Free Armenian spellchecker
Get HySpell now!
 Morphology
 Dictionary
վէգ գոյական Վէճ, կռիւ * ոսկոր, որով փոքրերը կը խաղան:

Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 439։


ՎԷԳ
գոյական
    1. լիցք, կոճ, յոգի, ճան։
    2. (արջառի՝) կոռ։
    3. (գլխագիր Տ-ի նմանող կողմը՝) ճուկ, ծիլ, պարոն։
    4. (նոյնին հակառակ կողմը՝) խառ, խաթ, տով։
    5. (ուռուցիկ կողմը՝) սալ, իշնեկ, կռնակ։
    6. (փոսաւոր կողմը՝) կոր, գող, չիք։

Source: Յարութիւն Թ. Գայայեան, Բառարան Գանձարան Հայերէն Լեզուի. Գահիրէ: Տպագրութիւն Գալֆա (1938): p. 475
New!
1. ⨀old word ՎԷԳ (վիգի, վիգաց)
(պահլաւերէն ✽ vēg, զանդկերէն vaega, պարսկերէն vega, կռիւ, վէճ)

գոյական Վէճ, կռիւ, հակառակութիւն, (գործ է ածվում միայն ի վէգ գալ դարձուածքում)։


2. ՎԷԳ
գոյական Կճղակաբաշխ կենդանիների ծնկան յօդի ոսկորը, որով երեխաները խաղում են, կոռ, կոճի, ճան։
‣ Նա շատ էր սիրում վէգ խաղալ։
‣ Վէգով շատ տեսակ խաղեր կան։
‣ Իմ ժամանակ մի ընկոյզը արժէր երկու վէգ։

Phrasal Verbs
Վէգ սորել
չէզոք բայ
    1. Վէգը, խաղի ժամանակ, գետին ձգել, որ նայելով թէ ինչ կգայ՝ ըստ այնմ կխաղացվի։

    2. Փոխաբերաբար Փորձ անել, մի բան առաջարկել իբրև փորձ։
‣ Մի վէգ սորեցի, տեսնենք բան դուրս կգա՞յ։

＋dialectal word Վէգն ալչու լինել, ＋dialectal word Վէգն ալչու կանգնել
չէզոք բայ Գործը աջող գնալ։
‣ Ա՛յ տղայ, վէգդ ալչու է. աղջիկը այն փեսացուին մերժեց, ծնողներին յայտնեց, թէ քեզ է ուզում։
‣ Վէգդ ալչու է կանգնել, բամբակի գինը բարձրացել է։

Որոշ գաւառներում Վէգն ալչուի՚ի փոխարէն ասում են՝ Ճանճուկ է)։

Source: Ստեփան Մալխասեանց, Հայերէն բացատրական բառարան. Երեւան: Հայկական ՍՍՌ Պետական Հրատարակչութիւն (1944): p. 2100
New!
(beta)
ԿՈՃ
գոյական
    1. Տե՛ս ԿՈՃՂ.

    2. հաստ փայտ (վառելու).

    3. ա) երկար գերան (շէնքի տանիքը ծածկելու), կոնտ, կոնդ,

բ) հաստ գերան (եզներու վիզը անցընելու),

գ) պատշգամի շինութեան համար դուրս ցցուած գերան,

դ) երկաթուղիի գիծերուն տակ նետուած կարճ գերան.

    4. դերձան՝ թել փաթթելու փայտէ գլան.

    5. ոլոքի (= սրունքի հաստ ոսկորը՝ ծունկէն վար) ներքեւի ծայրի դուրս ցցուած գունտ ոսկորը, կոճիկ Տե՛ս ՈՍԿՈՐ.

    6. ոչխարի՝ կովու ետեւի ծունկի փոքր գունտ ոսկորը՝ որով երեխաները կը խաղան, վէգ. եղջիւրաւոր կենդանիների լաւ մեծ վէգ. կոպաճ, կոռայ.

Types
— աքաղաղի ճանկ՝ բիտ.

    7. ձեռքի եւ ոտքերու ոսկորներ.

Types
— մատներու՝ մատնոսկր.

— ոտքերու՝ վէգ, ճան, յոգի, լիցք.

— կրունկի՝ ճագ.

— վիզի՝ ուլնոսկր.

    8. բոյսի ցօղունի ծունկը, վարակ.

    9. պտուղի կորիզ.

    10. (Փոխաբերական իմաստ) պառաւ։

Types
— Պզտիկ կոճ՝ կոճակ:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1047
New!
(beta)
ՈՍԿՈՐ,
ՈՍԿՐ
գոյական
    1. ֆոսֆորային եւ կրային բաղադրութեամբ պինդ նիւթ. զանազան ձեւի եւ մեծութեամբ, նիւթ՝ որմէ կազմուած է մարդու եւ ողնայարաւոր այլ կենդանիներու կմախքին իւրաքանչիւր անջատ մասը.
    2. մահացածի աճիւնի մնացորդ՝ մասունք (յոգնակի կը գործածուի).
    3. ձուկի փուշ.
    4. որոշ կենդանիներու ժանիքը՝ ակռան՝ եղջիւրը եւ այլն, իբրեւ զանազան իրեր՝ զարդեր պատրաստելու նիւթ.
    5. (Փոխաբերական իմաստ) կաշառք, կրծօն.
    6. (Փոխաբերական իմաստ) բաժին, մաս, շահ, օգուտ.
    7. (Փոխաբերական իմաստ) նիհարութիւն, հիւանդութիւն.
    8. (Փոխաբերական իմաստ) աղքատութիւն, անօթութիւն։

Types
— Այտին՝ այտոսկր, թուշոսկր, աշխոռ, լծոսկր։

— Աչքին ոսկորէ երկու փոսերը՝ ակնակապիճ, ակնաբուն:

— Առաջին ողնը, որուն վրայ կը կենայ գլուխը՝ ատլաս, իսկ վերջինը՝ կկու։

— Արջառի վէգ՝ կոռ:

— Բազուկի երկու ոսկորներ՝ բազկոսկր։ Մեծը՝ տիզոսկր, խալիկ, ծղոսկր (Ֆրանսերէն cubitus), իսկ փոքրը՝ ճաճանչ, ճաճանչոսկր, ծղոսկրիկ (Ֆրանսերէն radius)։

— Բերանի խոռոչի վերի ոսկրեայ կամարը՝ քիմք:

— Գագաթի՝ գագաթոսկր, ծղիկ, ծղիկոսկր:

— Գանկի՝ գանկոսկր։

— Գանկոսկրներու կցուած տեղը՝ գաղտուն:

— Գլուխի գունտուկլոր՝ գանկ կամ գանկոսկր:

— Դաստակի ոսկորներէն մէկը՝ կեռոսկր (Ֆրանսերէն crochu)։

— Դէմքի՝ դիմոսկր։

— Երախային գանկին կակուղ մասերը՝ գաղտնակ:

— Երանքի կամ ազդրէն մինչեւ ծունկերը երկարող ոսկորներ՝ բարձոսկր, ամիրուկ։

— Զիստի՝ զստոսկր (Ֆրանսերէն fémur): Երկար է եւ ամենէն զօրաւորը մարմնի ոսկորներուն։

— Թիկունքի՝ թիկնոսկր (omoplate)։

— Թուշի՝ թուշոսկր, այտոսկր։

— Ծոծրակէն մինչեւ յետոյքի ոսկորներու շարքը՝ ողնայար, ողնաշար, ողնասիւն։

— Ծոծրակի՝ ծոծրոսկր։

— Ծունկի՝ ծնկոսկր, կողոփոց, լիսեռն, լիսեռնիկ, ծունկի կափարիչ (Ֆրանսերէն rotule)։

— Կզակի կամ ծնօտի վերի եւ վարի ոսկորներ՝ կզկոսկր:

— Կողի՝ կողոսկր։

— Կոնքի՝ կոնքոսկր։

— Կուրծքի վանդակի (կրծքավանդակ) երկու կողմի 12ական ոսկորներ՝ լանջոսկր, վանդակորմ, թոքտուն, կրծոսկր:

— Կռնակի կամ թիկունքի՝ թիակ, բէճ, բէչ կամ բէջ, ուսագլուխ:

— Կրունկի՝ պճեղ կամ պճիղ, ուլն, ուլնոսկր, ճագ։

— Ճակատի՝ ճակատոսկր:

— Մատներու՝ կոճ, կոճիկ, ճան, մատնոսկր:

— Մարմնի ոսկորներուն ամբողջութիւնը՝ կմախք:

— Նախաբազուկի՝ ծղի, ծղիկ, ծղուկ, արմկոսկր:

— Ողնայարի իւրաքանչիւր ողն՝ լիսեռ:

— Ողնաշարի երկրորդ ոսկորը՝ վերէն սկսած՝ ոռնակ:

— Ողնաշարի մեծ ողն՝ աւագողն:

— Ողնաշարի վարի՝ յետոյքի միսերուն թաղուած ոսկորներու խումբ՝ պոչ կամ փէօչ:

— Ոտքի թաթի երկու կողմերու դուրս ցցուած ոսկորներ՝ վէգ, ճան, յոգի կամ յոյգ, լիցք։

— Ուսի՝ ուսոսկր, անրակ, թիակ (Ֆրանսերէն omoplate)։

— Պզտիկ՝ ոսկրիկ:

— Սեպաձեւ՝ սեպոսկր (Ֆրանսերէն sphénoïde)։

— Սեռային երկու գործարաններու միջեւ գտնուող երկու մեծ եւ երկու փոքր ոսկորներ՝ կոնք:

— Սրունքի մեծ ոսկոր՝ ոլոք (Ֆրանսերէն péroné), իսկ ընկերը՝ խռչակ, խոտուց:

— Ցայլքի՝ ցայլոսկր։

— Քիթի՝ քթոսկր։

— Քիթի վերնամասը կազմող՝ խոխոսկր, խոփ (Ֆրանսերէն vomer)։

— Քիմքի՝ քմոսկր:

— Քունքի՝ քունքոսկր։

Phrasal Verbs
Ոսկոր կտրիլ
չէզոք բայ
    1. ոսկորի պէս ամրանալ. ոսկրանալ.
    2. չորնալ, փայտանալ։

Ոսկոր ուզել
ներգործական բայ կաշառք ուզել, կրծօն ուզել։

Ոսկոր ու կաշի դառնալ, ոսկոր ու կաշի մնալ
չէզոք բայ հալիլ - մաշիլ, շատ նիհարնալ։

Ոսկորները աղալ
ներգործական բայ սաստիկ ծեծել:

Ոսկորները հանգստանալ
չէզոք բայ մեռնիլ:

Ոսկորները մնալ
չէզոք բայ սաստիկ նիհարնալ:

Ոսկորները տեղը գալ
չէզոք բայ
    1. տեղահան ոսկորները իրենց տեղը դրուիլ.
    2. հանգստանալ.
    3. (Հեգն.) ծեծ ուտել եւ ապա խելօքնալ:

Phrases
Մինչեւ ոսկորները՝ ծուծը հասնող ցուրտ
սաստիկ ցուրտ:

Միսը քեզի, ոսկորը ինծի
կ՚ըսէր ծնողքը վարպետին՝ ուսուցիչին, երբ իր որդին կը յանձնէր անոր խնամքին, անհրաժեշտ պարագային՝ ծեծելու, իրաւունք տալով անոր։

Ոսկոր կրծող
    1. շուն.
    2. (Փոխաբերական իմաստ) կաշառակեր.
    3. (Փոխաբերական իմաստ) աղքատ, մուրացկան:

Քեզի ոսկոր նետող չկայ
    1. քեզի խօսք՝ ակնարկութիւն ընող չկայ.
    2. (Հեգն.) շան պէս հաջելու պէտք չունիս:

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 1862
New!
(beta)
ՎԷԳ
գոյական
    1. ոտքի ոսկորներէն մէկը, որ յօդի եւ շաղկապի դեր կը կատարէ այլ ոսկորներու միջեւ.
    2. կճղակաւոր կենդանիներու ծունկին յօդի ոսկորը (որով կը խաղան պզտիկները). լիցք, կոճ, ճան, կոռ.
    3. վէճ, կռիւ։

Source: Գնէլ արքեպիսկոպոս Ճէրէճեան, Փարամազ Կ. Տօնիկեան եւ Արտաշէս Տէր Խաչատուրեան, Հայոց լեզուի նոր բառարան. Պէյրութ: Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք Հրատարակչատուն (1992): p. 2226
New!
(beta)
 Usage beta 75 citations 

Usage of matching Word Forms

Usage of matching Lexemes

Also search for "վէգ" in these imaged dictionaries:

Explanatory

Thesaurus

Western Armenian

Neologisms

Rhyming

Word Structural

Etymological

Dialectal and Idiomatic

Orthographic

Classical Armenian

Middle Armenian

Early Modern Armenian

Foreign word

Names

Place names

Plant names

Specialized

Abbreviations

© 2025 Nayiri. Armenian dictionary contains 17,718 words.
The site has 144 dictionaries and 3 books.
English
Նայիրի / Nayiri.com