Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Dictionary
ՏՐՏՈՒՄ
ածական տխուր, վշտահար, թախծալի, սրտաբեկ։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 503
New!
ՏԽՈՒՐ
ածական
    1. տրտում, վշտահար։
    2. (դէպք՝) ցաւալի։
    3. (յիշատակ՝) ցաւագին։
    4. (օդ՝) ամպամած, միգապատ։

Phrases
միշտ տխուր
մելամաղձոտ։

դէմքով տխուր
թախծադէմ։

ցմահ տխուր
անմխիթար։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 497
New!
ՏՐՏՈՒՄ
ածական 1. Տրտմութիւն ունեցող, հոգեպէս վշտացած, տխուր, թախծոտ։ Հակառակը՝ Ուրախ, զուարթ։
‣ Երեկ նա շատ տրտում էր, վատ լուրեր էր ստացել։
‣ «Տըրտում է հոգիս, Քունըս չի տանում»։
‣ Շուրջս տեսնում էի տրտում երեսներ։

Իբրեւ մակբայ 2. Տրտմաբար, տրտում տրամադրութեամբ։
‣ Տրտում նստած էր։
‣ Օրերն անց է կացնում տխուր-տրտում։

(Տրտում գործ է ածվում միայն մարդկանց համար։ Համեմատել Տխուր)։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 2213
New!
(beta)
ՏԽՈՒՐ (տխրոյ կմ տխրի)
(համարվում է կազմված տ բացասական մասնիկով + խուր = ուրախութիւն արմատից, որից խրախանալ, խրախճան ևն)

ածական մակբայ
    1. Ոչ ուրախ, վիշտ ունեցող, տրտում։ Հակառակը՝ Ուրախ, զուարթ։
‣ Նա վերջին օրերս տխուր է, մի վիշտ ունի, բայց ոչ ոքի չի ասում։
‣ Տիրոջ մահից յետոյ շունը շարունակ տխուր է, երբեմն էլ ոռնում է։
‣ Ինչո՞ւ էք տխուր-տրտում նստել. ի՞նչ է ձեզ պատահել։

    2. Ինչ որ արտայայտում է վիշտ, տխրութիւն։
‣ Ես ոչ մի ուրախ մարդ չտեսայ, բոլորի դէմքերն էլ տխուր էին։
‣ Մի վերջին տխուր հայեացք ձգեց իմ վրայ ու հեռացաւ. կարծես նախազգում էր, որ վերջին անգամն է ինձ տեսնում։
‣ Տխուր երես՝ կերպարանք։

    3. Ինչ որ վիշտ՝ տխրութիւն է պատճառում։
‣ Տխուր լուրեր ենք ստանում այնտեղից։
‣ Մի տխուր դէպք պատահեց։
‣ Տխուր տեսարան։

    4. Անհաճոյ, անախորժ։
‣ Մի տխուր պարտականութիւն է դրված իմ վրայ. ձեզ բօթ պիտի յայտնեմ։
‣ Թաղման տխուր արարողութիւնը վերջացաւ։

    5. Թշուառ, ցաւալի։
‣ Նա տխուր վախճան ունեցաւ, ջուրը նետվեց ու խեղդվեց։
‣ «Սա տըխուր վիճակ տարաբախտ ազգիս Ի՜նչ արիւն արցունք կըհոսեցընէ Նոր-նոր յոյս տածող հայոցս աչքերէ»։

    6. Ձանձրալի, ոչ զուարթ։
‣ Երեկոն շատ տխուր անցաւ։
‣ Տխուր պատմութիւններ չեմ սիրում։
‣ Երգի տխուր եղանակ։

    7. Մռայլ, մութ, ոչ պայծառ։
‣ Այս մի քանի օրը եղանակը տխուր է։
‣ Ջահել հասակին տխուր գոյներ չեն սազում։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 2181
New!
(beta)
ՏՐՏՄԻԼ
չէզոք բայ
    1. տրտմութեան՝ տխրութեան մէջ իյնալ. թախծիլ.
    2. վշտանալ, ցաւիլ.
    3. սիրտը կոտրիլ՝ վիրաւորուիլ։

Related Words
— Արմատը՝ Տրտում։


ՏՐՏՈՒՄ
(Արմատ տրտմիլ բայի)

ածական
    1. տրտմութեամբ լեցուած. վշտալի, թախծալի.
    2. տրտմութիւն արտայայտող՝ պարունակող. տխուր, թախծոտ, տրտմած.
    3. տրտմութիւն պատճառող.
    4. տրտմութենէ եկող՝ յառաջացող.
    5. սիրտը կոտրած. սրտաբեկ, սրտակոտոր.
    6. մելամաղձոտ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2312
New!
(beta)
ՏԽՈՒՐ
ածական
    1. վիշտ՝ տխրութիւն արտայայտող. տրտում, վշտահար, թախծոտ, անմխիթար.
    2. տխրութիւն՝ վիշտ պատճառող.
    3. թշուառ, ցաւալի, ծանր.
    4. ձանձրալի, անհետաքրքրական.
    5. պատիւ չբերող, աննպաստ.
    6. ոչ-պայծառ. մռայլ, մութ, ճնշող.
    7. վիշտով լեցուած՝ պատուած՝ համակուած. տխրամած.
    8. ցաւալի դէպքի առիթով եղած՝ տեղի ունեցած։

Types
— Դէմքով՝ թախծադէմ։

— Դէպք՝ ցաւալի։

— Հռչակ՝ տխրահռչակ։

— Միշտ՝ մելամաղձոտ:

— Յիշատակ՝ ցաւագին:

— Ցմահ՝ անմխիթար։

— Օդ՝ ամպամած, միզապատ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2289
New!
(beta)
 Usage beta 1 citation 

Usage of matching Word Forms

Also search for "տրտում-տխուր" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,861 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com