
— Անասնական՝ կտղուցք, կիրք։

— Բանաստեղծական՝ հրայրք։

— Գաղափարական՝ պղատոնական։

— Զօրաւոր՝ պաշտում, պաշտամունք:

— Թեթեւ՝ համակրանք:

— Յոռի կամ չափազանցութեան գացած՝ մոլութիւն։

Phrasal Verbs
Սէր ընել
ներգործական բայ
    1. սիրահարիլ.
    2. սիրային կապի մէջ ըլլալ.
    3. սեռային յարաբերութիւն ընել։

Սէր կապել
ներգործական բայ լուռ սէր ունենալ մէկուն հանդէպ։

Սէր ունենալ
ներգործական բայ սիրել, հակում ունենալ։

Սէր տալ
ներգործական բայ սիրել։

Սէր տալ, սէր առնել
ներգործական բայ սիրել եւ սիրուիլ:

Սէրը բաց ընել
ներգործական բայ սիրելը խոստովանել։

Սէրը գողնալ մէկուն
ներգործական բայ
    1. մէկը հրապուրել՝ գրաւել.
    2. մէկուն սիրածը ձեռքէն խլել։

Սէրը սիրտին մէջ պահել
ներգործական բայ սէրը գաղտնի պահել՝ չարտայայտել։

Սէրը սպաննել
ներգործական բայ սէրը ոչնչացնել, սիրոյ կապը խզել տալ։

Phrases
Ի սէր
սիրոյ համար, եթէ կը սիրես, բանի մը սիրոյն, յանուն։

Հոգիիդ սիրուն
եթէ հոգիդ կը սիրես։

Սիրով
յօժարակամ, ուզելով, մտադիւր:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2124
New!
(beta)
ՊԱՇՏՕՆ
գոյական
    1. որեւէ հաստատութեան մէջ մէկուն ծառայութեան՝ դերին՝ դիրքին եւ անոր հետ կապուած պարտականութիւններն ու իրաւունքները. գործ, զբաղում, պարապմունք, պաշտօնավարութիւն.

    2. ծառայութեան յատուկ պարտականութիւններու ամբողջութիւնը.

    3. դեր, պարտականութիւն.

    4. դիրք, աստիճան, աթոռ, տեղ.

    5. (Կրօնական) Աստուծոյ ծառայութիւն, Աստուծոյ հանդէպ պարտաւորութիւններու՝ պարտականութիւններու կատարում. պաշտամունք.

    6. (Կրօնական) կրօնական արարողութիւն՝ ծէս՝ ծիսակատարութիւն. ժամերգութիւն, ժամասացութիւն, ժամակարգութիւն. օրինակ՝
‣ հոգեհանգստեան պաշտօն.

    7. (Փոխաբերական իմաստ Քերականական) կիրարկութիւն, կիրառութիւն, գործածութիւն:

Phrasal Verbs
Պաշտօն մատուցանել
ներգործական բայ
    1. պաշտել.
    2. պաշտամունքային արարողութիւն կատարել.
    3. մեծարել, յարգանք ընծայել։

Պաշտօն տալ
ներգործական բայ դեր տալ, պարտականութիւն տալ։

Պաշտօն տանիլ
ներգործական բայ
    1. որեւէ պաշտօն վարել՝ կատարել.
    2. որոշ դեր ունենալ՝ խաղալ.
    3. (Գրաբար) պաշտել, երկրպագել։

Պաշտօնէ հանել
ներգործական բայ պաշտօնէ արձակել՝ հեռացնել։

Պաշտոնի հրաւիրել
ներգործական բայ պաշտօն առաջարկել:

Պաշտօնի մտնել
չէզոք բայ որեւէ տեղ գործի մտնել՝ սկսիլ:

Phrases
Ընտրովի պաշտօն
ծառայութիւն՝ գործ՝ աշխատանք, զոր կատարողը կ՚ընտրեն։

Ի պաշտօնէ
    1. պաշտօնական կերպով, պաշտօնի թելադրանքով, պաշտօնապէս.
    2. լրջօրէն։

Հանրային պաշտօն
հանրային՝ ազգային հաստատութիւններու մէջ առանց վարձատրութեան՝ պատուագինի ծառայութիւն։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1980
New!
(beta)
 Usage beta 87 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

New! Explore the usage of the lemma պաշտամունք or the word form պաշտամունք in the Corpus of Western Armenian.
Also search for "պաշտամունք" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com